Zin in de ouderdom

Jan van Baardwijk en René Rosmolen schreven in 2015 het boek ‘Zin in de ouderdom. Poëzie I spiritualiteit I kunst I filosofie I film‘. En daarmee is
Zin in de ouderdom hét boek over zingeving in de ouderdom
– voor ieder die zich wil verdiepen en bezinnen in de ouderdom
– rijk geïllustreerd met oude en hedendaagse kunst en poëzie
– met gespreksvragen en suggesties voor bijeenkomsten

‘Ons levensverhaal is als een tekst die op zoek is naar z’n auteur’ (P. Ricoeur).
Misschien geldt datzelfde wel voor ons spirituele levensverhaal. Wie ouder wordt, legt oude woorden en vroegere waarheden steeds meer op een zeef. Inzichten en overtuigingen die vanuit een traditie werden aangereikt, worden getoetst op hun houdbaarheid. We maken een nieuwe balans op. En onze spirituele biografie wordt herijkt bij het ouder worden.

Tegelijk verandert ook de wereld om ons heen. We leven in tijden van versnelling (Hartmut Rosa). Niet alleen technologie verandert steeds sneller, maar ook mode, taal, gewoontes en familiebanden. Het gevolg is dat we het gevoel hebben dat we op ons individuele en gezamenlijke leven nauwelijks meer grip hebben. In de woorden van Rosa: ‘We zijn ver-vreemd: wij leven niet meer zoals we willen leven, terwijl we onze levenskeuzes toch niet van buitenaf opgelegd krijgen’. De oplossing voor deze problemen vindt Rosa in het begrip ‘resonantie’: d.w.z. een nieuwe relatie tussen mens en wereld, subject en object waarin beide zijden in een wederzijdse ‘antwoordrelatie’ staan en geen van beide tot de andere wordt gereduceerd. Resonantie kan men vinden in religie, kunst en natuur, maar ook in de verhouding tot anderen of tot voorwerpen. Wat betekenen deze inzichten voor het ouder worden? Hoe leven we als ouderen in tijden van versnelling en vervreemding als tegelijk we in onze ouderdom vertragen en contemp-latiever worden? Kan het begrip ‘resonantie’ ook van betekenis zijn voor een nieuwe spiritualiteit van de ouderdom?

We leven ook in onzekere tijden. We worden omringd door en moeten onze weg vinden in een grillige wereld die overweldigende trekken kan aannemen (aardbevingen, klimaat-veranderingen,machten en krachten die op ons inwerken). Het lijkt er op alsof we onze plaats en opdracht in de ons omringend wereld opnieuw moeten onderzoeken, ook met het oog op de toekomstige leefbaarheid van onze aarde.

De spiritualiteit van de ouderdom kan veelkleurig zijn. Aan de ene kant kunnen (Bijbelse) woorden ons houvast en geborgenheid geven. Aan de andere kant vinden we onderdak en troost bij poëzie en kunst. Ook filosofie kan zin- en richting gevend zijn. Daar komt bij dat ouderen ook erflaters zijn: welke inzichten/waarden/hoop geven zij mee aan komende generaties?

RECENSIES:

‘Dit boek is geschreven voor mensen die hun laatste levensfase bewust willen doorléven en daarin zoeken naar zin en betekenis. De toon is meditatief en informatief, praktisch en spiritueel, breed en diep tegelijk. Fotografie, beeldende kunst, film, poëzie, filosofie en theologie – alle mogelijke perspectieven worden benut om het rijkgeschakeerde landschap van de ouderdom in beeld te brengen en tot leven te wekken. Een creatief en inspirerend boek, heel dicht op de rimpelige huid geschreven.’
Frits de Lange

‘Ook de meest verstokte golfer, wandelaar, lezer, aquarellist of culinair bevlogene zal bij tijd en wijlen iets anders willen doen dan iets ‘leuks’. Zin in de ouderdom biedt een uitvoerige excursie langs de vragen die een mens bestormen als de arbeidsplicht ophoudt en het ‘golfen’ te weinig blijkt te bieden.‘
Bert Keizer

De schrijvers, een predikant en een geestelijk verzorger, verkennen in deze mooi verzorgde en prachtig geïllustreerde uitgave het ouder-zijn vanuit verschillende perspectieven. Niet alleen filosofisch, spiritueel en meditatief, maar ook praktisch en geschreven ‘met de voeten op de grond’. De auteurs weten vanuit hun werk- en levenservaring duidelijk waar het bij dit onderwerp om gaat en doen recht aan de oudere in deze huidige tijd. De zes hoofdstukken bieden steeds een andere blik op het landschap van de ouderdom en geven de lezer alle ruimte om op eigen wijze ermee bezig te zijn. De tekst nodigt uit tot overdenking en uitwisseling, maar kan ook als informatie gelezen worden. De opbouw is overzichtelijk met vragen die kunnen aanzetten tot een gesprek en suggesties voor het opzetten van gesprekskringen. De vele poëtische teksten geven dit boek nog meer diepgang. Al met al zeer inspirerend en werkbaar.
Tijdschrift Herademing

Een handzaam boek, mede door de praktische insteek […] vooral geschikt voor professionals en vrijwilligers die zich bezighouden met groepswerk voor ouderen. De praktische gesprekssuggesties […] heb ik, met veel dank, al in mijn gesprekgroepen kunnen gebruiken.
Eric de Rooij (geestelijk verzorger Amstelkring) in Tijdschrift Geestelijke Verzorging

Een reflectief en inspirerend boek over zin in de ouderdom, dat de lezer trakteert op verrassende, diepzinnige én verfrissende visies en vragen.
NBD Biblion

Een inspirerend boek vol poëzie, verhalen, filosofie en films. De uiteenlopende perspectieven op ouderdom dagen de lezer uit zelf zin en betekenis te zoeken in de laatste levensfase.
Volzin

Een prachtig uitgegeven, creatief en inspirerend boek.
Stad Amersfoort

De auteurs brengen een geweldige hoeveelheid – en de term ‘geweldige’ slaat niet slechts op de omvang! – stof, ideeën, suggesties, proza en poëzie onder onze aandacht. Stof waarmee hele gesprekken van de grond kunnen komen. […] We wensen dit boek nog jááárenlang in de handen van velen.
Protestantse Kerkbode Groningen