‘The origins of totalitarianism’, Hannah Arend.
Huib Rommers deelde op 30 oktober 2021 op LinkedIn:
Op verzoek van een aantal connecties: een samenvatting en review van het boek: ‘the origins of totalitarianism’, Hannah Arend.
Het is in nederigheid dat ik het met jullie deel, mogelijk ziet u schrijffouten of mist u verbanden of illusterende voorbeelden.
Wellicht heeft u het boek zelf gelezen en wilt u zaken toevoegen of recht zetten. U bent van harte uitgenodigd.
Ik wil u met deze review uitnodigen tot dialoog met uzelf met uw geliefden en netwerk. U kunt mijn post dan ook delen mocht u dat nodig vinden.
Ik zie uit naar jullie gedachten en inzichten.
In liefde verbonden.
#theoriginsoftotalitaranism #hannaharend #inzicht #wijsheid
website document: https://media-exp1.licdn.com/dms/document/C561FAQHuTvA5LFsWvA/feedshare-document-pdf-analyzed/0/1635590599307?e=1635757200&v=beta&t=Fxqgo5FjGUdqs6GE6Q75s104vCXPQ_qVOS43YOnWBG0
Lay out
Het boek wordt, na de inleiding, in drie delen kort samengevat: antisemitisme, imperialisme en totalitarisme.
De samenvatting wordt afgesloten met een persoonlijke beschouwing. Na het lezen van het review heeft u mogelijk meer inzicht in het ontstaan en de betekenis van totalitarisme. Daarbij zult u wellicht zien hoe het boek nog steeds relevant is voor de huidige tijd. Daarnaast wil ik u enige hoopvolle handvatten mee geven. De leesduur is ongeveer 15 minuten maar als u uitsluitend geïnteresseerd bent in de slotbeschouwing scroll dan naar pagina zes.
Inleiding en biografie
De Joodse Hannah Arendt zag het levenslicht op 14 oktober 1906 in het Duitse Hannover en overleed op 1975 in New York. Arendt was in de 20e eeuw een invloedrijke denkster en gevierd schrijfster. Ze voorzag het proces van Eichman van commentaar en ze werd wereldberoemd om haar analyses van het totalitarisme. Ze riep in haar publicaties en lezingen op tot actief burgerschap en kritisch denken.
Arendt had een opmerkelijke affaire met Martin Heidegger, filosoof en docent van Hannah. Later werd Heidegger lid van de NSDAP en werd Arendt kort gevangen gezet en verhoord door de Gestapo. Daarna is ze via Frankrijk naar de VS gevlucht. Het leidt geen twijfel dat ze door haar heftige ervaringen diep gevormd is in haar filosofisch denken en schrijven.
Deel 1 antisemitisme
In deel 1 laat Arendt zien hoe de tijdsgeest van de 17e, 18e en 19e eeuw zich verhield tot de Joden in Europa.
Ze beschrijft de positie van sommige machtige Joodse hofdienaren die als financiële medewerkers van de koning actief waren, terwijl het merendeel van hen obscure levens in de marge leidden. Dit veranderde bij de komst van de natie-staat. Joden werden belangrijke bankiers die in feite de geldstromen in Europa in handen hadden. Tijdens de opkomst van het imperialisme verloren zij hun rol, betekenis en invloed weer. De rijke joden waren nu min of meer nutteloos voor de maatschappij en zorgden daarmee voor een dubbele wrevel.
Rijk en nutteloos! Joden werden als overtollige en parasitair gezien, en het moderne antisemitisme was geboren. Hoewel Joden in 2000 jaar verstrooiing nooit naar politieke macht (afgezien van de zionistische beweging) hebben gestreefd, waren ideeën over joodse politieke samenzweringen levendiger dan ooit. Zowel linkse als rechtse politieke partijen speelden in op de bittere en haat zuchtige gevoelens van de massa ten opzichte van de (rijke) Joden.
De ideeën van Hitler en zijn politieke partij ten aanzien van raszuiverheid waren in geen enkel opzicht nieuw en volop in zwang bij zijn tijdgenoten en politieke tegenstanders. Het is dan ook pijnlijk ironisch dat Hitler en zijn clique de ideologie van een samenzwering van totale wereld dominantie ‘gestolen’ hebben van een obscure splintergroepering van de Zionistische beweging, de ‘elders of Zion’ genoemd. De Elders zagen in de Joodse verstrooiing een mogelijkheid om totale wereld beheersing te realiseren. De visie van de Elders werden door Hitler en zijn kring als geniaal beschouwd en zij kopieerden gretig hun gedachtengoed ten aanzien van wereldregering.
