RELATIE
Wat houdt een relatie precies in en welke factoren bepalen dit? Deze vragen spoken steeds vaker door mijn hoofd, vooral tijdens stille momenten waarop ik terugdenk aan de verhalen die mijn cliënten met mij delen. Hoewel er veel geschreven is over liefdesrelaties en ouder-kindrelaties, vraag ik me af of er iets algemeens te zeggen is over de dynamiek van een volwassen relatie.
We hebben niet alleen relaties met onze Familie, Romantische relaties en Vriendschappen, maar ook Profesionele, Werk- en Mentorrelaties en zijn we meestel op diverse momenten verbonden met een gemeenschap (buurt, kerk, koor, toneelvereniging, etc) en tegenwoordig hebben we ook Onlinerelaties.
De volgende stap is om na te denken over wat al die verschillende soorten relaties gemeen hebben en of er drie kernkenmerken in te ontdekken valt, waaraan elke relatie volgens kennis, vaardigheden en ervaringen zou moeten voldoen om als volwassen relaties te worden beschouwd.
Ik kom tot de volgende punten:
1) gelijkwaardigheid. Zowel ik als de ander zijn waardevol. We staan voor onszelf en communiceren vanuit geweldloze communicatie met een ‘ik-boodschap’, waarin we onze wensen uiten. (Marshall Rosenberg en zijn geweldloze communicatie)
2) balans tussen geven en nemen. Zowel ik als de ander geven wat binnen onze mogelijkheden ligt en durven te vragen om wat we nodig hebben. We kunnen liefde geven en ontvangen in gelijke mate.
3) juiste afstand en nabijheid. Met ‘juist’ bedoel ik dat de afstand en nabijheid passen bij de aard van onze relatie. We respecteren elkaars grenzen en zorgen ervoor dat we niet te ver van elkaar verwijderd zijn. (Edward T. Hall en zijn intieme zone, persoonlijke zone, sociale zone en de publieke zone)
Wanneer je deze driehoek ziet, dan moet er wel een belangrijke verbindende factor zijn.
Ik moest denken aan de wel bekende contactcirkel, die ieder mens in elke relatie oppervlakkig of intens doorloopt.
De contactcirkel van Wibe Veenbaas en Piet Weisfelt, waarover zij het boekje “De Contactcirkel: Een model voor interpersoonlijke relaties” schreven. Zij beschrijven door dit model de ontwikkeling van menselijke relaties in verschillende fasen, waarbij elke fase een dieper niveau van verbinding en interactie vertegenwoordigt. Hier zijn de fasen van de contactcirkel, zoals zij ze benoemen:
- Contact maken: Dit is de initiële fase waarin mensen elkaar ontmoeten. Dit kan een oppervlakkige interactie zijn, zoals een begroeting of een kort gesprek. Het doel is om een eerste indruk te krijgen en een basis voor verdere communicatie te leggen.
- Hechten: In deze fase begint er een emotionele band te ontstaan. Mensen ontwikkelen vertrouwen en beginnen meer persoonlijke informatie met elkaar te delen. Dit leidt tot een sterker gevoel van verbondenheid.
- Intimiteit: Deze fase gaat verder dan hechten en omvat een diepere emotionele en psychologische verbinding. Mensen delen hun diepere gedachten, gevoelens en ervaringen, wat leidt tot een sterke, hechte relatie.
- Seksualiteit: In deze fase kan de relatie een lichamelijk aspect krijgen. Dit kan variëren van romantische aantrekkingskracht tot fysieke intimiteit. Het is een belangrijke stap voor veel romantische relaties, waarbij de verbinding zich ook op fysiek niveau verdiept.
- Spiritualiteit: Deze laatste fase verwijst naar de diepere, soms existentiële verbinding die mensen met elkaar kunnen ervaren. Dit kan betrekking hebben op gedeelde waarden, zingeving en een gevoel van samenhorigheid op een spiritueel niveau.
Het model benadrukt dat deze fases niet altijd lineair verlopen; mensen kunnen zich in verschillende fasen bevinden afhankelijk van de dynamiek van hun relatie.
Na elk contact of relatie is het normaal om een proces van afscheid nemen te ervaren, vooral als de relatie belangrijk was of als deze op een bepaalde manier is veranderd. Dit proces kan verschillende fases omvatten:
- Afscheid nemen: Dit is het moment waarop de interactie of relatie eindigt. Dit kan een formeel afscheid zijn, zoals bij het beëindigen van een samenwerking of het uit elkaar gaan van vrienden, maar het kan ook informeler zijn. Afscheid nemen kan emotioneel geladen zijn, vooral als er sterke verbindingen zijn.
- Rouw: Na het afscheid kan er een periode van rouw volgen. Dit is een natuurlijke reactie op verlies, waarbij mensen de tijd nemen om de gevolgen van het afscheid te verwerken. Rouw kan zich uiten in verschillende emoties, zoals verdriet, boosheid of zelfs opluchting, afhankelijk van de situatie en de relatie.
- Zingeving: Deze fase houdt in dat mensen proberen betekenis te geven aan de ervaring. Dit kan inhouden dat ze reflecteren op wat de relatie voor hen betekende, wat ze ervan hebben geleerd en hoe ze verder willen gaan. Zingeving helpt bij het begrijpen van de impact van de relatie op hun leven en kan bijdragen aan persoonlijke groei.
- Herstel: Dit is de fase waarin mensen beginnen te genezen van het verlies en zich voorbereiden om verder te gaan. Herstel kan inhouden dat ze nieuwe relaties aangaan, oude hobby’s oppakken of zich richten op zelfzorg en welzijn. Het doel is om een nieuw evenwicht te vinden en verder te gaan met hun leven.
Dit proces van afscheid nemen, rouwen, zingeving en herstel is belangrijk voor emotionele en psychologische gezondheid. Het helpt mensen om hun ervaringen te verwerken en te leren van hun relaties.
Op deze website staat veel informatie over relaties, over geweldloze communicatie, over gelijkwaardigheid, over geven en nemen, over de contactcirkel. Tik het woord dat je interessant vindt in de zoekgelegenheid in.