Hoogbegaafd en Misdiagnoses

Hoogbegaafden krijgen vaak een misdiagnose. Het lijkt soms wel of er meer misdiagnoses in de gewone hulpverlening wordt gegeven, dan dat men constateert dat iemand hoogbegaafd is. Dat komt vooral door de grote onbekendheid in het reguliere circuit mbt hoogbegaafdheid. Er wordt nog teveel gedacht dat hoogbegaafdheid een luxe probleem is en als je dat bent, dat dan alles vanzelf gaat

Het meerfactorenmodel van hoogleraar ontwikkelingspsychologie Franz Josef Mönks (1984) bouwt voort op het triadisch model van de Amerikaanse psycholoog Joseph Renzulli (1978). De sociale omgeving bepaalt vaak mee of een begaafd kind gezond en harmonisch kan opgroeien. Mönks (1984) stelt vast dat deze omgeving – ouders, leerkrachten, klasgenoten, broers en zusters – niet vanzelfsprekend weten hoe zij op een juiste manier met hen moeten omgaan. Wanneer deze omgeving de begaafdheid niet herkent en erkent en het als bedreigend aanvoelt of gaat onderdrukken, kan een begaafd kind gaan onderpresteren. Een veilige, koesterende en stimulerende omgeving is een noodzakelijke voorwaarde voor een goede ontwikkeling van de begaafdheid. Net zoals dat van belang is voor jonge topatleten en muzikale wonderkinderen.

Hoogbegaafd is niet alleen op het gebied van intelligentie (intensieve cognitieve arbeid), maar ook op het gebied van psychomotoriek (overvloed aan energie), zintuigen (verhoogd zintuiglijk en esthetisch plezier), verbeelding (fantasie, poezie, dramatiek, magisch denken) en sensitiviteit (versterkte gevoelens en emoties). Als het meerfactorenmodel (gezin, school en spiegelbeelden) niet optimaal is, dan is het logisch dat een kind ook niet gebalanseerd in zijn hoogbegaafdheid kan opgroeien en dus uit balans raakt op 1 of meerdere van de genoemde gebieden.
Veel voorkomende misdiagnoses zijn daardoor bijna vanzelfsprekend en logisch. In de figuur hieronder geef ik aan waar je aan kunt denken: