Volwassen <-> Kind
Hoe weet je nu of je zelf in het hier en nu reageert en vanuit je volwassenheid?
De Transactionele Analyse laat zien dat een volwassene zijn kind reactie laat zien, als hij de Reddersrol, de Aanklagersrol of de Slachtofferrol op zich neemt. (zie: Ouder – Kind – Volwassen/)
Opvallend is dat het lijkt dat je als twee volwassenen met elkaar praat, je een reactie krijgt die niet in verhouding is tot wat er gezegdt wordt, of gedaan is in het hier en nu. Dat komt dan omdat onzichtbaar iets gebeurd. Dat wat er gezegd of gedaan wordt in het hier en nu heeft een uitwerking en herinnerd aan een gebeurtenis uit je kindertijd.
Met als gevolg dat jij of de ander in het hier en nu anders reageert dan je verwacht en dan de bedoeling is. De reactie is OF te klein OF te groot voor wat er op dat moment daadwerkelijk gezegd of gedaan is.
Als ik te klein reageer, dan negeer ik mijzelf. Stel voor iemand rijdt tegen mijn auto aan wat een grote deuk veroorzaakt. Het is dan logisch dat ik boos word en gepast verhaal haal. Dus ik wil dat de schade vergoed wordt. Stel dat ik uit de auto stap en de schade zie en dan tegen de ander zegt: o, dat geeft niets hoor! Ik snap dat je dat per ongeluk deed. En ik stap in de auto en rijd weg. Je kunt je voorstellen dat degene die de schade veroorzaakt heeft hoogst verbaasd is, dat hij deze niet hoef te vergoeden. Dan reageer ik veel te klein op de situatie.
Een gepaste reactie zou zijn, dat ik wil dat de schade vergoed wordt en dat ik er van baal dat het is gebeurd en alle consequenties overzie (tijd kwijt om de auto te laten repareren, wachten op vervangend vervoer, verzekeringafhandeling, ik moet mijn reis onderbreken dus ik kom niet op het gewenste moment op het adres waar ik naar toe ging, etc. etc.
Stel nu voor dat ik na de aanrijding uit mijn auto stap en mijn pistool richt op degene die de schade heeft veroorzaakt en gil: ik vermoord je! Dan snapt iedereen dat dat een veel te grote reactie is voor dat wat er gebeurd is.
Mijn te grote en mijn te kleine reactie gaan niet over het hier en nu, maar is een kindreactie, die voortkomt uit een pijnlijke oude kindervaring. Die trigger (iemand rijdt tegen mijn auto aan) brengt die herinnering in mijn onbewuste wakker en daar reageer ik op.
Als ik mijn persoonlijke ontwikkeling heb gedaan, dan weet ik mijn geschiedenis en weet ik waar deze reactie vandaan komt, welke gebeurtenis aan ten grondslag ligt. Dan kan ik in een fractie van een seconde zien dat dit geen gezonde reactie van mij is, neem ik mijn kind op de arm (denkbeeldig) en verzorg ik de schade aan mijn auto op een volwassen manier! En bij thuiskomst neem ik de tijd om te kijken waarom ik zo heftig of onderkoeld reageerde op de gebeurtenis om die nu te helen (in de ogen kijken, verhaal compleet maken, wat dat toen met mij gedaan heeft en hoe erg dat was, verdriet daarom hebben en het omarmen). Lees hier meer over op: De weg van heling (Simone Pacot) en De weg naar beneden en omhoog/
Het verhaal is hier na te luisteren: