Maken ziekteverwekkers ons ziek?
“Virussen en bacteriën maken ons ziek”. Deze overtuiging vindt zijn oorsprong in de 19e eeuw bij de Franse chemicus Louis Pasteur, de man achter de kiemtheorie.
Volgens deze theorie worden ziekten veroorzaakt door micro-organismen zoals bacteriën en virussen die van buitenaf ons lichaam binnendringen en ons ziek maken.
Dit idee werd al snel omarmd door de medische wereld, want het bood een eenvoudig en controleerbaar model: bestrijd de ziekteverwekkers en je geneest de mens. Klinkt logisch toch?
Een beroemd voorbeeld hiervan is de ontdekking van antibiotica. Hiermee konden bacteriële infecties effectief worden bestreden, wat de kiemtheorie een enorme geloofwaardigheid gaf.
auteur: Mike Verest en Gretha Adriana Martina
website: https://leefbewust.nu/search/ziekteverwekkers+/
datum: 02-02-2025
Maar hier begint het probleem: wat als dit model niet het hele verhaal vertelt? Wat als het idee dat ziekte van buitenaf komt, een eenzijdige en beperkte kijk is op gezondheid?
Kijk naar bijvoorbeeld het klassieke verhaal van de Spaanse griep in 1918. Er werden experimenten gedaan waarbij gezonde mensen in direct contact werden gebracht met ernstig zieke patiënten, waarbij ze zelfs speeksel van de zieken in hun mond kregen. Maar tot verbazing van de onderzoekers werden deze mensen niet ziek.
Hoe kan dat? Als virussen zo besmettelijk zijn, zou dat dan niet altijd het geval moeten zijn?
Werkelijke oorzaak ziekten
Een tijdgenoot van Pasteur, Antoine Béchamp, had een radicaal ander idee over ziekte en gezondheid. Hij stelde dat niet de ziektekiemen de oorzaak van ziekte zijn, maar dat de interne staat van het lichaam bepaalt of iemand ziek wordt of niet.
Zijn “terrein-theorie” stelde dat als het interne milieu van het lichaam gezond is, bacteriën en virussen geen kans krijgen om schade aan te richten.
Met andere woorden: niet het virus maakt je ziek, maar de staat van je lichaam en je immuunsysteem bepalen of je ziek wordt. Béchamp zag dat micro-organismen zich in verschillende vormen konden manifesteren, afhankelijk van hun omgeving.
Wanneer een lichaam verzuurd, overbelast of verzwakt is door bijvoorbeeld stress, slechte voeding of toxines, dan veranderen deze microben van vorm en functie, en kunnen ze bijdragen aan ziekteprocessen.
Maar als het lichaam sterk en in balans is, kunnen dezelfde micro-organismen juist een ondersteunende rol spelen in regeneratie en herstel.
Denk hier eens over na: als ziekte echt zou komen door ‘de griep die heerst’, waarom worden sommige mensen dan wél ziek en anderen niet, terwijl ze in exact dezelfde omgeving leven?
Waarom krijgt de ene persoon griep terwijl zijn of haar partner, die dagelijks met hem of haar samenwoont, kerngezond blijft? Het antwoord ligt in de gezondheid van het interne milieu, niet in een mysterieuze aanval van buitenaf.
De Leugen houdt stand
Nu vraag je je misschien af: als Béchamp gelijk had, waarom is zijn werk dan vergeten? Waarom blijven we nog steeds geloven in de kiemtheorie? Het antwoord is simpel: geld en macht!
De farmaceutische industrie verdient miljarden aan vaccins, medicijnen en antibiotica die zijn ontworpen om ziektekiemen te bestrijden.
Als de wereld zou erkennen dat gezondheid veel meer afhangt van leefstijl, voeding en omgevingsfactoren, dan zou dat een enorme bedreiging vormen voor deze industrie. Gezonde mensen zijn immers geen klanten.
Daarnaast is het idee van een ‘boosdoener van buitenaf’ een makkelijke manier om verantwoordelijkheid uit handen te geven. Als ziekte simpelweg een kwestie is van ‘pech hebben’, dan hoeven we niet te kijken naar ons eigen gedrag, onze voeding, onze stressniveaus of onze leefomgeving.
