Sociaal-emotioneel voor of sociaal-emotioneel achter?
Als ik vertel dat ik met hoogbegaafde kinderen werk dan krijg ik vaak de reactie: “Oh ja, dat zijn misschien wel kinderen die heel slim zijn maar sociaal-emotioneel lopen ze vaak ver achter hè? Die vraag of liever deze overtuiging, zul je als ouder van een hoogbegaafd kind ook vast regelmatig hebben gehoord. Maar wat zeg je dan op zo’n moment? Laat je het van je afglijden of help je deze mythe de wereld uit? Aan de hand van het volgende praktijkvoorbeeld, merk ik dat mensen uiteindelijk toch terug komen van hun overtuiging.
auteur: Henriëtte Dekker
website:https://www.smartease.nl/blog/sociaal-emotioneel-voor-of-sociaal-emotioneel-achter/
Uit de praktijk: Naud
Naud (11) is de oudste in een gezin van 3 kinderen. Hij heeft sinds enkele maanden de overstap gemaakt naar een andere school. Op de vorige school voelde hij zich niet begrepen door de leerkrachten en hij had totaal geen aansluiting bij de kinderen in zijn klas. “Ik voel me net een stukje dat niet in de puzzel past”. Met deze woorden maakte Naud in één klap treffend duidelijk hoe hij zich destijds voelde.
Eigen doelen en meer begrip
Op de huidige school gaat het gelukkig stukken beter. Hij krijgt meer ruimte om zijn eigen doelen te stellen en de leerkracht voelt Naud goed aan. Alleen is hij nog regelmatig betrokken bij conflicten met zijn klasgenoten. Ouders en school zitten niet op één lijn hoe we dit tij kunnen keren. Om die reden ga ik in gesprek met zijn ouders, de intern begeleider en een gedragsdeskundige die Naud sinds de overstap begeleidt.
Een goede klik
Als ik de school binnenkom zit alleen gedragskundige John nog maar aan tafel. Ik maak kennis met hem en ik snap nu waarom Naud zo’n goede klik heeft met John: een zeer betrokken man die met veel respect over Naud spreekt. Ondertussen schuiven ook de ouders en de intern begeleider aan.
Sociaal-emotioneel achter?
Arjan, de intern begeleider, vat eerst samen welke vooruitgang er geboekt is in de afgelopen drie maanden. Vervolgens maakt hij een brug naar de hindernissen die nog genomen moeten worden: “John, we zijn blij dat jij Naud zo goed ondersteunt. Sociaal-emotioneel loopt hij nog wel achter maar ik verwacht dat hij zo tegen het einde van groep acht met jouw ondersteuning een goede inhaalslag kan maken.”
Het feit dat sociaal en emotioneel in één adem wordt genoemd even daar gelaten, prikkelt de laatste opmerking van Arjan mij om te vragen waarom hij denkt dat Naud ‘sociaal-emotioneel’ achter is. Arjan heeft het antwoord snel klaar: “Nou hij reageert vaak nogal heftig als andere kinderen zich niet houden aan de spelregels. En hij bemoeit zich snel met conflictsituaties.”
Dit antwoord is voor de moeder van Naud een reden om te reageren:”Ja, hij heeft in dat opzicht snel een conflict met leeftijdsgenoten omdat ze zich niet aan de spelregels houden en hij het dan oneerlijk vindt dat de vakleerkracht gym de klasgenoten in het gelijk stelt. We hebben veel oudere kinderen bij ons in de buurt en Naud voetbalt daar regelmatig mee. Daar loopt hij nooit tegen dergelijke problemen aan. Met die jongens kan hij veel beter levelen. En in de plusklas omschrijft de leerkracht hem als een jongen die erg plezierig is in omgang. Mijns inziens is van achterlopen geen sprake.”
Sociaal-emotioneel voor
Even laat ik een stilte vallen en vraag wat de ervaring van John, de gedragskundige is en hoe hij hier naar kijkt. “Ja, ik moet je zeggen dat ik Naud ook een jongen vind die erg plezierig is in omgang. Ik kan met hem al zulke mooie gesprekken voeren. En hij heeft een prachtige humor. Hij stelt mij vragen die ik van volwassenen niet eens krijg. Bovendien kan hij altijd enorm goed reflecteren op een voorval. Nu we het hier zo over hebben, besef ik dat hij sociaal-emotioneel erg voor loopt op zijn leeftijdsgenoten en ik begin steeds beter te begrijpen hoe moeilijk het voor hem moet zijn om de hele dag met kinderen op te trekken die hem niet begrijpen en dat hij zich naar beneden aan moet passen. Dat kost bakken energie.”
Dit gesprek zorgt bij Arjan en John voor een heel andere perceptie. En in plaats van dat we het nu gaan hebben over vaardigheden die Naud volgens de school zou moeten ontwikkelen, gaan we het naar tevredenheid van de ouders, nu hebben over hoe de school beter kan aansluiten bij de behoefte van Naud.