Imperialisme
Van 1884 tot 1914 wordt de 19e eeuw gescheiden van de 20e. In 1914 eindigt de ‘scramble for Africa’ en komt de pan-Slavische beweging tot wasdom. Een aantal fundamentele gedachten die aan de verschijning van het imperialisme ten grondslag hebben gelegen, zijn terug te zien in het totalitarisme. Wanneer de geschiedenis bezien vanuit de 21e eeuw dan zien we dat het imperialisme een voorloper en voorbereider was van het totalitarisme. Doorgefokte maatschappelijke ideeën van Karl Marx, Friederich Engels en Darwin werden door de elite van die tijd omarmd. De geschiedenis moest moest alleen nog gezien worden als een klassenstrijd tussen daders en slachtoffers (Rusland). En de natuur zelf leerde tenslotte de wetten van de eugenetica (Duitsland).
Het imperialisme kreeg vorm doordat natie-staat afbrokkelde. De honger naar meer invloed, macht, economische groei en investeringen werd steeds sterker. Er was door de industrialisatie een overtolligheid aan geld en werkkrachten. De natie-staat was gewoon niet groot genoeg voor de expansie aan ideeën en welvaart. Het waren met name landen als Frankrijk en Engeland die hun macht wilden uitbreiden en kaapten niet westerse landen doormiddel van een bureaucratische organisatie aldaar te installeren. Het doel was niet om de regering van die landen over te nemen en verantwoording te dragen maar ze uit te zuigen; te parasiteren. Het was een manier om overtollig geld en mankracht in te investeren. Een voortdurende beweging van economische en politieke expansie zonder visie of eigenaarschap. Daarbij groeide nationale trots en eigenwaarde en begon het grote neerzien op andere rassen en etniciteiten.
De pan-Slavische landen konden tot hun verdriet niet mee-ijveren in ‘scramble for the world’, onder andere door een ongunstige ligging. Daarom groeide bitterheid en jaloezie ten opzichte van de imperialistische landen. Deze naijver werd een voedingsbodem voor het Pan-Slavische imperialisme. Deze uitingsvorm richtte zich niet op het parasiteren van overzeese gebieden maar op het onderwerpen van buurlanden. De gedachten over een verenigd Europa onder leiding van Duitsland nam aan het einde van de 19e eeuw steeds concretere vormen aan. Om de massa in beweging te krijgen werden er groepen mensen als zondebokken naar voren geschoven als reden voor de problemen in de maatschappij en werd hen samenzwering in de schoenen geschoven. De gedachte was: het is toch eigenlijk heel goed om niet alleen Duitsland of Rusland maar in heel Europa deze samenzwering de kop in te drukken?!
Totalitarisme
De vorming van de massa; een woelige zielloze zee
Het doel van een totalitaire beweging is een proces creëren waar de klassen in de maatschappij oplossen in een vormloze massa. De individuen in deze massa ervaren, al voor de opkomst van de totalitaire beweging, een diep gevoel van waardeloosheid en nutteloosheid. Ze zien geen betekenis in het leven en zijn op zoek naar een nieuw (utopisch) verhaal. De massa ziet zichzelf als ontworteld en vooral overtollig. Ze zijn absoluut apathisch en hebben zich eigenlijk nooit voor politiek geïnteresseerd. Arendt is vernietigend over deze kritiekloosheid en ziet dan ook kritisch denken als hét tegengif voor pathogene ideologie. De massa is namelijk door haar psychische staat dodelijk vatbaar voor de propaganda en indoctrinatie van de totalitaire beweging.
Het bevestigt hen in hun gevoelens van overtolligheid en biedt hun een verbindend verhaal dat in speelt op het verlangen naar nieuwe betekenis.
