Identiteit in Christus
De vraag naar identiteit is misschien wel een van de meest fundamentele en complexe vragen die een mens zich kan stellen. Wie ben ik? Wat maakt mij uniek? Wat is mijn doel in dit leven? Voor de christen komt deze vraag in een bijzonder perspectief, namelijk: Wie ben ik in Christus? De Bijbel biedt een overvloed aan antwoorden op deze vraag, en centraal in het christelijke geloof staat de overtuiging dat de ware identiteit van de gelovige gevonden wordt in de relatie met Jezus Christus. Maar wat betekent dit nu precies? En hoe kan je de balans vinden tussen je persoonlijke identiteit behouden en je identiteit in Christus vinden zonder in de valkuil te trappen van een soort ” kloon van Jezus” te worden?
Identiteit in Christus: Wat betekent dat?
De Bijbel leert ons dat wanneer we geloven in Jezus Christus en Hem aannemen als onze Heiland, we verbonden worden met Hem en onze oude natuur wordt vernieuwd. Dit is een ingrijpend en diepgaand proces van verlossing, dat zich niet alleen uit in de vergeving van zonden, maar ook in een complete transformatie van wie we zijn. In Christus wordt onze nieuwe identiteit geschetst:
* Geliefde kinderen van God: In Johannes 1:12 lezen we: “Maar allen die Hem hebben ontvangen, die in Zijn naam geloven, heeft Hij macht gegeven kinderen van God te worden.” Dit is de fundamentele verandering die plaatsvindt: wie we vroeger waren (vreemd en vervreemd van God) wordt vervangen door een nieuwe status als kinderen van de almachtige God. In Christus worden we niet langer gedefinieerd door onze fouten of onze zonden, maar door de liefde die God voor ons heeft.
* Nieuwe schepping: 2 Korintiërs 5:17 zegt: “Als iemand in Christus is, is hij een nieuwe schepping. Het oude is voorbijgegaan, zie, het nieuwe is gekomen.” Dit verwijst naar het diepere proces van vernieuwing dat plaatsvindt wanneer iemand in Christus is: het oude, gebroken zelf wordt vervangen door een hersteld, vernieuwd zelf, met de daarbij horende roeping en bestemming.
* In Christus geheiligd: De gelovige is “in Christus” geheiligd en gerechtvaardigd door geloof, wat betekent dat, ondanks onze gebrokenheid, God ons ziet zoals Hij ons bedoeld heeft: rechtvaardig, zuiver en geheiligd in Zijn ogen. De Heilige Geest woont in ons en werkt in ons, zodat we steeds meer kunnen gaan lijken op de persoon die we werkelijk bedoeld zijn te zijn en daarmee een stukje reflectie (als een spiegelglas) van Christus in de wereld.
De Valkuil van de “Kloon van Jezus”
Er is echter een valkuil in het begrijpen van je identiteit in Christus, namelijk dat men in de verleiding komt om zichzelf op een onnatuurlijke manier te “verliezen” in de afbeelding van Christus. Dit kan gebeuren wanneer iemand probeert zichzelf volledig te identificeren met de uiterlijke kenmerken en gedragingen van Jezus, in plaats van zijn of haar eigen unieke, door God gegeven identiteit te omarmen.
De valkuil is om te denken dat onze identiteit in Christus betekent dat we precies dezelfde persoon worden als Jezus, zonder ruimte voor onze unieke persoonlijkheid, gaven, en levensverhaal. Dit kan leiden tot de gedachte dat de enige manier om recht te doen aan Christus, is door Hem letterlijk na te volgen in alles wat Hij deed en zei, zelfs op een manier die afbreuk doet aan onze eigen gaven en roeping. Terwijl het essentieel is om de waarden van Christus – liefde, genade, gerechtigheid, en waarheid – na te volgen, is het een misverstand om te denken dat het ‘identificeren met Christus’ betekent dat je jouw eigen unieke kenmerken verliest.
