Verwachtingen van anderen
De Kracht van Oprechtheid en Zelfzorg in Relaties
In ons dagelijks leven worden we voortdurend geconfronteerd met de verwachtingen van anderen. Of het nu vrienden, familie, collega’s of de samenleving als geheel betreft, er is vaak een impliciete druk om te voldoen aan de verlangens en wensen van anderen. Dit gebeurt niet altijd bewust, maar we dragen vaak de overtuiging met ons mee dat het belangrijk is om anderen niet teleur te stellen. Toch is dit een complex en gelaagd onderwerp dat vraagt om reflectie, vooral als het gaat om oprechte verbindingen met anderen en zelfzorg.
De Druk van Verwachtingen
Het idee dat we de ander niet willen teleurstellen, is ingebakken in onze sociale interacties. Het ontstaat uit de wens om een goede relatie te onderhouden, of dit nu vriendschappelijk, professioneel of familierelaties betreft. De ander niet teleurstellen is vaak synoniem met het voldoen aan de verwachtingen die deze ander van ons heeft en gaat vaak gepaard met de angst om afgewezen te worden of de ander het gevoel te geven dat je hem zou kunnen afwijzen.. Dit hoeft niet altijd expliciet gecommuniceerd te worden – in veel gevallen vullen we zelf in wat de ander van ons verwacht. Deze ingevulde verwachtingen zijn vaak niet gecheckt en kunnen ons onbewust beïnvloeden.
We zeggen bijvoorbeeld “ja” tegen iets omdat we denken dat de ander het graag wil, maar niet omdat WIJ, vanuit ons hart, werkelijk achter die beslissing staan. Dit kan variëren van het bijwonen van een sociale gelegenheid waar we niet echt zin in hebben, tot het aannemen van extra werk of verplichtingen omdat we bang zijn dat we anders anderen zouden teleurstellen.
De Gevaarlijke Illusie van Andermans Verwachtingen
Er is een subtiele valkuil in het vervullen van andermans wensen zonder eerst te reflecteren op onze eigen verlangens. Vaak gaan we ervan uit dat we precies begrijpen wat de ander van ons verwacht, terwijl dit in werkelijkheid een gefilterde, vaak incorrecte interpretatie is van wat er mogelijk wordt verwacht. Bovendien zijn verwachtingen van anderen, net als die van onszelf, vaak veranderlijk en contextafhankelijk. Dit betekent dat de verwachtingen die wij van anderen aannemen, niet noodzakelijkerwijs hun werkelijke verlangens of noden weerspiegelen.
De meest schadelijke vorm van deze zelfopgelegde druk is wanneer we onszelf verwaarlozen in het proces. We raken verstrikt in de wens om anderen te plezieren, wat kan leiden tot een gebrek aan eigenwaarde, stress en zelfs gevoelens van ontevredenheid, omdat we niet authentiek met onze tijd, energie en toewijding omgaan.
Het ‘Ja’ dat Komt van het Hart
In de volwassenheid komt de verantwoordelijkheid voor ons eigen welzijn centraal te staan. Wanneer we “ja” zeggen tegen iets, moet dat een oprecht “ja” zijn. Dit betekent dat ons hart en onze verlangens volledig achter deze beslissing staan, niet omdat we ons verplicht voelen of bang zijn voor afwijzing, maar omdat we daadwerkelijk geloven dat dit de juiste keuze is, zowel voor onszelf als voor de ander.
Het idee van een oprecht “ja” is een erkenning van onze eigen grenzen, verlangens en mogelijkheden. Het is een signaal dat we in harmonie leven met onze eigen behoeften en waarden. Wanneer we in staat zijn om oprecht “ja” te zeggen, ontstaat er een authentieke verbinding, zowel met onszelf als met de ander. We geven onszelf de ruimte om keuzes te maken die in overeenstemming zijn met onze eigen verlangens, zonder onszelf te verliezen in de verwachtingen van anderen.
Zelfzorg en Verantwoordelijkheid
In dit proces is zelfzorg van cruciaal belang. Zelfzorg wordt vaak gezien als een persoonlijke verantwoordelijkheid die gelijk is aan egoïsme. Het is echter precies het tegenovergestelde: zelfzorg stelt ons in staat om met meer energie, liefde en geduld aanwezig te zijn voor anderen. Het is belangrijk te realiseren dat we als volwassenen verantwoordelijk zijn voor ons eigen welzijn. Dat betekent niet dat we anderen niet kunnen helpen, maar dat we onze eigen grenzen moeten kennen en respecteren. En dat we die grenzen in alle openheid en eerlijkheid moeten aangeven.
