Oude Familiebedrijven
Fascinerend: Oude Familiebedrijven en hun dynamieken.
Familiebedrijven Vander Valk, Blokker en Jumbo zijn allemaal gevestigde namen in Nederland. Ze hebben een lange geschiedenis van succes en groei, maar de laatste jaren zijn er ook problemen ontstaan binnen deze bedrijven door familieproblemen en ruzies.
Vander Valk is een bekende hotelketen in Nederland die in 1939 werd opgericht. Het bedrijf staat bekend om zijn gastvrijheid en kwaliteit, maar de laatste jaren heeft Vander Valk te maken gehad met toenemende concurrentie van andere hotelketens. Daarnaast heeft de opkomst van online boekingsplatforms zoals Booking.com en Airbnb ervoor gezorgd dat veel consumenten hun hotelovernachtingen online boeken, wat de traditionele manier van boeken bij Vander Valk heeft verstoord.
Bij Vander Valk zijn er daarnaast al jarenlang spanningen tussen familieleden die betrokken zijn bij het bedrijf. Het probleem begon toen de oprichters van het bedrijf stierven en de leiding overging naar de tweede en derde generatie. Er ontstonden meningsverschillen over de richting van het bedrijf en de verdeling van de macht. Dit leidde tot interne conflicten en uiteindelijk tot een splitsing in het bedrijf, waarbij sommige familieleden zich terugtrokken uit de onderneming.
Bij Van der Valk zijn de Van der Valk familieleden nog steeds actief betrokken bij het bedrijf. Niet alle familieleden hebben echter een directe leidende rol. Arie van der Valk is momenteel de voorzitter van de raad van bestuur van het Van der Valk concern.
Een ander familiebedrijf dat in zwaar weer verkeert is Blokker. Het winkelbedrijf, dat in 1896 werd opgericht, heeft de laatste jaren te maken gehad met een dalende omzet en winstgevendheid. Dit komt onder andere door de opkomst van online retailers zoals Bol.com en Coolblue, die een breed assortiment aan producten aanbieden tegen scherpe prijzen. Daarnaast heeft Blokker te maken met een verouderde formule en een minder aantrekkelijk winkelconcept, waardoor consumenten steeds vaker kiezen voor andere winkelketens.
Bij Blokker zijn er ook al geruime tijd problemen binnen de familie Blokker die het bedrijf oprichtte. Nadat de oprichter het bedrijf had overgedragen aan zijn kinderen, ontstonden er meningsverschillen over de strategie en de toekomst van het bedrijf. Deze conflicten hebben geleid tot enkele mislukte overnames en een neerwaartse spiraal voor het bedrijf. Uiteindelijk heeft de familie besloten om het bedrijf te verkopen en zich terug te trekken uit de onderneming. Op dit moment is de familie Blokker niet meer betrokken bij het bedrijf Blokker. Blokker is in handen van de Michiel Witteveen, die het in 2019 overnam van de familie Blokker.
Jumbo, een supermarktketen die in 1979 werd opgericht, heeft de laatste jaren te maken gehad met toenemende concurrentie van andere supermarktketens zoals Albert Heijn en Lidl. Jumbo staat bekend om zijn lage prijzen en goede service, maar de concurrentie in de supermarktbranche is hevig en de marges zijn klein. Daarnaast heeft Jumbo te maken met veranderingen in het consumentengedrag, waarbij steeds meer consumenten online boodschappen bestellen of kiezen voor gemakswinkels.
Bij Jumbo zijn er ook familieproblemen die de bedrijfsvoering beïnvloeden. De oprichters van het bedrijf hebben het succes van het bedrijf aan hun kinderen overgedragen, maar ook hier zijn er meningsverschillen ontstaan over de bedrijfsstrategie en de verdeling van de macht. Dit heeft geleid tot interne conflicten en zelfs rechtszaken tussen familieleden, waardoor de groei en ontwikkeling van het bedrijf werden belemmerd. Bij Jumbo is de familie Van Eerd nog steeds actief betrokken. Frits van Eerd is de CEO van Jumbo en leidt het bedrijf samen met zijn zoon Ton van Eerd, die ook in de directie zit.
De Telegraaf besteedde flink aandacht aan het drama dat zich in de Familie Van der Valk afspeelde in de zomer van 2024 en geeft een inkijkje in de dynamieken:
Mijn ervaring is dat de oorzaak van de familieproblemen en -ruzies binnen deze bedrijven vaak ligt in het gebrek aan duidelijke afspraken en communicatie binnen de familie. Generaties volgen elkaar op en elke gezin heeft zijn eigen dynamiek en dat wordt meegenomen in het familiebedrijf. Gezinsculturen versus familieculturen en overlevingsmechanismen door persoonlijke pijnpunten zouden aandacht moeten krijgen om zo zichtbaar te maken wat er onderhuids speelt. Wanneer de generaties elkaar opvolgen in het bedrijf, ontstaan er verschillende visies, veranderingen van culturen en schillende belangen die kunnen leiden tot conflicten. Daarnaast spelen dus ook jaloezie, machtswellust, moederkinderen en vaderskinderen en persoonlijke conflicten een rol in het ontstaan van familieproblemen binnen deze bedrijven. Het is net een echte familie.
Het is duidelijk dat familiebedrijven kwetsbaar zijn voor interne conflicten en ruzies, die de bedrijfsvoering en groei kunnen belemmeren. Het is ook belangrijk dat elke generatie zijn eigen invulling geeft aan het familiebedrijf zijn.
Het is daarom van essentieel belang voor deze bedrijven om open te communiceren, duidelijke afspraken te maken en externe adviseurs ien familiebedrijvencoaches in te schakelen om de familieharmonie te bewaren en het succes van het bedrijf te waarborgen. Ik denk dat familiebedrijvencoaching essentieel is om onderhuidse problemen en pijnpunten vroegtijdig zichtbaar te maken, zodat latere escalaties niet nodig zijn.
Leer hierover meer op de kracht en valkuilen van familiebedrijven: https://www.dinekevankooten.nl/archief/generaties-familiebedrijven/
Luister hier naar de podcast van de Telegraaf ‘Kwestie van Centen’ over de familiebedrijven Van der Valk en Blokker:
