Relatiecrisis niet beslecht

Hoe Relatiecoaching Partners Helpt Hun Eigen Verantwoordelijkheid te Omarmen
In de praktijk van relatiecoaching worden coaches vaak geconfronteerd met de meest uitdagende situatie die partners kunnen meemaken: de relatiecrisis. Tijdens deze fases lijkt het wel alsof de partners elkaar niet meer begrijpen en er een steeds diepere kloof ontstaat tussen hen. Wat in eerste instantie als een meningsverschil begon, kan uitmonden in een strijd waarbij elk van de partners zich verdedigt en het gevoel heeft het slachtoffer te zijn van de ander. Als coach word je dan vaak geconfronteerd met twee kinderen aan de onderhandelingstafel, elk met hun eigen pijn en onbegrip, op zoek naar een verdediger voor hun zaak. Dit kan een zeer intense ervaring zijn, zowel voor de partners als voor de coach.

De Ruziefase: De Kemphaanfase

Wanneer je als coach te maken hebt met een relatie in crisis, bevinden de partners zich vaak in een zogenaamde kemphaanfase. Deze fase kenmerkt zich door het wederzijdse verwijten en het verdedigen van eigen posities. Het is een fase waarin partners elkaar vaak aanklagen voor elkaars onbegrip, fouten of gebroken beloften. De communicatie verloopt vaak via verwijten: “Ja, maar jij….!” wordt veelvuldig gehoord, en de partners hebben moeite om de ander als gelijkwaardig en waardevol te zien. In plaats van elkaar te ondersteunen, lijken ze elkaar te verslaan in een machtsstrijd.

Het is in deze fase dat ik als coach het gevoel kan krijgen dat ik tussen twee strijdende partijen kom te staan. Het verlangen om een oplossing te bieden is groot, maar het risico is dat ik zelf in de ruzie wordt getrokken ook. Partners kunnen mijn woorden uit de context halen en tegen elkaar gebruiken, in de hoop dat ik hen gelijk geef. Dit is waar het werk van een relatiecoach begint: het vermogen om meerzijdig partijdig te blijven.

Wat Betekent Meerzijdige Partijdigheid?
De term ‘meerzijdig partijdig’ komt van de gedachte dat een coach niet partij moet kiezen voor de ene of de andere partner. In plaats daarvan is het mijn taak om allebei de partners vanuit hun eigen perspectief te begrijpen en hen aan te moedigen om hetzelfde te doen. Het doel is niet om te bemiddelen of de ruzie op te lossen door de rollen van slachtoffer of aanklager te bevestigen, maar om beide partners te helpen hun eigen aandeel in de situatie onder ogen te zien. Dit proces draait om het creëren van ruimte voor zelfreflectie en verantwoordelijkheid.

In de praktijk betekent dit dat ik als coach zorgvuldig gebruik maak van ik-boodschappen. Ik vertel de ene partner wat de ander heeft gedeeld, zonder deze boodschap als feit te presenteren. Dit kan er bijvoorbeeld als volgt uitzien: “Wat ik van jouw partner hoor, is dat hij/zij zich gekwetst voelt door…”. Hierdoor wordt duidelijk dat de boodschap afkomstig is van de ander en niet van mij als coach. Ik zorg ervoor dat de boodschap niet als een aanval op de ander wordt ervaren, maar als een uitnodiging tot wederzijds begrip.

Dit proces vereist geduld en nuance, omdat het de partners uitdaagt om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen gevoelens en gedragingen, in plaats van de ander te beschuldigen van hun emoties.

Het Risico van De Coach Als Buikspreker
Een van de grootste uitdagingen van meerzijdige partijdigheid is dat partners vaak proberen de coach te gebruiken als een soort ‘buikspreker’. Ze nemen mijn woorden en gebruiken ze tegen elkaar, in de hoop dat ik hun kant kies of in de hoop de ander tot schuldige te maken. Dit kan het proces bemoeilijken, omdat de coach niet meer gezien wordt als een neutrale partij, maar als iemand die ‘voor’ de ene partner is. Het is daarom cruciaal om voortdurend mijn rol als meerzijdig partijdige coach te bewaken.

Het is niet mijn taak om in de strijd te stappen of om als de bemiddelaar te functioneren die de ruzie oplost. Ik ben geen mediator die een compromis moet bereiken; ik ben een gids die de partners helpt om hun eigen verantwoordelijkheid in de relatie te begrijpen. Ik wil ervoor zorgen dat ik niet word meegesleept in de dynamiek van de ruzie, want daar is niemand bij gebaad en daarmee is in ieder geval niet het succes verzekerd, in tegendeel. Ik ben er als coach voor om de partners aan te moedigen om naar zichzelf te kijken en te erkennen waar zij hun eigen patronen herhalen.

De Verantwoordelijkheid van de Partners

De werkelijke doorbraak in een relatiecrisis komt vaak pas wanneer beide partners de verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen aandeel in de problemen die zich hebben voorgedaan. Het moment dat er geen aanklachten meer naar de ander worden geuit, geen oude koeien meer uit de sloot komen. Dit vereist een diepe zelfreflectie en moed om de eigen overlevingsmechanismen te confronteren: de manieren waarop ze hebben geleerd om met conflicten om te gaan, vaak gebaseerd op oude gewoonten of trauma’s.

In plaats van elkaar te beschuldigen, moeten partners bereid zijn om te vragen: “Hoe heb ik bijgedragen aan deze situatie?” of “Wat kan ik anders doen om deze relatie te verbeteren?” Dit is het moment waarop ik als coach echt het verschil kan maken. Door mijn meerzijdige partijdigheid te behouden, kan ik de partners helpen om deze verantwoordelijkheid te nemen zonder hen te laten voelen dat zij in de hoek worden gedrukt.

De Omslag: Van Crisis naar Herstel
Wanneer partners zich eindelijk in hun eigen aandeel kunnen vinden en bereid zijn om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen gedrag en keuzes, kan er een verschuiving plaatsvinden. Dit is het omslagpunt waarop de relatiecrisis een kans wordt voor groei en herstel. De communicatie verandert van verwijten naar openheid, van de beschuldiging van slachtofferschap naar het omarmen van verantwoordelijkheid. Het is pas op dát moment dat de relatie werkelijk kan helen, omdat beide partners zich bewust worden van hun rol in de dynamiek en zich inzetten om iets anders te doen.

Deze omslag is niet gemakkelijk en komt niet altijd snel. Het kan intensief werk zijn om partners van de kemphaanfase naar een volwassen en verantwoorde manier van communiceren te begeleiden. Maar zodra dit gebeurt, komt er ruimte voor verbinding en wederzijds respect.

Conclusie: Het Belang van Meerzijdige Partijdigheid in Relatiecoaching
Relatiecoaching in de crisisfase is een intensief proces dat geduld, vaardigheid en meerzijdige partijdigheid vereist. Voor mij als coach is het belangrijk om niet verstrikt te raken in de dynamiek van de ruzie, maar om beide partners aan te moedigen hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. Door mijzelf niet te laten inzetten voor de belangen van een van de partners, maar door hen te begeleiden naar zelfreflectie, geef ik hen de kans om echt verandering te maken in hun relatie. Wanneer deze verantwoordelijkheid wordt genomen, kan de relatiecrisis uiteindelijk uitgroeien tot een gelegenheid voor wederzijds begrip en persoonlijke groei, eerder kan dat niet.

Lees ook:
* fasen-van-de-relatiecrisis/
* relatiecrisis-niet-beslecht/
* even-uit-elkaar-relatieherstel/