Uittrillen

Dieren trillen over hun hele lichaam na een overleefde aanval. Dit is een manier om spanning of angst los te laten. Bij mensen kan dit ook het geval zijn. Sommige mensen merken bijvoorbeeld dat hun handen trillen, hun hart sneller klopt of dat hun hele lichaam een soort schokkerige beweging vertoont na een intense stressreactie. Dit kan optreden na bijvoorbeeld een angstige gebeurtenis, een schokkende ervaring of zelfs bij hoge niveaus van spanning, zoals op het moment vlak voor een belangrijke presentatie.

De trillingen verdwijnen meestal wanneer het lichaam weer in rust komt en de fysiologische stressreacties afnemen. Het is een normaal onderdeel van het ‘vecht- of vlucht’-mechanisme van het lichaam, dat ons voorbereidt om te reageren op gevaar.

Een Fysiologische en Emotionele Reactie op Stress en Trauma

Het lichaam trilt vaak na het doormaken van een angstige of stressvolle situatie. Dit trillen is een krachtige, maar vaak onbegrepen, lichamelijke reactie op intense emoties. Het is een zichtbaar teken van de manier waarop ons zenuwstelsel reageert op acute stress of trauma. Dit fenomeen kan zowel een tijdelijke reactie zijn, als een belangrijk mechanisme voor heling. In dit artikel duiken we dieper in de fysiologie van het trillen, de redenen waarom het optreedt, en hoe dit trillende antwoord ons kan helpen om emotioneel te genezen na een stressvolle gebeurtenis.

Wat is het Trillen na Angst?

Wanneer een persoon wordt blootgesteld aan een angstige of traumatische gebeurtenis, activeert het lichaam het zogenaamde sympathische zenuwstelsel. Dit maakt deel uit van de zogenaamde ‘vecht- of vlucht’-reactie, een oermechanisme dat ons voorbereidt om snel te reageren op een dreiging. Adrenaline en andere stresshormonen worden in het bloed afgegeven, waardoor hartslag, bloeddruk en ademhaling toenemen, de spieren zich aanspannen en het lichaam zichzelf in een staat van verhoogde paraatheid plaatst.

Na de gebeurtenis komt er een moment van ontspanning. Bij veel mensen leidt deze overgang van een verhoogde staat van alertheid naar rust tot trillingen. Deze fysieke reactie kan zich manifesteren als schokkende bewegingen, rillingen of het oncontroleerbaar trillen van handen, benen of het hele lichaam.

Dit trillen is niet alleen een oppervlakkige reactie. Het is een lichamelijke manier van het verwerken en “uitlaten” van de overmatige spanning en energie die zich heeft opgehoopt in het lichaam. In veel gevallen is het trillen een natuurlijke manier voor het zenuwstelsel om het trauma of de angst die het heeft ervaren los te laten.

De Fysiologie van Trillen: Het Zenuwstelsel en Spanning

Het trillen komt voort uit de activiteit van het autonome zenuwstelsel (ANS), dat de onbewuste functies van het lichaam regelt, zoals hartslag, ademhaling en spierspanning. Het ANS is opgedeeld in twee delen:

1. Sympathisch zenuwstelsel: Dit is de “vecht- of vlucht”-reactie, die de intensieve fysieke voorbereiding op stress mogelijk maakt.
2. Parasympathisch zenuwstelsel: Dit is het “rust-en-herstelsysteem”, dat het lichaam helpt te kalmeren nadat de dreiging voorbij is.

Na de ervaring van angst of trauma wordt het sympathische zenuwstelsel geactiveerd om het lichaam te helpen omgaan met de bedreiging. Zodra de bedreiging voorbij is, neemt het parasympathische zenuwstelsel het over om het lichaam weer in balans te brengen. Trillingen kunnen optreden als gevolg van het proberen te herstellen van de extreme spanning die door het sympathische zenuwstelsel is veroorzaakt.

Een ander belangrijk element in het proces is spierspanning. Tijdens een angstige situatie spannen de spieren zich als onderdeel van de ‘vecht of vlucht’-reactie. Wanneer het lichaam dan uiteindelijk ontspant, kunnen de spieren gaan trillen terwijl ze terugkeren naar hun normale staat. Dit is een soort fysieke uitlaatklep voor de opgebouwde spanning.