Bijvoorbeeld: ik lijk op mijn vader. Dat is een feit. Daarmee moet ik niet zijn gedrag kopieren en soortgelijke kleding dragen, soortgelijke uitspraken doen, op dezelfde manier staan en lopen! Nee, ik ben ik. Ik ben geen kloon van mijn vader. En als ik doe als mijzelf, dan zeggen anderen die mijn vader kennen: Je bent een echte dochter van jouw vader! Ik heb er vaak geen idee over wat ze precies bedoelen, maar ik vind het heerlijk om te horen!
* Geen kloon van Jezus worden: Het idee dat we in Christus onze persoonlijke identiteit verliezen, is gevaarlijk omdat het ons zou kunnen doen geloven dat we een soort ‘cloon’ van Jezus moeten worden, een exact replica van Hem, wat niet de bedoeling is. God heeft ieder van ons uniek gemaakt, met een unieke persoonlijkheid, gaven, talenten, en een roeping. In Christus vinden we niet de uitnodiging om onze identiteit als persoon te verliezen, maar juist om onszelf ten volle te omarmen – als degene die God ons heeft bedoeld te zijn.
* Jezus als model, niet als vervanging: Jezus is absoluut het model voor hoe we zouden moeten leven – in liefde, in dienstbaarheid, in rechtvaardigheid – maar we zijn geen exacte kopieën van Hem. Jezus zelf was uniek in Zijn tijd en cultuur, en Hij riep ons niet op om in Zijn plaats te komen, maar om een leven te leiden dat in overeenstemming is met Zijn wil, in onze eigen context. Zoals Efeziërs 2:10 zegt: “Want wij zijn zijn maaksel, geschapen in Christus Jezus om goede werken te doen, die God van tevoren bereid heeft, opdat wij daarin zouden wandelen.” Dit wijst erop dat God voor elk van ons een eigen, unieke roeping heeft voorbereid.
Het Behouden van je Eigen Identiteit in Christus
Wat betekent het dan om je identiteit in Christus te vinden zonder jezelf te verliezen? De sleutel ligt in het idee van vernieuwing. Christus roept ons niet op om een kloon van Hem te worden, maar om onze identiteit te vinden in een diepere, vernieuwde versie van onszelf. Het vinden van je identiteit in Christus betekent dat je jezelf volledig omarmt, inclusief je zwakheden, je verleden, en je gaven, en dat je deze nieuwe identiteit gebruikt om Gods doel voor jouw leven te vervullen.
* Je unieke gaven gebruiken: God heeft je unieke gaven, talenten en verlangens geplaatst in je leven. Het is door deze persoonlijke eigenschappen dat je kunt bijdragen aan het lichaam van Christus. Christus leeft door jou heen, maar dat betekent niet dat je al je unieke eigenschappen moet opgeven. Het betekent dat je jouw gaven inzet om de wereld te dienen zoals God dat voor jou heeft bedoeld.
* Christus in jou reflecteren: Het vinden van je identiteit in Christus betekent niet dat je alles van jezelf moet opgeven, maar dat je Christus door jouw leven heen laat werken. Het gaat erom Zijn karakteristieken in je leven te weerspiegelen: liefde, vriendelijkheid, vergeving, genade, en wijsheid – maar in jouw eigen, unieke manier van zijn.
* Leren leven vanuit je vernieuwde hart: Het vinden van je identiteit in Christus betekent dat je niet langer wordt gedreven door egoïstische (kinderlijke, instinctieve) verlangens of de verwachtingen van de wereld, maar door de innerlijke roeping die Christus in je hart legt. Die roeping lag er al vanaf de grondlegging der wereld, maar die wordt nu ervaarbaar en zichtbaar. Het gaat om het leren wandelen in het vernieuwde zelf, waarin je als een geliefd kind van God mag leven en handelen volgens je roeping en gaven, in overeenstemming met Zijn wil.