Wanneer we zelf voor onszelf zorgen, kunnen we beter voor anderen zorgen. Ik vergelijk het vaak met de KLM-regel in het vliegtuig: eerst jezelf van zuurstof voorzien, voordat je de ander zijn zuurstofmasker geeft! Als je niet voor jezelf zorgt, ben je niet in staat om anderen effectief te helpen. Dit geldt niet alleen voor fysieke situaties, zoals de luchtvaartveiligheidsregels, maar ook voor emotionele en mentale gezondheid. Als je jezelf verwaarloost, heb je uiteindelijk minder energie, geduld of vermogen om voor anderen te zorgen. Pas als je zelf in balans bent, kun je anderen op een gezonde manier ondersteunen.
Wanneer we dus voor onszelf zorgen, dan zijn we in staat om vanuit een positie van kracht en helderheid met anderen om te gaan. Het vraagt om een dialoog met anderen, waarin we ruimte maken voor onze eigen behoeften en de behoeften van de ander. Deze communicatie is essentieel in gezonde relaties, omdat het wederzijds begrip en respect bevordert.
De Dialoog met de Ander
Volwassenheid in relaties komt niet alleen tot uiting in het nemen van verantwoordelijkheid voor onszelf, maar ook in het vermogen om met anderen in dialoog te gaan. Dit betekent dat we niet langer de verwachting hebben dat de ander ons gedachten kan lezen, noch dat we zelf de verantwoordelijkheid voor de ander op ons moeten nemen. De ander heeft de volwassenheid en de middelen om voor zichzelf te zorgen, net zoals wij dat voor onszelf doen. Dit geldt zeker ook in liefdesrelaties!
Wanneer we de ander ruimte geven om zijn of haar behoeften en verwachtingen te uiten, kunnen we samen tot een oplossing komen die zowel onze eigen verlangens als die van de ander respecteert. Dit vereist echter een zekere kwetsbaarheid en bereidheid om met openheid en eerlijkheid te communiceren. Het is niet altijd makkelijk, maar het is wel essentieel voor het creëren van diepgaande, authentieke verbindingen.
Kortom: Oprechtheid en Zelfzorg als Sleutels tot Gezonde Relaties
In het volwassen leven is het belangrijk om te erkennen dat we niets te maken hebben met de onuitgesproken of ingevulde verwachtingen van anderen, tenzij we deze verwachtingen expliciet hebben besproken. Ons “ja” is alleen oprecht wanneer het uit ons hart komt, wanneer we onszelf de tijd en ruimte geven om te reflecteren op wat we echt willen en nodig hebben. Zelfzorg is niet alleen een persoonlijke verantwoordelijkheid, maar een essentiële manier om in balans te blijven en gezonde relaties te onderhouden.
Door voor onszelf te zorgen, kunnen we volwaardig en authentiek aanwezig zijn voor anderen, zonder dat we onszelf verliezen in hun verwachtingen. En door de dialoog aan te gaan, kunnen we wederzijds begrip en respect opbouwen, wat leidt tot een dieper gevoel van verbondenheid en vervulling in onze relaties. Het pad naar volwassenheid in relaties is er een van zelfzorg, communicatie en oprechtheid, waarin we zowel voor onszelf als voor anderen verantwoordelijk zijn.
Laat uw ‘ja’ een ja zijn
De uitspraak “Uw ja zij ja, en uw nee zij nee” komt uit de Bijbel. Het is een citaat uit Matteüs 5:37 in het Nieuwe Testament, waar Jezus spreekt over het naleven van de wet en het houden van beloftes. De volledige tekst is: “Maar laat uw spreken ‘ja, ja’ zijn, ‘nee, nee’; want wat daarboven is, is uit de boze.”
Deze uitspraak is een oproep tot eerlijkheid en integriteit. Jezus benadrukt hier dat men altijd oprecht moet zijn in zijn woorden en niet moet overdrijven of zich verplichten tot beloftes die niet van harte komen. Het idee is dat je zo betrouwbaar en transparant mogelijk moet zijn: als je ja zegt, moet het een oprecht ja zijn, en als je nee zegt, moet het een oprecht nee zijn. Het vermijden van valse beloften en overbodige toevoegingen is essentieel voor een eerlijk en waarachtig leven.
Jakobus versterkt deze boodschap 1. Jakobus 5:12 “Bovenal, mijn broeders, zweer niet, noch bij de hemel, noch bij de aarde, noch met een andere eed. Laat uw ‘ja’ ja zijn, en uw ‘nee’ nee, opdat u niet onder het oordeel valt.” Jakobus schrijft dat men geen valse geloften of eedafleggingen moet doen, maar gewoon eerlijk moet zijn in wat men zegt. Eenvoudig ‘ja’ of ‘nee’ is voldoende.