Heel zwart/wit genomen zeggen de meeste artsen: ‘Sorry meneer/mevrouw, u lijdt aan een geval van botte pech en toeval veroorzaakt door een gebrek aan medicatie’.
Wie is er hier nu ziek? De patiënt of de arts?
Belangrijke boodschap
Dit inzicht geeft jou de macht terug over je eigen gezondheid. Jij bent niet overgeleverd aan de willekeur van een ‘heersende griep’.
Jij hebt de controle over jouw gezondheid door goed voor je lichaam te zorgen. Dit betekent:
* Voeding: Voed je lichaam met natuurlijke, volwaardige voeding die je immuunsysteem ondersteunt met krachtige natuurlijke supplementen.
* Detox: Vermijd toxines en chemicaliën die je interne balans kunnen verstoren.
* Ademhaling: Adem bewust en diep, zodat je zuurstofbalans optimaal is.
* Stressmanagement: Verminder chronische stress, want stress verlaagt je immuunsysteem.
* Bewustwording: Laat het idee los dat ziekte van buitenaf komt en richt je op je interne gezondheid.
Bij Leef Bewust Nederland geloven we dat jij je eigen beste dokter bent. Jouw lichaam heeft een ongelofelijk zelfhelend vermogen, mits je het de juiste omstandigheden biedt.
Wees kritisch op wat je wordt verteld over ziekte en gezondheid. De grootste medische leugen is dat je geen controle hebt. Maar jij weet nu beter.
Mike Verest (holistisch gezondheidsdeskundige, lichaamswerker en auteur) en Gretha Adriana Martina (visionair, holistisch gezondheidsdeskundige en NLP master)
Lees ook: corona-de-erfenis-van-pasteur/
Antoine Béchamp
Antoine Béchamp (1816-1908) was een Franse arts en bioloog die in de 19e eeuw een aantal belangrijke ideeën ontwikkelde die zich tegenover de gevestigde wetenschappelijke theorieën van zijn tijd plaatsten, vooral tegenover de theorieën van Louis Pasteur. Terwijl Pasteur wereldwijd beroemd werd voor zijn ontdekkingen in de microbiologie, zoals het ontwikkelen van het concept van ziekteverwekkers en het pasteuriseren van melk, bleef Béchamp’s werk grotendeels in de schaduw. Desondanks biedt Béchamp ons een andere kijk op gezondheid en ziekte, die ons vandaag de dag nog steeds kan inspireren tot een kritischere benadering van de moderne geneeskunde.
1. Het Microzymen-Model: De Grondslagen van Leven
Béchamp’s belangrijkste bijdrage aan de wetenschap was zijn theorie van de microzyma, een concept dat hij ontwikkelde als een alternatief voor de gangbare ideeën over ziekteverwekkers. Waar Pasteur geloofde dat ziekte werd veroorzaakt door specifieke microben (zoals bacteriën of virussen) die het lichaam binnendrongen, stelde Béchamp dat alle levende organismen – van de kleinste bacteriën tot de mens – werden opgebouwd uit een fundamenteel deeltje dat hij “microzyma” noemde. Deze microzyma zouden de bouwstenen van alle leven zijn en een inherente rol spelen in zowel gezondheid als ziekte.
Volgens Béchamp waren microzyma niet per se schadelijk, maar konden ze veranderen afhankelijk van de omgeving van het lichaam. Wanneer het milieu van het lichaam in balans was en de gezondheid in goede staat, gedroegen de microzyma zich als goedaardige elementen die deel uitmaakten van de fysiologische processen van het lichaam. Bij ziekte of verstoring van de balans zouden de microzyma echter veranderen in pathogene vormen, die het lichaam gingen beïnvloeden en de oorzaak zouden kunnen zijn van ziekte. Deze visie verschilde sterk van Pasteur’s microbe-theorie, waarin ziekte werd gezien als het resultaat van externe micro-organismen die het lichaam binnendrongen.