Een Nieuwe Jij, niet een Kloon van Jezus
Het vinden van je identiteit in Christus is niet een proces van het verliezen van jezelf of het worden van een kloon van Jezus, maar van het ontdekken van wie je werkelijk bent in Hem. Het betekent dat je je oude, gebroken zelf achter je laat en wordt vernieuwd naar het beeld van de persoon die God je heeft bedoeld te zijn. In Christus wordt je identiteit hersteld en krijg je de vrijheid om je unieke gaven en talenten te gebruiken om Zijn koninkrijk te bouwen, terwijl je Zijn liefde en genade reflecteert in alles wat je doet.
Jouw identiteit in Christus is dus een uitnodiging om te groeien in wie je werkelijk bent, door jezelf te omarmen als een geliefd kind van God, en tegelijkertijd steeds meer te leren leven zoals Christus zou leven, in jouw eigen unieke, prachtige manier.
Valkuil
Er bestaat een valkuil waarin sommige christenen lijken te lopen als ze hun eigen identiteit niet durven omarmen, uit angst dat dit egoïstisch of werelds zou zijn. Ze denken soms dat het heilig is om zichzelf te verwerpen of te negeren, en dat hun waarde uitsluitend ligt in hun relatie met God, waarbij ze hun eigen unieke gaven en identiteit als “onbelangrijk” beschouwen en makkelijke afserveren. Dit is een tragische misinterpretatie van wat de Bijbel ons leert over wie we zijn in Christus en hoe we onszelf zouden moeten zien.
Er zijn verschillende wezenlijke Bijbelprincipes die dergelijke overtuigingen uitdagen en corrigeren. Deze teksten benadrukken juist de waarde die God hecht aan onze persoonlijke identiteit en het belang van zelfkennis, zelfacceptatie en de ontwikkeling van onze gaven als onderdeel van Gods plan voor ons leven.
God heeft ons uniek geschapen – Genesis 1:26-27
In het scheppingsverhaal in Genesis 1:26-27 wordt duidelijk dat God de mens op een bijzondere manier heeft geschapen:
“En God zei: ‘Laten Wij mensen maken naar Ons beeld, naar Onze gelijkenis. Zij moeten heersen over de vissen van de zee, de vogels van de lucht, de dieren, alle wilde dieren op aarde en alle kruipende dieren die op de grond bewegen.’ En God schiep de mens naar Zijn beeld, naar het beeld van God schiep Hij hem; man en vrouw schiep Hij hen.”
Deze passage benadrukt dat de mens uniek is, geschapen naar het beeld van God. Dit betekent dat de identiteit van de mens inherent waardevol is, omdat wij het beeld van de Schepper dragen. Dit is een fundamenteel uitgangspunt: je bent gemaakt naar Gods beeld, en dat betekent dat jouw bestaan zelf waarde heeft. Dit geeft geen ruimte voor het verwerpen van jezelf als een manier om heilig te leven. Je eigen identiteit is iets dat gekoesterd moet worden, omdat het in Gods ogen goed is.
Jij bent de tempel van de Heilige Geest – 1 Korintiërs 6:19-20
In 1 Korintiërs 6:19-20 zegt Paulus:
“Of weet je niet dat je lichaam een tempel is van de Heilige Geest, die in je is en die je van God hebt ontvangen? Je behoort niet jezelf toe, want je bent gekocht en betaald. Verheerlijk daarom God met je lichaam.”
Deze tekst benadrukt dat het lichaam van een gelovige een tempel van de Heilige Geest is. Dit betekent dat je niet zomaar iets bent, maar een woning van de levende God. Het wijst op de heiligheid van jezelf als mens, inclusief je fysieke en innerlijke wezen. Als je je lichaam en identiteit verwerpt, verwerp je niet alleen jezelf, maar ook het werk dat God in jou heeft gedaan. In plaats van je identiteit als iets te beschouwen dat je moet afwijzen om heilig te leven, nodigt de Bijbel je uit om jezelf te omarmen als waardevol en het werk van God in jou te erkennen.
Wees wie je bent in Christus – Efeziërs 2:10
In Efeziërs 2:10 staat:
“Want wij zijn Zijn maaksel, geschapen in Christus Jezus om goede werken te doen, die God van tevoren bereid heeft, opdat wij daarin zouden wandelen.”
