Principe van de 5 broden en 2 vissen
Het verhaal van de wonderbare spijziging, zoals beschreven in de Bijbel, is een van de meest indrukwekkende wonderen die Jezus verrichtte. In de evangeliën van Johannes, Marcus, en Matthéüs wordt verteld hoe Jezus met slechts vijf broden en twee vissen een menigte van duizenden mensen voedde. Wat begon als een bescheiden maaltijd voor een jongen, werd een wonder dat niet alleen de maag vulde, maar ook een diepere boodschap bevat die de geest voedt.
Het verhaal van de wonderbare spijziging van de vijf broden en twee vissen komt voor in de vier evangeliën van het Nieuwe Testament. Het wordt het meest gedetailleerd beschreven in de volgende passages:
* Matthéüs 14:13-21
Ook in het evangelie van Matthéüs wordt dit wonder beschreven. Het gaat verder met het vermelden van de twaalf manden die overbleven na het voeden van de menigte. Jezus zegt ook tegen zijn discipelen: “Geef hen te eten,” wat hen aanzet om de overgebleven broden en vissen te verdelen.
* Marcus 6:30-44
In het evangelie van Marcus wordt hetzelfde wonder beschreven. Ook hier wordt aangegeven dat er twaalf manden vol broden overbleven. Het verhaal legt de nadruk op de zorg van Jezus voor de menigte en hoe Hij, ondanks het gebrek aan middelen, de honger van de mensen stillen kon.
* Lukas 9:10-17
Lukas vertelt het verhaal met een iets andere focus, maar ook hier is de basis hetzelfde: Jezus voedt de duizenden mensen met een klein aantal broden en vissen, en er blijft eten over.
* Johannes 6:1-14
Dit is de versie die het meest bekend is en beschrijft hoe Jezus de vijf broden en twee vissen van een jongentje gebruikte om een menigte van vijfduizend mannen (zonder vrouwen en kinderen) te voeden. Het verhaal benadrukt het geloof van de jongen en hoe Jezus het eten zegende en het verdubbelde, zodat iedereen te eten had.
Het Verhaal van de Spijziging
Het was een drukke dag, en een menigte van ongeveer 5.000 mannen, vrouwen en kinderen werden niet geteld, volgde Jezus naar een afgelegen plek om naar zijn leringen te luisteren. Toen het tijd was om te eten, merkte Jezus dat de mensen hongerig waren en vroeg aan zijn discipelen hoe ze deze mensen zouden kunnen voeden. Een van de discipelen, Filippus, antwoordde dat het onmogelijk was om zoveel mensen te voeden met hun beperkte middelen: zelfs 200 denarii (de jaarlijkse loon van een arbeider) zou niet genoeg zijn om voor iedereen te zorgen. Anderen stelden voor om de mensen naar huis te sturen.
Het was toen dat een jong jongetje zich meldde. Hij had slechts vijf broden en twee vissen bij zich, een bescheiden lunch. Dit leek een onbeduidende hoeveelheid voor zo’n grote menigte, maar Jezus vroeg het voedsel aan en zegende het. De broden en vissen werden verdeeld onder de mensen, en tot ieders verbazing werd iedereen verzadigd. Er was zelfs voedsel over – twaalf manden vol. Wat begon met zo weinig, werd genoeg om duizenden mensen te voeden.
Wat Dit Verhaal mij leerde?