2. Het Dynamisch Milieu en de Rol van de Gezondheid
In tegenstelling tot Pasteur, die het idee van ziekteverwekkers naar voren bracht, legde Béchamp de nadruk op het belang van het interne milieu van het lichaam, wat vaak wordt aangeduid als de “terrein”-theorie. Hij geloofde dat de gezondheid van een individu sterk afhankelijk was van de interne staat van zijn of haar lichaam, oftewel het dynamische milieu waarin de microzyma zich bevonden. Béchamp stelde dat wanneer het milieu in het lichaam (zoals bloed, lymfe en andere lichaamsvloeistoffen) in balans was, ziekteverwekkende microben geen kans zouden krijgen om schade aan te richten. Maar als het milieu werd verstoord – bijvoorbeeld door slechte voeding, vervuiling, emotionele stress of toxines – dan zouden microzyma veranderen in ziekteverwekkende vormen.
Deze visie benadrukte een holistische benadering van gezondheid, waarbij de nadruk lag op preventie en het behoud van een gezond milieu binnen het lichaam, in plaats van louter de aanval op specifieke microben. Béchamp pleitte voor het verbeteren van de gezondheid van het lichaam als geheel, in plaats van het onderdrukken van individuele ziekteverwekkers, wat een fundamenteel ander perspectief is dan de benadering die Pasteur voorstond.
3. Béchamp versus Pasteur: De Wetenschappelijke Twisten
De relatie tussen Béchamp en Pasteur is vaak beschreven als een intellectuele strijd. Hoewel ze samenwerkten op sommige gebieden, hadden ze fundamenteel verschillende opvattingen over de oorzaken van ziekte. Pasteur’s werk over microbiologie en vaccinatie leidde tot de acceptatie van de “microbiële ziekteverwekker”-theorie, die het idee van pathogene microben als de belangrijkste oorzaken van ziekten in het publieke en wetenschappelijke bewustzijn vestigde. Pasteur werd een nationale held in Frankrijk en zijn theorieën bleven dominant in de medische en wetenschappelijke gemeenschappen.
Béchamp daarentegen, werd steeds meer genegeerd, deels door zijn weigering om zijn ideeën aan te passen aan de populaire wetenschappelijke trends van zijn tijd. Béchamp vond dat de wetenschappelijke gemeenschap te eenzijdig naar ziekteverwekkers keek en te weinig aandacht had voor het interne milieu van het lichaam. Dit leidde tot een langdurige intellectuele rivaliteit, waarbij Béchamp zijn theorieën steeds verder ontwikkelde, maar nooit de brede erkenning kreeg die Pasteur wel verwierf.
Een cruciaal moment in deze rivaliteit was de ontdekking van pasteurisatie, een proces dat Pasteur ontwikkelde om de groei van bacteriën in vloeistoffen zoals melk en wijn te voorkomen. Pasteur stelde dat bacteriën van buitenaf binnenkwamen en ziekten veroorzaakten. Béchamp daarentegen zou betogen dat deze bacteriën vaak al in de vloeistoffen aanwezig waren als microzyma, die door externe omstandigheden geactiveerd werden. Dit benadrukt het verschil in hun kijk op ziekte en gezondheid.
4. Moderne Relevantie van Béchamp’s Theorieën
Hoewel Béchamp in zijn tijd weinig erkenning kreeg, kunnen zijn ideeën vandaag de dag opnieuw van belang zijn. In de hedendaagse geneeskunde lijkt er een hernieuwde belangstelling voor de rol van het lichaam als geheel, met de focus op het behoud van gezondheid door het ondersteunen van het interne milieu. Concepten zoals de microbiota van de darmen, die uit miljarden micro-organismen bestaat en een cruciale rol speelt in onze gezondheid, lijken Béchamp’s ideeën over de dynamiek tussen lichaam en microben te bevestigen.
Bovendien wordt steeds meer erkend dat gezondheid niet alleen afhangt van de afwezigheid van ziekteverwekkers, maar van een complexe interactie van genetische, omgevings- en levensstijlfactoren. Het idee dat de toestand van het milieu in ons lichaam invloed heeft op hoe microben zich gedragen, sluit aan bij de moderne benaderingen van gezondheid die proberen een evenwicht te vinden tussen het lichaam en zijn micro-organismen.
