Wat betekent ‘2G’ voor de democratie?
We moeten ons afvragen: wat betekent ‘2G’ voor de democratie?
Coronabeleid Dat bij 2G echt iets op het spel staat, lijkt het kabinet niet te beseffen.
Andersdenkenden worden uit de samenleving verstoten, schrijft Fleur Jongepier.
Wanneer ik mij een voorstelling maak van de protesterende ongevaccineerden, waarvan een flink deel het virus niet serieus neemt of niet eens denkt dat het echt bestaat, en aan de andere kant een persoon die al een uur in een ambulance wacht of wiens operatie wéér wordt uitgesteld met alle gevolgen van dien; of wanneer ik mij het zorgpersoneel voor de geest haal dat diep, diep in het rood zit, dan snap ik het wel. Dan snap ik dat ‘2G’ op tafel ligt. Dan denk ik: je mag vinden van corona wat je wilt, maar als jouw recalcitrantie levens zuur maakt, de samenleving weer op slot gooit, en meer levens kost, dan hoef ik jou even niet tegen te komen in de publieke ruimte.
auteur: Fleur Jongepier is ethicus aan de Radboud Universiteit Nijmegen en essayist bij filosofieblog Bij Nader Inzien.
datum: 14 november 2021
website: https://www.nrc.nl/nieuws/2021/11/14/we-moeten-ons-afvragen-wat-betekent-2g-voor-de-democratie-a4065411
En toch. En toch krijg ik de rillingen van het voorstel dat alleen gevaccineerde of genezen mensen nog naar het café mogen, naar de bioscoop, naar de (hoge)school of universiteit. Tenminste, tot de besmettingscijfers weer onder de 10.000 per dag komen. Of nee, wacht, er werd geen einddatum vermeld. En dat terwijl corona, zoals minister De Jonge (Volksgezondheid, CDA) terecht onderstreepte, nog wel even bij ons is. Kortom, een keiharde splijting in de samenleving zonder houdbaarheidsdatum.
En dan hebben we al een hoge vaccinatiegraad van 85 procent onder 12-plussers, in tegenstelling tot de teleurstellende 74 procent van Oostenrijk waar eerder 2G werd ingevoerd. Bovendien is er al behoorlijk geduwd en getrokken aan vaccinweigeraars. Hoeveel marge is er nog? Belangrijker: staat die in proportie tot wat het doel zou moeten zijn: niet het ‘straffen van onverstandigen’ maar het terugbrengen van de besmettingscijfers en IC-opnames?
Toegenomen vijandigheid
Een andere reden van zorg – nog los van personen die om medische redenen geen vaccin kunnen krijgen en dat uit ‘2G’ de impliciete boodschap spreekt dat testen overgeslagen kan worden – is wat de langetermijngevolgen zijn. We zien nu al de toegenomen vijandigheid tussen gevaccineerden en ongevaccinneerden; en een groeiende boosheid en rancune tussen burgers en de overheid. We moeten ons afvragen (en dat behoort niet tot de taak van het OMT): hoe gaan we dit voelen in de politiek over een jaar? Over vijf of tien jaar? Hoe gaan we dit voelen in onze democratie? Hoe nemen we deze factoren, die zich niet uitdrukken in ziekte of sterfte, mee in de besluitvorming?
Een veelgehoorde reactie op kritiek op het 2G-beleid is: ‘dan zit je in hetzelfde team als de antivaxers’. Geenszins. Je kunt prima kritiek hebben op antivaxers (bijvoorbeeld vanwege hun complotdenken) én op het 2G-beleid (bijvoorbeeld vanwege grondrechten). Helaas lijkt van de gedachte dat hier echt iets op het spel staat bij het kabinet geen sprake te zijn.
De Jonge ontpopte zich in de persconferentie wat dat betreft tot doorgewinterd filosoof, getraind in conceptuele striktheid. Er is inderdaad strikt genomen geen sprake van een vaccinatieplicht, daarom zijn er nog ongevaccineerden onder ons. Er is zelfs geen sprake van vaccinatiedwang. Immers, de ongevaccineerden worden slechts opties ontnomen en nieuwe – een vaccin – geboden. Zelfs of lichamelijke integriteit in deze discussie strikt genomen op het spel staat, is betwijfelbaar. De GGD staat niet klaar om je op een onbewaakt moment een naald in je arm te rammen.
Maar dergelijke conceptuele striktheid zendt tegelijkertijd, op prime time, de boodschap uit: beste mensen, het is vervelend, maar hier is niet écht iets aan de hand wat op gespannen voet staat met grondrechten. Ondertussen riekt het er wel naar, en worden andersdenkenden binnenkort uit de samenleving uitgesloten.
Uitkleding publieke sector
Het is deprimerend dat er weer een halve lockdown nodig is. De vraag is alleen hoe terecht en vooral ook hoe effectief het is om onze pijlen van coronaboosheid te richten op de ongevaccineerden. Laten we de pijlen vooral ook eens richten op het ‘op-corona-missionaire’ kabinet. Tot voor kort hielden we thuis vrolijk feestjes, knuffelden we erop los, lieten we ons minder testen (laat staan bij de GGD), werkten we veel op kantoor, had niemand gehoord van het woord ‘booster’, enzovoorts. Het kabinet stond erbij en keek ernaar. Eigen schuld, burgertjelief.
Premier Rutte en De Jonge benadrukten: deze harde klap en de 2G-klapper op de vuurpijl is nodig, beste mensen, omdat het écht niet anders kan. Maar is dat zo? Bovendien, bij elke tragedie moeten we ons afvragen: hoe kwamen we hier terecht? Wat had er eerder kunnen gebeuren? Een heleboel. Het kabinet had, in plaats van voor de zoveelste keer te wachten tot de zorg uit elkaar knalde en zich in alle psychologische naïviteit te beroepen op ons aller burgerlijke gehoorzaamheid, veel eerder zachtere tikken moeten uitdelen.
Het feit dat 2G nu op de agenda staat hebben we niet (alleen) te danken aan ongevaccineerden, maar ook aan gevaccineerden (wier vaccin aan effectiviteit afneemt) en zeker ook aan het kabinet zelf. Daarbij mag ook de jarenlange uitkleding van de publieke sector en het uitknijpen van de zorg worden meegenomen. We moeten verder terugkijken dan het moment waarop deze pandemie ons allen overviel en verder vooruit kijken, veel verder, dan het moment waarop we ooit weer van de coronapas af zijn.
Correctie (15 november 2021): in een eerdere versie van dit artikel stond dat Oostenrijk een vaccinatiegraad heeft van 65 procent, tegenover een Nederlandse vaccinatiegraad van 85 procent. Dit was geen eerlijke vergelijking: de vaccinatiegraad van 65 procent in Oostenrijk geldt voor de hele bevolking, terwijl de Nederlandse 85 procent geldt voor 12-plussers. Onder 12-plussers is de vaccinatiegraad in Oostenrijk 74 procent. Dit is aangepast.
Wil je meer weten over dit onderwerp?
Kijk op: https://www.dinekevankooten.nl/tag/politiek/
Voor een overzicht kijk op: https://www.dinekevankooten.nl/archief/overzicht-great-reset-corona/