Het is in deze fase van massa vorming dat de elite (representanten van de instituties) een korte maar cruciale en bedenkelijke rol speelt samen met de mob-activisten. De mob, zoals Hitler’s SA, is een groep “gangster like people” die de massa klaar stoomt voor totale terreur. De bedenkelijke acties van de mob worden niet alleen goed gekeurd door de elite maar zelfs nodig geacht. Het is de bizarre fascinatie van de elitaire laag in de samenleving voor het abnormale en het absurde. Een diep geloof dat de geschiedenis toch vals is en dat de huidige structuren moeten instorten om plaats maken voor de populaire ideeën van de tijd.
Ze genieten ervan om de cultuur te zien verkruimelen en de ‘slachtoffers’ van de voorgaande tijden te zien verschijnen op het wereldtoneel. Het duurt echter niet lang voordat de elite inziet dat het koketteert met een monster, maar dan is het al te laat.
De massa wordt dus gewonnen met uiterst verleidelijke ideeën van een beter wereld en de elite en de mob worden aanvankelijk aangetrokken door het momentum van de beweging. Naast propaganda en indoctrinatie is terreur een ander verscheurend wapen in het arsenaal van de beweging. Waar de propaganda voortraast met een minachting voor de feiten en de waarheid, zaait terreur angst en verlamming in de harten van de mensen. De massa onderwerpt zich hier willoos aan, het wenst tenslotte maar één ding: een samenhangend verhaal dat consistent, absoluut, bevattelijk en voorspelbaar is.
Onder de hierboven beschreven condities is het eenvoudig om de realiteit steeds meer te vermengen met de fictieve werkelijkheid. De massa moet toch de schok met de realiteit van het leven bespaard blijven?
Het is goed te beseffen dat er een begin is van deze fictieve werkelijkheid. Iedere totalitaire regime heeft een leugen die de hoeksteen vormt van de onwerkelijke wereld. Of dat nu de leugen is dat de Joden samenzweerders zijn of de Gulags de reden van alle problemen, zolang er niet meer afgerekend wordt dan gelooft de massa iedere leugen. Zolang de leugens maar voortbouwt op de eerste leugen. Elke ideologie die de geschiedenis of de natuurwetten terugbrengt tot een dader – slachtoffer narratief moet diep gewantrouwd worden. De massa is er klaar voor om een wereldwijd complot te zien in het gedrag van de zondebokken.
Terwijl ze zelf niet doorhebben dat ze actief meewerken aan een samenzwering die open en bloot plaats vindt.
Het is deze verblinding die hen medeplichtig maakt aan totalitaire werelddominantie.
Een ander kenmerk van de mensen in een totalitaire regime is hun goedgelovigheid en tegelijkertijd hun cynisme. Deze gespletenheid is werkelijk verbazingwekkend want het wekt hen niet uit hun hypnose maar zorgt ervoor dat de fictieve wereld zonder hoop in stand wordt gehouden. Het zijn deze ontwortelden die ervaren overtollig te zijn. Zonder eigenwaarde, doel en betekenis. Het zijn deze overtolligen die vereenzamen.
Niet instaat zich te verbinden met zichzelf, de andere en de wereld om hen heen. Onverschillig over de realiteit dat ze zelf op een dag dader, slachtoffer of beide zouden kunnen zijn.
Totalitaire regimes zijn bewegingen. Ze zijn voortdurend in motion om de wenkende utopie, lees dystopia, waar te maken. Ze blijven hiernaar streven tot hun onvermijdelijke zelfdestructie. Het vliegwiel voor de voortdurende beweging is de vorming van nieuwe bureacratische organisaties. De organisaties zijn veelkoppig gezichtsloze monsters die doordringen in de maatschappij, het huiselijke leven en uiteindelijke de individuele mens. Om dysfunctie te creëren switcht het machtscentrum voortdurend van de ene naar de andere organisatie. Niemand is zeker van iets. De organisaties hebben ten doel mensen te isoleren van elkaar.
Ze machteloos en hopeloos te maken, zodat ze geen contact meer hebben met elkaar en met zichzelf. Het doel is absolute indoctrinatie. Alle vormen van menselijke creativiteit, kritisch denken en spontaniteit moet met geweld de kop in worden gedrukt en vervangen door het totalitaire narratief. De totalitaire beweging komt ten einde als er wereldwijd geen oppositie meer bestaat: de geboorte van de totalitaire mens.