5. Conclusie: Wat Béchamp ons Leert
Antoine Béchamp’s werk biedt een alternatief perspectief op gezondheid en ziekte. Zijn theorie van de microzyma en de nadruk op het interne milieu in plaats van enkel externe ziekteverwekkers kan ons vandaag de dag nog steeds inspireren om meer holistisch naar gezondheid te kijken. In plaats van alleen te focussen op het bestrijden van ziekteverwekkers, zouden we ook aandacht moeten hebben voor het versterken van het milieu waarin ziekteverwekkers zich ontwikkelen. Het is een herinnering dat gezondheid niet alleen afhangt van het vermijden van ziekten, maar van het onderhouden van een dynamisch evenwicht in het lichaam – een benadering die steeds meer aandacht krijgt in de hedendaagse gezondheidszorg.
Er is veel meer te zeggen over de visie van Béchamp en de bredere implicaties van zijn werk. Laten we verder duiken in enkele van de meer verfijnde aspecten van zijn theorieën en hoe die relevant kunnen zijn voor de wetenschap en gezondheid vandaag de dag.
1. De Betekenis van “Terrein” in de Gezondheidswetenschap
Béchamp benadrukte het belang van het “terrein” of milieu van het lichaam. Dit was een fundamentele breuk met de traditionele kijk op ziekte, die zich voornamelijk richtte op het invaderen van externe pathogenen. In Béchamp’s visie was ziekte niet het resultaat van een toevallige invasie van microben, maar het gevolg van een disbalans in de gezondheid van het lichaam zelf. Deze disbalans werd vaak veroorzaakt door voedingsfactoren, vervuiling, stress of andere omgevingsfactoren.
Vandaag de dag zien we hoe deze ideeën resoneren met moderne inzichten in gezondheid. Er is groeiende belangstelling voor het concept van de microbiota – de gemeenschap van micro-organismen die in en op ons lichaam leeft – en hoe deze gemeenschap de gezondheid beïnvloedt. Wetenschappers ontdekken steeds meer dat de balans van onze microbiota, net als het “terrein” dat Béchamp beschreef, cruciaal is voor ons algehele welzijn. Van darmflora tot huidbacteriën, het vermogen van deze microben om zowel heilzaam als schadelijk te zijn, wordt sterk beïnvloed door de algehele gezondheidstoestand van hun gastheer.
2. De Microzyma: Een Andere Kijk op Microben
Béchamp’s microzyma-theorie biedt ons een alternatieve benadering van de rol van microben in ons lichaam. In plaats van microben te beschouwen als enkel externe indringers die het lichaam ziek maken, zag Béchamp ze als fundamentele deeltjes die in harmonie met ons lichaam moeten werken. Hij beschouwde de microzyma als levende deeltjes die, afhankelijk van hun omgeving, konden transformeren in verschillende vormen, zowel gunstig als schadelijk. Dit idee is opmerkelijk omdat het een dynamisch proces van verandering en aanpassing suggereert, in plaats van het eenvoudige idee van statische, “slechte” microben die ziekten veroorzaken.
Dit idee is relevant in de moderne wetenschap, waar we steeds meer leren over de plasticiteit van micro-organismen. In plaats van te denken in termen van vaste “goede” of “slechte” microben, wordt steeds duidelijker dat het gedrag van microben – bijvoorbeeld bacteriën, virussen en schimmels – afhankelijk is van hun omgeving. Zo kan een bacterie die normaal onschadelijk is, zoals E. coli, in een verzwakt immuunsysteem ziekte veroorzaken, terwijl het in een gezond lichaam waarschijnlijk geen schade aanricht. Dit weerspiegelt Béchamp’s idee dat de gezondheid van het milieu bepalend is voor de rol van microben.