Trillen als een Mechanisme voor Healen: Het Lichaam Ontlaadt Stress

Het trillen heeft een therapeutische rol in het proces van emotionele heling. Het helpt om de energie die is opgehoopt door de angst of stress los te laten. Het lichaam heeft van nature de neiging om zich te ontdoen van de spanning die het heeft ervaren door middel van ritmische bewegingen of trillingen.

In de psychologie en lichaamswerk wordt het proces van “trillen” of “schudden” na trauma vaak geassocieerd met herstel. In therapieën zoals Somatic Experiencing (SE), ontwikkeld door Peter Levine, wordt het trillen gezien als een manier voor het lichaam om niet alleen fysieke spanning los te laten, maar ook emotionele en psychologische stress te verwerken. Levine stelt dat wanneer trauma niet volledig wordt verwerkt, het zich in het lichaam vastzet. Door trillingen toe te laten, kan het lichaam de onbewuste stress uit het systeem verwijderen en opnieuw een gevoel van veiligheid en balans herstellen.

Een belangrijk concept in deze benadering is “completeren van de reactie”. Wanneer een dier (zoals een gazelle) aan gevaar ontsnapt, wordt de spanning die in het lichaam is opgebouwd (via de vecht- of vluchtreactie) vaak afgevoerd door middel van trillen. Dit proces wordt vaak gezien bij mensen als een natuurlijke reactie die kan helpen om een trauma te verwerken. Het stelt het lichaam in staat om zijn normale staat van rust weer te bereiken en voorkomt dat spanning of angst zich vastzet in het zenuwstelsel.

Trillen en Trauma: Een Tegengif voor Post-Traumatische Stress

Trillen kan ook een rol spelen bij het helen van post-traumatische stress (PTSS). Na traumatische gebeurtenissen kunnen mensen fysieke en emotionele reacties ervaren die verder gaan dan de initiële gebeurtenis zelf. Het trauma blijft vaak vastzitten in het lichaam, wat kan leiden tot chronische stress, hyperarousal en angst.

In dit geval kan het toelaten van trillingen, bijvoorbeeld door bepaalde ontspanningsoefeningen of lichaamswerk, helpen om de stress die door het trauma is veroorzaakt, te ontladen. Dit kan op zijn beurt bijdragen aan het herstellen van een gevoel van controle en veiligheid. Het helpt het zenuwstelsel opnieuw te reguleren, wat belangrijk is voor het overwinnen van langdurige effecten van trauma.

Hoe Kun Je Het Trillen Toevoegen aan Je Genezing?

Hoewel het proces van trillen vaak spontaan gebeurt, kunnen er manieren zijn om dit proces actief te ondersteunen, vooral voor mensen die lijden aan langdurige angst of trauma.

1. Ademhalingsoefeningen: Diepe ademhaling helpt om het parasympathische zenuwstelsel te activeren, wat kan helpen om het lichaam te kalmeren en het trillen te bevorderen. Adem in voor vier seconden, houd vast voor vier seconden en adem dan langzaam uit.
2. Lichaamswerk: Technieken zoals yoga, tai chi, of qigong kunnen het lichaam helpen om spanning los te laten. In sommige gevallen kan zachte beweging of massage de trillingen bevorderen.
3. Somatic Experiencing (SE): Dit is een specifieke therapeutische benadering die zich richt op het werken met de lichamelijke sensaties die gepaard gaan met trauma. SE moedigt aan om bewust te zijn van de lichamelijke sensaties en het toestaan van trillen en andere fysieke reacties.
4. Beweging: Soms kan het simpelweg bewegen van het lichaam (bijvoorbeeld dansen, wandelen, schudden) helpen om opgehoopte spanning af te voeren en de trillingen op gang te brengen.

Conclusie

Het trillen van het lichaam na een angstige situatie is een natuurlijke, biologische reactie die ons helpt om de fysieke en emotionele spanning die gepaard gaat met stress of trauma te verwerken. Dit trillende mechanisme is niet iets om te onderdrukken of te vermijden, maar eerder iets dat we kunnen erkennen als een hulpmiddel voor genezing. Door het lichaam toe te staan te trillen en de spanning af te voeren, kunnen we ons zenuwstelsel resetten en een gevoel van veiligheid, kalmte en balans herstellen. In het proces van genezing na trauma kan het leren om de trillingen te omarmen een krachtige stap zijn in het bevrijden van opgeslagen stress en het herstellen van innerlijke rust.