Vermaak

Vermaak verwijst naar activiteiten of vormen van entertainment je plezier en afleiding geven.
Er zijn heel wat woorden (synoniemen) voor het woord ‘vermaak’ te bedenken:

Vermaak is belangrijk voor je omdat het helpt om
* stress te verminderen,
* ontspanning te bevorderen en
* positieve emoties te stimuleren.

Het stelt je ook in staat om te ontsnappen van de dagelijkse sleur en je te vermaken en te genieten in het moment.
Er is geen vastgestelde hoeveelheid ontspanningstijd die je per dag nodig hebt, want dit is afhankelijk van verschillende factoren:
* wat is je leeftijd,
* wat is je levensstijl,
* wat is je werklast en
* wat zijn je individuele behoeften.
Over het algemeen wordt aanbevolen om dagelijks minimaal 30 minuten tot een uur tijd te nemen voor ontspanning en zelfzorg. Het is belangrijk om naar je eigen lichaam te luisteren en te bepalen hoeveel ontspanningstijd jij nodig hebt om jezelf goed te kunnen voelen en je stress te verminderen.
Die ontspanning kun je doen door
# actief bezig te zijn, zoals wandelen of fietsen, of door
# passief bezig te zijn.
En binnen het passief bezig zijn is er nog een verschil tussen vermaak in
* de realiteit (kijken naar voetbal aan de rand van het voetbalveld) of
* de virtuele wereld (kijken naar een sport via een beeldscherm).

Het gevaar van passief vermaak via je beeldscherm is dat het verslavend kan zijn en je ervan kan weerhouden om productieve of belangrijke taken uit te voeren. Te veel nadruk op vermaak kan leiden tot een verlies van focus, motivatie en discipline, wat op de lange termijn schadelijk kan zijn voor je welzijn en succes. Het is daarom belangrijk om een balans te vinden tussen vermaak en verantwoordelijkheden.
Verder is het passieve, virtuele vermaak:
=> slecht voor je ogen. Wereldwijd is bekend dat mensen steeds slechter gaan zien. Dat komt door het blauwe licht van het beeldscherm en door te weinig zonlicht omdat je voor het gebruik van een beeldscherm vaak binnen of in de schaduw moet zijn. Daarnaast krijg je makkelijk klachten als wazig zicht, brandende ogen, hoofdpijn en verstoorde slaap. 
=> Je beeldscherm is dus slecht voor je nachtrust. Je scherm straalt namelijk blauw licht uit, wat ook je biologische ritme in de war brengt. Stel jezelf bloot aan blauw licht (van de zon) in de ochtend, en vermijd het (scherm) in de avond.
=> De prikkels van het beeldscherm geven dopamine af. Dopamine is een stof die hoort bij het beloningssysteem van de hersenen. Het is een neurotransmitter. Dat zijn een soort ‘boodschapperstofjes’ in de hersenen die informatie van de ene naar de andere zenuwcel overbrengen. Dopamine zorgt ervoor dat we ons tevreden en beloond voelen. En dat is natuurlijk: verslavend. Je wilt er meer van en je moet er ook steeds meer van hebben om het gevoel te krijgen. Dopamine wordt niet constant geproduceerd, maar komt vrij bij bepaalde handelingen of situaties zoals eten, sporten, seks of drugs. Met als gevolg dat het ook fysiek verslavend voor je hersenen werkt. Ieder berichtje, iedere like en iedere video die je kijkt maakt dopamine vrij in je brein (het beloningshormoon), waardoor je alleen maar meer wilt en dus uren op je beeldscherm spendeert.
=> Je beeldscherm trekt je constant uit het hier en nu, je bent dan ergens anders. Rust vind je enkel door volledig in het hier en nu te leven.
=> Scrollen op je telefoon of tablet voelt als ontspanning, maar is voor jouw brein keihard werken. Er is een overdaad aan beeld en geluid, maar ook aan emoties, ideeën en meer. Al die prikkels moet jouw brein verwerken en dit zorgt ervoor dat je juist meer vermoeid raakt van je telefoon. En tegelijkertijd blijven je hersenen hard werken omdat ze bij de beelden op zoek zijn naar geur, smaak, aanraking en dat krijgen ze niet vanuit het beeldscherm.
=> De wereld van social media geeft je een vertekend beeld van het echte leven. Alles dat je herhaalt, gaat je brein geloven. Hoewel je misschien wel ‘weet’ dat die perfecte plaatjes die je online ziet niet echt zijn, is het voor jouw brein bijna onmogelijk om niet te gaan vergelijken. Dit heeft onzekerheid, ontevredenheid, stress of zelfs depressie als gevolg.
=> Social media heeft niet alleen mentaal effect, het verandert letterlijk jouw brein in zo’n mate dat het zichtbaar is op scans, blijkt uit wetenschappelijke onderzoeken. Dit verschil zie je met name in de anterior cingulate. Dit breindeel heeft een verbinding met zowel het limbisch systeem (gevoel en emotie) als de prefrontale cortex (prikkelverwerking en planning). Je gevoelens, emoties, prikkelverwerking raken allemaal uit balans en je verliest de verbinding met jezelf.

De stelling is niet dat vermaak niet goed voor ons zou zijn, want we hebben plezier nodig.
De stelling is wel het vermaak dat je
* veel alleen doet,
* passief is en
* virtueel (vanaf een beeldscherm)
ernstig beperkt moet worden. Omdat het bewezen slecht voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid is. [Dan heb ik het overigens nog geens over vermaak dat ten koste gaat van anderen.]
Je zou voor je zelf eens onderstaand schema – met de categorien van vermaak – moeten invullen en bijhouden om te kijken voor jezelf hoe vaak en op welke manier jij aan jouw vermaak komt.

20-20-2 regel is voor iedereen goed:
Kijk je 20 minuten naar een scherm, houd dan 20 seconden pauze (loop een rondje) en ga 2 uur per dag naar buiten.