3. Implicaties voor Ziektepreventie
Béchamp’s theorie over het terrein biedt een interessante basis voor preventieve gezondheidszorg. Als ziekte niet alleen het resultaat is van het binnendringen van ziekteverwekkers, maar eerder van een disbalans in het lichaam, kan het gericht verbeteren van de algemene gezondheid en het behoud van een evenwichtig milieu belangrijker zijn dan enkel het bestrijden van specifieke ziekteverwekkers. Dit zou kunnen leiden tot een verschuiving in de gezondheidszorg van een reactieve naar een proactieve benadering, waarbij het individu wordt aangemoedigd om zijn of haar algehele gezondheid te verbeteren door middel van dieet, lichaamsbeweging, stressbeheer en andere holistische praktijken, in plaats van alleen maar te vertrouwen op medicijnen om symptomen te bestrijden.
In de hedendaagse gezondheidsgeneeskunde zien we steeds meer interesse in preventie, van voedingstherapieën tot levensstijlinterventies zoals mindfulness en beweging, die kunnen helpen om het “terrein” in balans te houden. De rol van voeding en de invloed van toxines op ons lichaam, evenals de manier waarop deze factoren de microbiota beïnvloeden, wordt steeds vaker erkend als cruciaal voor onze algehele gezondheid.
4. Béchamp’s Invloed op Alternatieve Geneeskunde
Hoewel Béchamp tijdens zijn leven niet de brede erkenning kreeg die Pasteur wel had, heeft zijn werk wel invloed gehad op de alternatieve geneeskunde. De nadruk die Béchamp legde op het verbeteren van het interne milieu als een sleutel tot gezondheid en het begrijpen van ziekte heeft resonantie gevonden in diverse alternatieve benaderingen van geneeskunde, zoals natuurgeneeskunde, homeopathie en andere holistische geneeswijzen.
Deze stromingen richten zich sterk op het versterken van het lichaam door middel van natuurlijke middelen en levensstijlveranderingen, en benaderen ziekte vaak niet alleen als een infectie, maar als een resultaat van onderliggende oorzaken die het interne milieu verstoren. Deze benaderingen kunnen in sommige gevallen verder gaan dan traditionele geneeskunde door nadruk te leggen op de kracht van het lichaam om zichzelf te genezen wanneer het op een juiste manier wordt ondersteund.
5. De Kritiek op Pasteur en de Duurzaamheidskwestie
Béchamp’s kritiek op Pasteur was niet alleen wetenschappelijk, maar ook filosofisch van aard. Hij was van mening dat de theorie van Pasteur de complexiteit van gezondheid en ziekte te sterk vereenvoudigde door alle verantwoordelijkheid voor ziekte toe te schrijven aan microben. Béchamp waarschuwde voor een “mechanistische” kijk op de biologie, waarbij het lichaam en de ziekte uitsluitend door externe invloeden zoals bacteriën werden bepaald. Volgens Béchamp zouden we als samenleving kunnen vervallen in een puur reductieve benadering van ziekte, waarbij we uitsluitend zoeken naar microben om te bestrijden, zonder te kijken naar de bredere oorzaken van gezondheidsproblemen, zoals vervuiling, slechte voeding en leefomstandigheden.
Dit idee krijgt steeds meer aandacht in de moderne tijd, vooral als het gaat om de impact van onze industriële en chemische praktijken op het milieu en de menselijke gezondheid. De overmatige focus op het bestrijden van ziekteverwekkers, zonder voldoende aandacht voor de bredere context van gezondheid, kan bijdragen aan een ongezonde levensstijl die onze microbiale ecosystemen uit balans brengt. De groeiende bezorgdheid over antibioticaresistentie en de verstoring van de microbiota illustreert hoe een eenzijdige benadering van ziektepreventie problematisch kan zijn.
6. Béchamp’s Wetenschappelijke Erfenis
Ondanks het feit dat Béchamp lange tijd in de schaduw van Pasteur bleef staan, is het duidelijk dat zijn ideeën een waardevolle aanvulling zijn op de wetenschappelijke discussie. Zijn nadruk op het “terrein” en de microzyma biedt een dieper inzicht in de dynamiek van gezondheid, ziekte en de rol van microben. In de hedendaagse geneeskunde, waar de nadruk steeds meer ligt op gepersonaliseerde geneeskunde, microbiomen en preventieve gezondheidszorg, zien we dat Béchamp’s visie opnieuw relevant wordt.