De geheime politie speelt een sleutelrol in het proces. Het zijn de manschappen van de geheime politie die willekeurig dood en verderf moeten zaaien en om de massa murw te maken. Ieder lid van de geheime legt direct verantwoording af aan de leider. De leider toont zijn almacht door zijn willekeur aan wie hij macht geeft dan wel afneemt. Deze atomisering van de nieuwe elite wordt tot in het extreme doorgevoerd. Het is dan ook onmogelijk om een goed functionerende economie of succesvolle maatschappij op te zetten onder een totalitair regime. Zekerheden en vertrouwen bestaan immers niet!
Naast bekende vijanden zoals bijvoorbeeld joden of Gulags worden ook abstracte vijanden gecreëerd.
Dat betekent dat iedereen in de totalitaire staat zonder enige vorm recht of aanklacht gevangen genomen en geëxecuteerd kan worden. De beweging heeft een voortdurende stroom aan vijanden (slachtoffers) nodig om in beweging te blijven. Geen vijanden, dan geen executies, en dus geen beweging. Het is de totale vernietiging van het innerlijk en uiterlijk van de mens dat het ware motief is achter de beweging.
We hebben geen andere keus dan tot de conclusie komen dat de mens in staat is om hel op aarde te brengen. Dat is een ontluisterende gedachte. Wat is de reden dat de mens het vermogen heeft om totalitaire hel op aarde te brengen? Volgens Arendt ligt de oorzaak in het afstand nemen door de 19e eeuws mensen van het geloof in God die onze daden zal oordelen én belonen of straffen. Er is daardoor een belangrijke metafysische en etnische rem weggenomen die anders het menselijke pathogene gedrag (gedeeltelijk) beteugeld. Daarnaast groeide het verlangen van de massa om een man made Utopia te realiseren. Friedrich Nietzsche zag deze ideologische verschuiving en verklaarde dat God ‘dood’ is (zowel theoretisch in het denken van filosofen als ook in het leven van alle dag). Sindsdien loert het gevaar van de vorming van totalitaire ideologieën en dat kan mogelijk de ultieme consequentie van de doodverklaring van God zijn. Volgens Nietzsche staan we als mensheid voor de taak om de waarden en normen samen opnieuw vormen te geven want metaforische tak waar de westerse cultuur op rustte is afgezaagd. Nietzsche voorspelde daarom dat de vaart der volkeren schokkend tot stilstand kon komen omdat de moderne mensen veroordeeld was tot twee denkrichtingen: nihilisme en depressie of hedonisme en verdoving.
Persoonlijke beschouwingen
Voor mij zijn de uiteenzettingen van Arendt even huiveringwekkend als angstaanjagend daar het niet om louter geschiedschrijving gaat maar mij de spiegel voorhoudt hoe ik me verhoud tot de huidige tijd. Bij het lezen van de tekst kon ik me niet aan de indruk onttrekken dat soft totalitaire trekken onze maatschappij in toenemende mate kleuren.
Er wordt door Arendt gezegd dat de effectiefste samenzwering in het volle zicht voltrokken worden.
Ook in onze tijd worden er door de elite samenzwerende zondebokken aangewezen. Waarom eigenlijk? Willen de beschuldigers de aandacht afleiden? Ook nu zie ik de elite koketteren met activisten en onverantwoordelijk meewerken aan een zieke ideeën over de wereld en de mens.
Ik zie mensen om me heen die rijp zijn voor massavorming. Met name maak ik me zorgen om jongeren en tieners. Veel van hen zijn apathisch, nihilistisch en leeg. Goedgelovig en cynisch tegelijk. Het grijpt me aan. Ik zie regeringen die naar massapropaganda grijpen om met psychologische manipulatie de mensen te indoctrineren.
Ik zie grote tech- en social-media bedrijven dezelfde strategieën gebruiken als de landen in de imperialistische tijd. Grote bedrijven die in alle landen tentakels van invloed hebben zonder verantwoording te dragen. Met een sympathieke voorkant maar tegelijkertijd verachting voor de privacy en vrijheden van de individuele mens. Ze maken het technologisch mogelijk en werken mee om een controle maatschappij in te richten waar maar één (parasitaire) ideologie aangehangen mag worden.