Het wonder van de 5 broden en 2 vissen is niet alleen een verhaal over het verzadigen van de lichamelijke honger van duizenden mensen. Het bevat diepe lessen over vertrouwen, geven, en de kracht van het delen. Ik leerde in ieder geval door dít verhaal elke keer weer in mijn gedachten te brengen, dat wat ik in huis heb gewoon deel met anderen. Daarvoor zag ik diverse aspecten van dit verhaal dat mij daartoe uit nodigde:
* Het Bescheiden Gebaar van het Jongetje:
Het jongetje heeft geen enkele aarzeling om zijn lunch aan te bieden. Hij ziet dat de situatie moeilijk is en hoewel hij misschien beseft dat zijn voedsel onbeduidend lijkt in vergelijking met de grote menigte, is hij bereid het te delen. Hij denkt er niet aan dat het misschien te oud is, dat het stinkt of dat zijn moeder misschien boos zal worden. Hij is gewoon bereid en onbezonnen. Een krachtige les: de angst om niet genoeg te hebben, om tekort te komen, of om beoordeeld te worden over wat we hebben, kan ons belemmeren om te delen. De angst om afgewezen te worden wanneer we iets delen dat niet als ‘goed genoeg’ wordt beschouwd, speelt hier een grote rol. Hoe vaak houden we terug uit vrees voor oordeel, omdat we denken dat anderen zullen zeggen: “Wat je hebt is niet goed genoeg om te delen,” of “Dit is niet wat we hadden verwacht.” De onbevangenheid van dit jongetje leert mij dat we niet moeten aarzelen om wat we hebben te delen, hoe klein of onbeduidend het ook lijkt. Wat voor de ene persoon klein is, kan voor een ander een zegen zijn. Het is het begin van een cirkel van geven, ontvangen en wonderen die verder reiken dan onze eigen verwachtingen, is mijn ervaring.
* De Angst voor Niet Goed Genoeg:
Een diepere laag van angst die dit verhaal aanraakt, is mijn angst voor afwijzing en kritiek. We kunnen ons voorstellen dat veel mensen in de menigte iets bij zich hadden om te eten, maar ze zouden kunnen denken dat wat zij hadden te weinig, te simpel, of misschien zelfs niet goed genoeg was om het met anderen te delen. Wat als iemand zou zeggen: “Waarom geef je dit? Het is te weinig en niet goed genoeg voor zo’n grote menigte!”? Deze angst om niet goed genoeg te zijn – om niet het perfecte of waardevolle aanbod te hebben – is iets dat veel mensen tegenhoudt om te delen. De jongen daarentegen heeft geen angst voor afwijzing. Hij heeft geen oordeel over de waarde van zijn eigen bezit, en hij is bereid om het met anderen te delen. Dit is de belangrijkste les die we uit dit verhaal kunnen trekken: de waarde van wat we hebben, of het nu materieel of immaterieel is, wordt vaak gemeten door onszelf en onze angsten, maar in werkelijkheid heeft het de potentie om wonderen te creëren als we het zonder oordeel delen.
* De Kracht van Onbevangenheid:
In onze moderne samenleving worden we vaak geconfronteerd met angst voor oordeel, schaarste en concurrentie. Mensen hebben de neiging om hun middelen te bewaren voor zichzelf, uit angst dat er niet genoeg zal zijn voor hen. Het jongetje daarentegen was onbevangen, onbezorgd, en gaf zijn maaltijd zonder enige aarzeling. Dit is een belangrijke levensles: openheid en eerlijkheid kunnen wonderen teweegbrengen. Wanneer we zonder oordeel en zonder angst voor tekort delen wat we hebben, kunnen we een kettingreactie van gedeelde zegeningen veroorzaken. Het wonder is niet alleen dat anderen worden geholpen, maar dat jijzelf ook ontvangen wordt. Het proces van geven en ontvangen is een circulaire beweging die onze eigen zonden, angsten en beperkingen kan helen.
* De Zegen van Overvloed:
Wat dit verhaal zo bijzonder maakt, is dat er niet alleen genoeg was om de menigte te voeden, maar dat er ook 12 manden met restjes overbleven. Dit is een symbolische boodschap: wanneer we onze gaven met een oprecht hart delen, komt er altijd meer terug. De cirkel van geven en ontvangen is niet alleen een manier om anderen te helpen, maar ook om onszelf te voeden – fysiek, emotioneel en spiritueel. De overgebleven broden en vissen vertegenwoordigen de overvloed die ontstaat wanneer we vertrouwen hebben in wat we hebben en bereid zijn het te delen. We komen nooit te kort, want alles wat we geven, wordt vermeerderd.