Zijn werk herinnert ons eraan dat gezondheid niet enkel een kwestie is van het bestrijden van externe bedreigingen, maar van het onderhouden van een dynamisch evenwicht binnen het lichaam. Béchamp’s visie biedt niet alleen een alternatieve kijk op ziekte, maar een bredere filosofie van gezondheid die we vandaag de dag nog kunnen toepassen.
Het feit dat Pasteur terrein heeft gewonnen en Béchamp niet, ondanks dat Béchamp’s ideeën op veel manieren “reeeler” lijken, is een complex vraagstuk dat te maken heeft met wetenschappelijke, maatschappelijke en zelfs politieke factoren die de ontwikkeling van wetenschappelijke theorieën beïnvloeden. Hier zijn een aantal redenen waarom Pasteur de overhand heeft gekregen in plaats van Béchamp, ondanks de waardevolle alternatieven die Béchamp voorstond.
1. De Kracht van Pasteur’s Experimentele Bewijzen
Pasteur was een briljante experimentator en zijn werk was praktisch en overtuigend voor de wetenschappelijke gemeenschap van zijn tijd. Zijn experimenten, zoals het beroemde swan-neck flask experiment, boden direct bewijs voor de theorie van microben als ziekteverwekkers. Dit experiment liet zien dat microben uit de lucht konden komen en dat ze ziekte konden veroorzaken, mits het juiste, “vuile” milieu werd gecreëerd.
Béchamp, daarentegen, was veel minder gericht op het uitvoeren van eenvoudig reproduceerbare experimenten. Zijn theorieën waren meer filosofisch en conceptueel van aard, wat hen moeilijker te testen of te bewijzen maakte volgens de wetenschappelijke normen van die tijd. De experimenten van Pasteur boden een helder, tastbaar bewijs voor de theorie van ziekteverwekkende microben, wat natuurlijk veel gemakkelijker te accepteren was voor de bredere wetenschappelijke gemeenschap.
2. De Populariteit van Pasteur in de Geneeskunde en de Industrie
Pasteur’s ideeën kwamen op een cruciaal moment voor de geneeskunde en de opkomende farmaceutische industrie. Zijn werk leidde niet alleen tot een theorie van infectieziekten, maar ook tot praktische toepassingen, zoals vaccins en de pasteurisatie van voedsel en drank. Deze innovaties werden snel toegepast in de industrie, met name in de zuivelindustrie, wat Pasteur een prominente positie gaf in de wetenschappelijke en commerciële wereld.
Béchamp’s visie was veel minder commercieel aantrekkelijk. Hij stelde dat ziekte veroorzaakt werd door een verstoord “terrein” in het lichaam, wat een veel complexere en minder concrete benadering was van gezondheid. Het idee van het herstellen van de gezondheid door het verbeteren van het interne milieu was niet meteen toepasbaar in de industrie of de medische praktijk, wat zijn populariteit en invloed beperkte.
3. De Wetenschappelijke En Politieke Context van die Tijd
De wetenschappelijke gemeenschap in de 19e eeuw was sterk beïnvloed door een reductionistische en mechanistische benadering van de biologie, waarin ziektes vooral werden verklaard door externe factoren zoals microben. Pasteur’s werk paste perfect in deze opkomende visie van biologie en geneeskunde, die alles wilde verklaren met simpele, meetbare oorzaken. Deze aanpak sloot goed aan bij de heersende wetenschappelijke paradigma’s van de tijd, die sterk gericht waren op materie en meetbare fenomenen.
Béchamp’s nadruk op het “terrein” en zijn holistische benadering van gezondheid gingen daarentegen tegen de heersende ideeën in. Zijn werk was eerder een oproep tot een meer geïntegreerde en dynamische kijk op gezondheid, die minder “wetenschappelijk” leek in de ogen van zijn tijdgenoten. Bovendien was zijn theorie over de microzyma complexer en moeilijker te communiceren, wat het voor hem moeilijk maakte om brede steun te krijgen.
