De interessante ideeën van opa, kind en kleinkind
Generatieverschillen hoeven niet verborgen te blijven
Ouders en kinderen en soms ook kleinkinderen kunnen allemaal samenwerken in het familiebedrijf. Die verschillende generaties hebben elk hun eigen visie op het bedrijf, maar die worden vaak niet uitgelicht uit angst voor een conflict. Is dat zwijgen wel zo wijs?
Een generatieverschil bevat zaadjes die vaak pas ontkiemen bij een specifieke aanleiding. Een bedrijfsoverdracht, een burn-out van een van de familieleden of een reorganisatie bijvoorbeeld. Dan wordt het ineens mogelijk of noodzakelijk om het anders te doen. En dan komen die verschillende visies van verschillende generaties ineens wél aan het licht. De onvrede die je al een poos voelde, borrelt omhoog en de irritaties waar je altijd maar over zweeg, komen naar buiten. Je ziet kans om de ideeën waar je al jaren op broedt, in te brengen. Maar gek genoeg kun je niet rekenen op een luisterend oor. Hoe kan dat?
Muur van onbegrip
Elke verandering heeft een element van vernieuwing, maar ook van afscheid nemen en loslaten. Dat proces is spannend als je iets bij de nieuwe situatie wint, maar pijnlijk en moeilijk als je iets kwijtraakt. Bij een veranderproces speelt zich daarom in ieders hoofd zoveel af dat het moeilijk is om echt naar de ander te kijken en te luisteren. Je hoort zijn of haar standpunt wel, maar dat beoordeel je toch weer vanuit je eigen context. Omgekeerd stuit jij met jouw gevoelens en opvattingen tegen een muur van onbegrip bij de ander. Geen goede bodem om veranderingen vorm te geven.
Verhalen vertellen
Hoe kunnen de verschillende generaties weer met elkaar op een lijn komen? In mijn coaching stuur ik in deze situaties aan op het gemeenschappelijke verhaal. Ik vraag allereerst om de bedrijfsgeschiedenis te vertellen. Wie heeft het bedrijf opgericht en vanuit welke ideeën? Hoe heeft het bedrijf zich ontwikkeld, wat waren de ups en downs en wat waren de gedenkwaardige momenten? Daarnaast wil ik de familiegeschiedenissen weten. Hoe ziet het gezin eruit? Wie speelt welke rol, wat is de invloed van het familiebedrijf op de verschillende levens?
Gemeenschappelijke basis
Zo kan er een gemeenschappelijk verhaal komen waarin iedereen zich kan vinden. Dat verhaal over familie en bedrijf versterkt de onderlinge verbondenheid. En dan komen er bruggetjes tussen de eilandjes die ontstaan zijn door de op handen zijnde verandering. Als iedereen die bruggetjes oversteekt, leidt dat tot meer begrip voor elkaars ideeën. Want die worden dan niet alleen met het hoofd begrepen, maar ook met het hart gevoeld. Zo ontstaat er de gemeenschappelijke basis van waaruit de gewenste veranderingen vormgegeven kunnen worden.
Bloemen plukken
Waarom worden de generatieverschillen pas duidelijk als er verandering nodig is? We zwijgen vaak uit angst voor gedoe en ruzie. Dus ben je aardig, loyaal en pas je je aan. Maar is het wel zo bedreigend om de generatieverschillen voor het voetlicht te brengen? Mijn advies is om regelmatig, bijvoorbeeld eens in de vijf jaar, gericht bij elkaar te komen om de verschillende visies met elkaar te delen. Ook als er geen aanleiding is om iets te veranderen. De zaadjes die je ontdekt bij (groot)ouders, kinderen en kleinkinderen, kunnen dan bloemetjes worden die je zó kunt plukken als het bedrijf weer een andere fase ingaat.
Conflicten vermijden
Zijn jullie nieuwsgierig naar de generatieverschillen en wat ze kunnen betekenen voor de toekomst van het bedrijf? Gesprekken daarover kunnen soms lastig zijn omdat je conflicten wilt vermijden of omdat je niet op denkt te kunnen tegen een van de familieleden. Laat de kans om elkaar beter te leren kennen niet liggen, maar schakel mij in als coach om de gesprekken te leiden.