De Spirituele Dimensie van het Wonder
Op een dieper spiritueel niveau kunnen we dit wonder ook zien als een metafoor voor de manier waarop God, de Eeuwige, de Schepper, in onze levens voorziet. De vijf broden en twee vissen zijn als de gaven die wij in onszelf hebben, die we vaak klein, onbeduidend of niet opgemerkt door anderen vinden, maar als we deze aan toch aanbieden en daarmee een enorme drempel overgaan omdat dit het is wat ik in huis heb, dan worden ze vermenigvuldigd. Het wonder herinnert ons eraan dat, zelfs wanneer we onszelf als ‘klein’ of ‘onvoldoende’ beschouwen, God in staat is om het te gebruiken voor een veel groter doel. De Bijbel leert ons dat we met een beetje geloof en bereidheid om te geven, grote dingen kunnen bewerkstelligen.
Het Wonder van Onbevangen Geven
Het verhaal van de vijf broden en twee vissen is meer dan een wonder van fysieke voeding. Het is een uitnodiging voor ons allemaal om onbevangen en zonder angst te delen wat we hebben, hoe klein het ook lijkt. In die daad van geven, zonder oordeel, ontstaat een ruimte van overvloed waar iedereen van kan profiteren. Wanneer we bereid zijn om te delen, zonder de angst voor tekort, worden we allemaal gevoed, zowel lichamelijk als geestelijk. En net zoals in dit wonder, blijft er altijd iets over – een zegen die niet alleen anderen ten goede komt, maar die ook onszelf voedt. Dit noem ik: het principe van de vijf broden en twee vissen.
Want de les is duidelijk: er is altijd genoeg, zolang we bereid zijn om te delen en te vertrouwen op het grotere geheel. Het wonder komt niet alleen door wat we geven, maar door de liefde en het vertrouwen waarmee we het doen.
Nog een stapje verder:
Het verhaal van de vijf broden en twee vissen, zoals beschreven in de Bijbel, heeft een nog diepere betekenis die verder gaat dan het zichtbare wonder van de spijziging. Wanneer we dit verhaal benaderen vanuit een ander perspectief, zien we dat het niet alleen gaat om het fysieke voeden van een menigte, maar ook om de transformatie van onze innerlijke wereld. De kleine hoeveelheid voedsel die aanvankelijk beschikbaar is, symboliseert een grotere waarheid over overvloed, transformatie en de oneindige mogelijkheden van de geest en ziel.
De Symboliek van de Broden en Vissen
In dit verhaal zijn de vijf broden en twee vissen niet alleen symbolen van fysieke voedselvoorziening. De cijfers vijf en twee dragen hun eigen diepere betekenissen, en de elementen die ze vertegenwoordigen kunnen ons inzicht geven in de werking van de geest, het ego (ons overlevingsmechanisme) en het spirituele pad.
Het getal vijf, bijvoorbeeld, heeft een rijke symboliek. Vijf is het getal van de mens, van de zintuigen en de aardse ervaring. Het is een getal dat zowel het fysieke als het spirituele rijk verbindt. De broden kunnen worden gezien als de basisbehoeften van het menselijke bestaan: voedsel, liefde, betekenis en zingeving. Ze vertegenwoordigen de tastbare, zichtbare wereld, die via de zintuigen wordt waargenomen. Het getal twee daarentegen staat vaak voor dualiteit en scheiding – het vertegenwoordigt de polariteiten van het leven: man en vrouw, hemel en aarde, licht en donker. De twee vissen, in dit geval, zouden kunnen staan voor de kracht van de spirituele stroom die tussen deze dualiteiten beweegt, en het vermogen om harmonie en evenwicht te brengen in de verschillende aspecten van het bestaan.
De transformatie van de vijf broden en twee vissen symboliseert iets diepers: de omvorming van het aardse leven (de schijnbare schaarste van de broden en vissen) naar de ‘gouden substantie’ van spirituele rijkdom en overvloed. Deze omzetting is de essentie van de spirituele en psychologische transformatie: het proces van het vinden van het goddelijke in het alledaagse en het verheffen van de ziel door de materie heen.