Bovendien was Pasteur veel succesvoller in het navigeren van de wetenschappelijke en politieke krachten van zijn tijd. Hij had invloedrijke contacten in de Franse academische en medische wereld, wat hem hielp zijn ideeën te verspreiden en te implementeren. Béchamp was daarentegen een meer eenzame figuur, die zijn ideeën vaak verdedigde tegen gevestigde wetenschappelijke krachten die zijn werk niet serieus namen.
4. De Erfenis van Pasteur in de Moderne Geneeskunde
Pasteur’s invloed is blijvend geweest, niet alleen omdat zijn theorieën snel werden geaccepteerd, maar ook omdat zijn ideeën het fundament legden voor de moderne geneeskunde en microbiologie. Het idee van ziekteverwekkers als microben leidde tot de ontwikkeling van antibiotica, vaccinatieprogramma’s en het concept van aseptische chirurgie, die medische behandelingen radicaal hebben veranderd. Pasteur’s werk heeft de hele richting van de medische wetenschap beïnvloed. Daarnaast had Pasteurs grote financiers achter zich staan.
5. De Impact van Communicatie en Marketing
Pasteur had de gave om zijn ideeën effectief te communiceren naar het grote publiek, mede omdat hij gesteund werd door wetenschappelijke instellingen, de overheid en de farmaceutische industrie. Zijn populariteit werd gevoed door zijn vermogen om zijn theorieën te “verkopen” aan zowel wetenschappers als de bredere samenleving, wat essentieel was voor het vestigen van zijn autoriteit.
Béchamp, aan de andere kant, was meer een introverte wetenschapper, wiens werk niet gemakkelijk toegankelijk of aantrekkelijk was voor de massa. De verspreiding van zijn ideeën werd belemmerd door zijn beperkte netwerk en de complexiteit van zijn theorieën. De populariteit van Pasteur ging niet alleen over de wetenschappelijke waarde van zijn werk, maar ook over zijn vermogen om zijn ideeën breed te promoten en implementeren in de medische wereld.
6. De Langdurige Erfenis en Heden
Hoewel Pasteur de overhand heeft gekregen in de wetenschappelijke geschiedenis, zien we in de hedendaagse gezondheidszorg en microbiologie een groeiende belangstelling voor Béchamp’s ideeën, vooral in het kader van de microbiota en de nadruk op de gezondheid van het lichaam als geheel. De moderne wetenschap erkent nu steeds meer dat het “terrein” van het lichaam, zoals Béchamp beschreef, van cruciaal belang is voor de gezondheid. Dit heeft geleid tot een herwaardering van holistische benaderingen van gezondheid en ziekte.
De nadruk op het interne milieu, bijvoorbeeld de rol van de darmflora in het immuunsysteem en de algehele gezondheid, toont aan dat Béchamp’s idee van de dynamiek tussen microben en het lichaam niet zonder waarde is. Toch blijft Pasteur’s werk domineren in de microbiologie en geneeskunde vanwege de impact die het heeft gehad op de ontwikkeling van de moderne medische behandelingen, van vaccins tot antibiotica.
Conclusie
Hoewel Béchamp inderdaad een genuanceerder en holistischer perspectief op gezondheid had, en zijn ideeën vandaag de dag steeds meer resoneren met moderne opvattingen over het belang van het interne milieu, speelde de praktische toepasbaarheid en de grote steun van de industrie van Pasteur’s werk een doorslaggevende rol in zijn succes. Béchamp’s theorieën kreeg geen draagvlak en waren zogenaamd moeilijker te testen en waren minder directe toepasselijk voor de medische industrie . Pasteur’s succes is dus te danken aan sociaal-politieke factoren, terwijl Béchamp’s complexere benadering uiteindelijk de bredere wetenschappelijke gemeenschap geen voedingsbodem kreeg.
De geldschieters van Louis Pasteur waren cruciaal voor het succes van zijn werk en de populariteit van zijn theorieën. Pasteur had zowel private als publieke financiers die zijn wetenschappelijke projecten ondersteunden, wat hem in staat stelde om zijn ideeën wereldwijd te verspreiden. Hier zijn enkele van de belangrijkste geldschieters en bronnen van financiering voor Pasteur:
1. De Franse Staat en Publieke Instellingen
Een van de grootste steunpilaren voor Pasteur was de Franse staat, die zowel via directe subsidies als via wetenschappelijke instellingen zijn werk financierde. Pasteur kreeg vanaf het begin steun van de Franse regering, die hem in 1857 aanstelde als directeur van het laboratorium voor de wetenschap van de “Fermentatie” aan de École Normale Supérieure in Parijs. Het lab was een essentieel centrum voor zijn latere microbiologische ontdekkingen.