Ik zie dat de basisleugen van de COVID-19 crisis -COVID-19 is een A-ziekte- volop wordt versterkt en gebruikt wordt om draconische maatregelen te rechtvaardigen. Ik zie politieke partijen die sympathiek en bewogen overkomen. Want wie kan er tegen gezondheid zijn? Tegen het vlot trekken van de economie? En wat dacht u van het redden van het klimaat? En wie is er tegen de rechten van transgenders? Niemand toch?
Als ik echter dieper kijk dan zie ik weer de klassieke marxistische tweedeling tussen slachtoffer en dader. Het is mijn vrees dat ondanks de gloedvolle ideeën een nieuw totalitaire beweging in gang wordt gezet.
De volgende verschijningsvorm van het totalitarisme zal, mijns inziens, geen monster zoals Hitler, Mao of Stalin voortbrengen. Eerder een consortium van technocratische bureaucraten die gespecialiseerd zijn in digitale controlesystemen die de massa kunnen beheersen. Leiders die een ‘pink soft totalitarian movement’ met een sympathiek verhaal uitrollen. Een verhaal over onze veiligheid, gezondheid en de noodzaak van het afgeven van vrijheden en privacy. Allemaal heel logisch en begrijpelijk. Tot ijzeren tanden dicht slaan en we ons in een gebied bevinden van totale isolatie en overheersing.
Toch ben ik hoopvol gestemd over de toekomst van de mens en haar wereld. Ik wil hieronder een aantal aanbevelingen doen voor een hoopvolle toekomst:
1) Waarheid. Do not live by lies, but be willing to die for the truth (Alexander Solzhenitsyn).
2) Waardigheid. De mens is geschapen naar het beeld én gelijkenis van God (Imagio Dei). Dat betekent
dat onze vrijheid, onze intrinsieke waarde, onze soevereine wil zijn oorsprong vindt in God en dus niet
door de mens ontnomen kan worden.
3) Gemeenschap. Vorm liefdevolle en lokale communities, waar we zien (wat gebeurt er?), oordelen
(hoe te oordelen?), handelen (wat gaan we eraan doen?).
4) Samenwerking. Werk samen met andere communities en schiet elkaar te hulp waar nodig.
5) Dienstbaarheid. Probeer je talenten en gaven (nog iets) meer ten dienste van anderen te stellen.
6) Verbondenheid. Streef iedere dag actief naar verbinding maken. Contact jezelf, de medemensen, met God, de natuur, de kunst en alle andere gezonde culturele uitingen.
7) Liefde. Laten we nederig en leerbaar blijven en elkaar vurig en hartelijk lief hebben.
Ik wens iedereen kracht, integriteit en liefde voor nu en de tijd die komen gaat.
I love you!
Huib
REACTIE Mattias Desmet: Dat het totalitarisme van de toekomst niet geleid zou worden door bendeleiders genre Hitler en Stalin maar wel door saaie bureaucraten en technocraten (zoals je zegt in je persoonlijke bespiegelingen) zegt Arendt ook letterlijk in haar boek. Was een zeer profetische uitspraak. Verdienstelijke samenvatting trouwens.
Aanvulling Arend van Campen zijn artikel 13 augustus 2021:
Massapsychose
Dr. Peter McCullough vertelt aan de media dat er wel degelijk medicijnen bestaan om niet te hoeven sterven aan Covid 19.
Diverse mediamakers op sociale media berichten dat zulke medicijnen niet gebruikt mogen worden door artsen.
Ook vertelt hij dat de huidige vaccinaties al achterhaald zijn, nauwelijks werken en bovendien gevaarlijk kunnen zijn.
Deze informatie wordt met man en macht geweerd door de collaborerende sociale media, de mainstream nieuwsagentschappen en nationale radio en televisie in diverse landen.
Het is alsof er boeken verbrand worden omdat daarin te lezen zou kunnen zijn dat de boodschap van die media wel eens niet waar zou kunnen zijn.
Hoe je het ook wendt of keert, dit riekt niet alleen maar naar censuur, maar is het ook.
Een samenleving die geen toegang meer mag en kan hebben naar relevante informatie die die gemeenschap mogelijk maakt, daar is het gedaan met het ‘samen’leven.
We zien dit al aan de huidige separatie tussen gevaccineerde en ongevaccineerde mensen.
Lieden die het voorgeschreven aantal prikken hebben genomen mogen meer als diegenen die dat niet of nog niet hebben gedaan.