Dit vers leert ons dat wij als mensen zijn geschapen door God en dat wij een doel en bestemming hebben in Christus. We zijn geen toevallige wezens; God heeft ons geformeerd met een specifiek doel in gedachten. In Christus mogen we die bestemming naleven. Dit vers benadrukt dat we niet alleen bestaansrecht hebben, maar dat God ons heeft geschapen om iets te doen, om Zijn werken te doen. Dit is een bevestiging van de waarde van je persoonlijke identiteit. God heeft specifieke gaven in jou gelegd, die je moet ontdekken en gebruiken om Zijn plan te vervullen.
Je bent geroepen om te groeien in je eigenheid in Christus – Galaten 2:20
In Galaten 2:20 schrijft Paulus:
“Ik ben met Christus gekruisigd, en ik leef, maar niet meer ik, maar Christus leeft in mij. Wat ik nu leef in het vlees, leef ik door het geloof in de Zoon van God, die mij heeft liefgehad en Zichzelf voor mij heeft overgegeven.”
Deze tekst lijkt in eerste instantie misschien een reden voor christenen om hun eigen identiteit te verwerpen, omdat Paulus zegt “niet meer ik, maar Christus leeft in mij”. Maar juist hier zit de essentie: het niet meer ik betekent niet dat de persoonlijke identiteit van Paulus verdween, maar dat de oude, gebroken natuur werd vervangen door een vernieuwde, goddelijke levensstijl in Christus. Het leven van Christus in ons maakt ons niet minder, maar meer wie we werkelijk zijn: het hoogste potentieel van onze eigenheid wordt gerealiseerd door de kracht van de Heilige Geest.
In Christus worden we niet een andere versie van onszelf, maar de beste versie van wie we werkelijk bedoeld zijn te zijn. Onze identiteit wordt niet gewist, maar vervuld en vernieuwd in Christus. Dit betekent dat het juist essentieel is om te groeien in wie je bedoeld bent te zijn, niet door jezelf te verwerpen, maar door jezelf te omarmen in Christus.
Gods roeping om jezelf te ontwikkelen – Matteüs 5:14-16
In Matteüs 5:14-16 zegt Jezus:
“Jullie zijn het licht van de wereld. Een stad die boven op een berg ligt, kan niet verborgen blijven. Ook steekt men geen lamp aan en zet die onder de korenmaat, maar op de standaard, zodat hij licht geeft voor iedereen in het huis. Laat zo jullie licht voor de mensen schijnen, zodat zij jullie goede werken zien en jullie Vader die in de hemel is verheerlijken.”
Dit is een oproep om je eigen licht te laten schijnen. Het betekent dat we onze unieke gaven en talenten niet moeten verbergen of onderdrukken, maar ze moeten inzetten voor Gods koninkrijk. Het is niet de bedoeling om je te verbergen of jezelf onbelangrijk te maken. Je moet juist groeien en bloeien in wie God jou heeft gemaakt en daarmee God verheerlijken. Deze oproep toont aan dat je identiteit in Christus niet de verwerping van jezelf inhoudt, maar de acceptatie van wie je bent om Gods werk te doen.
Het Omarmen van Jezelf in en door Christus
Het wezenlijke deel dat veel christenen over het hoofd zien, is dat God hen als individu heeft gemaakt en dat hun identiteit in Christus juist betekent dat zij zich ontwikkelen tot wie zij werkelijk bedoeld zijn te zijn. Het is een misverstand om te denken dat het christelijke leven betekent dat je je eigen identiteit moet verwerpen om een “heilige” te zijn. Juist de roeping van God is om jezelf volledig te omarmen in Hem, je gaven te ontwikkelen, en door Christus te leven in je unieke zelf.
Je identiteit in Christus is geen verlies van jezelf, maar een herstel van jezelf, een proces van groei en vernieuwing die je dichter bij de persoon brengt die God van tevoren voor jou heeft bedoeld.