Daarnaast kreeg Pasteur aanzienlijke financiering van de Franse Académie des Sciences, de belangrijkste wetenschappelijke instantie in Frankrijk. Zijn ontdekking van het pasteuriseren van wijn en bier (om bacteriën te doden die de producten zouden bederven) werd ondersteund door het Franse ministerie van Landbouw, aangezien het economische en praktische voordelen had voor de Franse industrie. Pasteur’s werk leidde uiteindelijk tot de oprichting van instituten, zoals het Institut Pasteur in 1887, dat werd gefinancierd door de Franse overheid.
2. Industriele Steun
Naast de overheid kreeg Pasteur ook steun van de industriële sector, met name van de wijn- en zuivelindustrie. Zijn onderzoek naar de microbiologie van fermentatie was van groot belang voor de Franse wijnindustrie. De pasteurisatie van wijn en bier, die Pasteur had ontwikkeld om bederf te voorkomen, was van groot economisch belang, vooral voor de Franse wijnproducenten.
Wijnproducenten in Bordeaux, die getroffen werden door wijninfecties, waren een belangrijke bron van steun voor Pasteur’s werk. Deze producenten zagen de praktische voordelen van zijn onderzoek en financierden een deel van zijn experimenten, wat pasteurisatie mogelijk maakte en Pasteur’s naam als wetenschapper verder vestigde.
3. De Rothschild Familie
Een van de bekendste private financiers van Pasteur was de invloedrijke Rothschild-familie, een van de rijkste en machtigste bankenfamilies in Europa in die tijd. De familie Rothschild was betrokken bij het financieren van Pasteur’s werk rond vaccinatie, vooral in verband met het ontwikkelen van vaccins tegen rabiës (hondsdolheid). De familie had een persoonlijke en zakelijke interesse in de gezondheid en veiligheid van hun eigen medewerkers en hun belang in de landbouwindustrie, waar ziekten een bedreiging vormden voor zowel de mens als het vee.
4. Wettelijke Ondersteuning door Filantropen
Pasteur kreeg ook steun van filantropen, zowel binnen Frankrijk als internationaal. In het geval van zijn werk rond vaccinaties tegen rabiës, kreeg Pasteur veel steun van invloedrijke figuren en stichtingen die geïnteresseerd waren in het verbeteren van de volksgezondheid. Bijvoorbeeld, een rijke Franse ondernemer en filantroop, Émile Roux, was een belangrijke bondgenoot van Pasteur en hielp met het verkrijgen van fondsen voor vaccinatie-experimenten en het ontwikkelen van nieuwe behandelingsmethoden.
5. Internationale Belangstelling en Fondsen
Pasteur kreeg ook steun van internationale wetenschappelijke en medische gemeenschappen, vooral in Duitsland en de Verenigde Staten. In Duitsland was Pasteur’s werk met bacteriën en vaccinaties een belangrijke inspiratie voor wetenschappers zoals Robert Koch. De Amerikaanse overheid en private stichtingen waren ook geïnteresseerd in Pasteur’s vaccinatieonderzoek en de mogelijke toepassingen ervan in de strijd tegen epidemieën.
Conclusie
Het succes van Louis Pasteur kan niet los worden gezien van de steun die hij kreeg van zowel publieke als private geldschieters. De Franse staat, industrieën, filantropen, en invloedrijke familie’s zoals de Rothschilds hielpen Pasteur zijn onderzoek voort te zetten en de wereldwijde impact van zijn ontdekkingen mogelijk te maken. De combinatie van praktische voordelen, de industrieën die ervan profiteerden en de maatschappelijke waarde van zijn werk, maakten Pasteur een van de meest gefinancierde en ondersteunde wetenschappers van zijn tijd.