Als je hier een moment bij stil zou staan en reflecteert aan de potentiële consequenties van deze tweedeling, zou je toch op zijn minst moeten schrikken.
Een aantal mensen zien wat er aan het gebeuren is, maar de meeste mensen vinden dat zo’n apartheid gerechtvaardigd is omdat ‘die anderen’ ons ziek zullen maken.
Deze gevolgtrekking is nergens op gebaseerd en is louter een gevolg van een massa- angstpsychose waarvan men zich niet realiseert wat er bijvoorbeeld in het verleden is gebeurd als zo’n maatschappelijke splitsing verordend werd door misbruik van macht en chantage.
Het waren toch die heksen die de builenpest veroorzaakten en waren het niet die ketters die alleen door het vuur gezuiverd konden worden?
Onze geschiedenis is doordrenkt met de vreselijke gevolgen van separatie; of het nu de communisten in Vietnam waren, Islamisten in Afghanistan, Zwarten in het Zuiden van de VS of in Kaapstad, het was steeds van zij tegen ons of wij tegen hen.
Deze ‘perceptie’ fout steekt nu wederom de kop op en wordt zelfs geroepen door beroemde acteurs die niet willen dat er ongevaccineerde studiomedewerkers op de set komen.
Er is al een tweedeling ontstaan in de publieke ruimte waar een gezondheidspas, vaccinatiebewijs met QR code, een negatief testbewijs en een niet werkend mondmasker de maatschappelijke cohesie uiteenrijt, en zie die maar eens te lijmen.
Natuurlijk pleiten goed bedoelende politici, artsen, advocaten en de alternatieve media ervoor om deze kentering te voorkomen, maar ze hebben geen enkele macht als ze dat vanuit hun eigen studio’s blijven roepen.
De weg hieruit is samenwerking door conversatie.
Als we willen voorkomen dat de huidige machtsgreep van het grootkapitaal nog meer van ons afneemt, moeten we samenkomen, zoals ik al eerder schreef als ‘Ieder1samen’.
De versnippering in de politiek is het plan! Verdeel en heers!
Er komt nu al weer een nieuwe ‘demokritische’ volksbeweging https://1dv.nl/ bij die zegt het aan te durven het etablissement aan te pakken.
Maar daar zit ’m nu juist de onmogelijkheid, want de democratie bestaat niet, heeft nog nooit bestaan, maar is altijd gedoogd door diegenen die de werkelijke macht bezitten.
Er zijn teveel politieke, persoonlijke – en partijbelangen die omvorming in de weg staan.
En omdat de rijken en machtigen der aarde eindelijk inzien dat hun financiële piramidespel zal gaan imploderen, grijpen ze macht door een nieuw soort fascisme, wat ik het Coronisme noem, erdoor te drukken ten koste van verworven vrijheden en het vertrappen van soevereine grondwetten, om zo hun gecorrumpeerde macht en financiële status te behouden.
Als er wel alle informatie mag worden gebruikt en wel alle wetenswaardigheden zouden worden verteld in kranten en op nationale televisie, dan zou het volk veel beter geïnformeerd zijn en twijfelen aan de bedoelingen van de zittende politieke klasse. Het wapen is ‘informatie’.
Er is een info-oorlog aan de gang.
Betrokken denkers bevinden zich in de minderheid, hun mond wordt gesnoerd.
Het is altijd de minderheid geweest die moest worden uitgeroeid.
Hun informatie werd buitenwettelijk, zoals ook het bestaan van medicijnen nu verboden wordt. We bevinden ons op een vervaarlijk hellend vlak en ik voorspel dan ook veel ‘wanorde’ en vermijdbaar menselijk lijden.
U denkt misschien nog wel eens dat alle mensen deugen, maar dat is echt niet waar.
Er zijn mensen die zo slecht zijn dat ze u met een lach op de trein zullen zetten, omdat ze zich zien als gewone ambtenaar die orders opvolgt.
Daar ligt de banaliteit van het kwaad, het zit in ons allen.
Wil je meer weten over dit onderwerp?
Kijk op: https://www.dinekevankooten.nl/tag/politiek/
Voor een overzicht kijk op: https://www.dinekevankooten.nl/archief/overzicht-great-reset-corona/