Het Process van Transformatie en Vermenigvuldiging
Wanneer we verder kijken naar het werkelijke wonder – de vermenigvuldiging van de broden en vissen – komen we bij een diepere waarheid die het proces van spirituele transformatie beschrijft. De vermenigvuldiging symboliseert de innerlijke kracht van het Ware Zelf, die kan worden geactiveerd door toewijding, geloof en het geven van wat we hebben, hoe klein het ook lijkt. Het is alsof de kleine hoeveelheden die we hebben – onze energie, onze tijd, onze kennis, ons mededogen – zich kunnen uitbreiden wanneer we ze vanuit een open hart en zonder doel (dan zal iedereen mij wel aardig vinden, etc.), delen. Dit is een proces van interne ontwikkeling: het kleine wordt het grote, de geest verandert het materiële. Het ego, dat vaak vastzit in angst voor tekort, wordt in dit proces getransformeerd. Wat begint als een beperkte, menselijke ervaring (het voedsel van vijf broden en twee vissen) verandert in een onuitputtelijke bron van spirituele overvloed.
De Kracht van de Intentie en de Onbevangenheid
Het jongetje dat zijn vijf broden en twee vissen aanbiedt, vertegenwoordigt het archetype van de onschuldige, onbevangen ziel die zonder oordeel en angst handelt. Het is de pure intentie die het wonder mogelijk maakt. In de spirituele praktijken die de menselijke ziel betrekken, wordt vaak gesproken over het belang van de oprechtheid van de intentie. Het jongetje handelt niet vanuit een verlangen om te krijgen of te ontvangen, een verlangen om een te kort aan te vullen, maar gewoon uit de wens om te delen. Deze daad van geven zonder voorwaarden en zonder de afweging van wat het “zelf” zal opleveren, opent de poort naar transformatie.
Het Pad van Innerlijke Bevrijding en Integratie
De werkelijke betekenis van de vijf broden en twee vissen kan niet alleen worden begrepen in termen van materiële werkelijkheid, maar in termen van de innerlijke reis die we allemaal maken. Het verhaal wijst ons op het belang van het integreren van zowel onze aardse, fysieke aspecten (de vijf broden) als onze spirituele, hogere aspecten (de twee vissen). De vermenigvuldiging van het voedsel kan worden gezien als een metafoor voor de vereniging van deze twee niveaus van het zelf, het fysieke en het spirituele, die samen de ‘broden’ en de ‘vissen’ in ons leven creëren.
Deze vereniging kan worden begrepen als een proces van integratie, waarbij de lagere, meer onbewuste delen van onszelf (die we vaak als ‘onvolledig’ of ‘onvoldoende’ beschouwen) worden verheven en geïntegreerd met de hogere aspecten van ons bewust-zijn. Wanneer we deze integratie toestaan, ontstaat er een ‘interne vermenigvuldiging’ van rijkdom en overvloed – zowel op materieel als spiritueel vlak. Er is geen tekort, want we beseffen dat de kracht van het geven en ontvangen ons zelf overstijgt. Het wonder is dat, in plaats van leeg te raken door het geven, we juist steeds meer ontvangen. Het wonder is dat in plaats van uitgeput te raken door het diepste van onszelf te delen, gevoed worden door de reacties van de anderen, wat niet het doel is van het delen!
De Overvloed die Wijzelf Zijn
Ten slotte komt er in het verhaal van de vijf broden en twee vissen een diepere waarheid naar voren: de overvloed waar we naar op zoek zijn, is niet iets buiten onszelf, maar een intrinsiek onderdeel van wie we zijn. Wanneer we onszelf zien als een uitdrukking van de Schepping – een microkosmos die verbonden is met de macrokosmos – dan begrijpen we dat alles wat we nodig hebben al aanwezig is. Want zo boven, zo beneden, zo binnen, zo buiten. Het verhaal leert ons dat, door de gave van delen, we niet alleen anderen voeden, maar onszelf verrijken. Deze cyclus van geven en ontvangen is de sleutel tot het begrijpen van onze eigen natuur en onze verbinding met het grotere.
Het wonder van de vijf broden en twee vissen is een oproep om de schijnbare schaarste en onvolmaaktheid in ons leven los te laten en ons open te stellen voor de oneindige overvloed. Het is een uitnodiging om ons ego los te laten, onze angst voor tekort te overwinnen, en met een zuiver hart en intentie te geven. Wanneer we dit doen, wordt wat wij delen vermenigvuldigd, niet alleen om anderen te voeden, maar ook om onszelf te transformeren in de rijkdom van ons eigen potentieel.
