Gedragstherapeut Martin Appelo
Psycholoog en gedragstherapeut Martin Appelo heeft geen spijt van opruiende taal over coronamaatregelen
Psycholoog en gedragstherapeut Martin Appelo zegt wel vaker opruiende dingen, geeft hij ronduit toe. Maar nog nooit kreeg hij zo veel reacties als op zijn uitlatingen over de Nederlandse coronamaatregelen, die hij woensdagochtend deed op NPO Radio 1.
auteur: Annet van Aarsen
datum: 24 april 2020
website: https://www.haarlemsdagblad.nl/cnt/dmf20200424_7378338
Appelo zei daar onder andere dat hij een volksopstand verwachtte omdat de regering de coronamaatregelen nauwelijks heeft versoepeld. Hij noemde het Nederlandse beleid ongehoord dom vanuit psychologisch perspectief. En hij is ongerust en verontwaardigd omdat volgens hem de psychologische mechanismen door de regering niet worden meegenomen in de besluitvorming.
De psycholoog: ,,Een aantal mensen is heel erg boos. Ik kreeg reacties als ’Martin moet naar Auschwitz’. Maar er zijn ook veel mensen die het met me eens zijn, want ik kreeg ook reacties als ’Martin for president’.’’
Hij heeft geen spijt van zijn optreden, meldt hij een dag later. ,,Want wat ik heb verwoord is een geluid dat ik overal om mij heen hoor. Maar niemand durft het in het publieke debat hardop te zeggen. Alsof er een ongeschreven wet is dat we dat niet doen. Het is hard nodig om dat geluid wél te laten horen in het debat.’’
Her radio-interview was goed voorbereid. Appelo had bij de eindredacteur van het radioprogramma aangekondigd wat zijn boodschap zou zijn, meldt hij zelf. ,,Het is goed geregisseerd. Er kwam zelfs een geluidstechnicus naar mijn huis in Groningen. Alleen de interviewer (Simone Weimans, red.) wist van tevoren niet precies wat mijn boodschap zou zijn.’’
Ondanks de storm van kritiek die hij na zijn optreden over zich heen kreeg, zou hij – als hij het opnieuw moest doen – precies hetzelfde zeggen. ,,Ik vind namelijk dat er enorme fouten worden gemaakt met de coronamaatregelen van dit moment.’’
Volgens de psycholoog is er, sinds op 27 februari de eerste patiënt in Nederland positief werd getest, veel meer bekend over het coronavirus en over wie er – eenmaal besmet – risico lopen op een ernstig verloop van de ziekte covid-19. In acuut gevaar zijn mensen bereid om draconische maatregelen te nemen, zegt hij.
Maar dat acute gevaar is in zijn ogen op dit moment veel minder acuut geworden. De bereidheid om mee te werken aan de maatregelen wordt kleiner. En intussen zijn ook de negatieve effecten van de ’intelligente lockdown’ steeds zichtbaarder, aldus Appelo.
Bestaanszekerheid
,,Je moet je niet vergissen in hoeveel mensen nu last hebben van huiselijk geweld. Hoeveel kinderen misbruikt worden, maar eigenlijk durven ze niet te bellen want vader is thuis. Denk eens aan hoeveel mensen hun inkomen, hun bestaanszekerheid zien wegvallen. Hoeveel mensen eenzaam thuis zitten. Ik spreek mensen met kwaadaardige tumoren die behandeling nodig hebben maar die naar huis gestuurd zijn: uitgestelde zorg komt veel voor. Deze geluiden moeten in de discussie gehoord worden.’’ Hij is er voorstander van om de regels te versoepelen voor groepen die minder risico’s lopen.
NPO Radio 1 antwoordde op de vraag van veel luisteraars waarom Appelo het woord kreeg: ,,we proberen zo veel mogelijk geluiden te laten horen.’’ En: ,,We geven mensen niet zonder weerwoord een podium.’’
Paul van Liempt in gesprek met psycholoog Martin Appelo of de consequenties van de coronacrisis voor het mentale welzijn. “Wat van belang is om de focus te houden op waar jij voor gaat en daar niet teveel van af te wijken.”
Appelo spreekt tijdens de coronacrisis over het feit dat voor veel mensen de context is weggevallen. Hij bedoelt daarmee dat de omstandigheden van de normale manier van leven – naar werk gaan, koffie drinken, de kroeg in – nu ontbreken. Dat lijken futiele zaken, maar, zo stelt Appelo, “er is een groep mensen die hun identiteit in die context hadden gestopt.” Nu wordt men opeens geconfronteerd met een andere kant van werk of huwelijk. “Daardoor krijg je een hele hoop mensen met existentiële leegte.” Er ontstaan zingevingsproblemen. “Doordat die buitenkant wegvalt, hebben mensen geen antwoord op de vraag: waar doe ik het nu eigenlijk voor?”
De vraag is hoe we ons op een betere manier mentaal kunnen weren. Volgens Appelo speelt het financiële hierbij een kleine rol: “Boven een bepaald bestaansminimum voegt geld niets meer toe aan geluk.” Hij wijst veeleer op het belang van de zorgen laten varen over zaken waar je niks over te zeggen hebt, en focussen op dat waar je wel invloed op kunt uitoefenen. Dat moet evenwel geen vrijbrief zijn voor apathie en luiheid. Het is ook goed om woede en verdriet te ventileren. Maar, zo betoogt Appelo, psychologisch welbevinden wordt grotendeels bepaald door een gevoel van sociale steun en autonomie. “Wat van belang is om de focus te houden op waar jij voor gaat en daar niet teveel van af te wijken.”
In zijn praktijk ziet Appelo dat het wegvallen van de context tijdens de pandemie tot veel relatie- en huwelijkscrises leidt. “De relatietherapeuten zijn niet aan te slepen in Nederland op dit moment” Wat hij mensen adviseert als ze echt wat aan hun problemen willen doen? “Je moet je relatie, huwelijk of gezin als een project zien.” Dat betekent: onvrede uiten en concrete wensen en gedrag bespreken. “’Dat is niet spontaan’, zeggen de mensen dan. Maar van spontaan gaat je huwelijk naar de klote.” —
0:33 Jij zegt: door de coronamaatregelen valt de context der dingen weg. Wat bedoel je daarmee?
6:42 Hangt het economische en psychologische niet heel nauw samen? Is dat niet iets wat psychologen vaak vergeten?
8:57 Dus de les van deze lockdown is: doe alleen waar je zelf controle op hebt?
16:20 “De uitspraak: focus waar je invloed op hebt en accepteer waar je geen invloed op hebt kan heel makkelijk een excuus worden voor luiheid.”
18:14 Een beetje ontevredenheid is dus beter dan verzinken in niets doen?
21:53 Over het beleid van Rutte
24:34 Wat vind je van de berichten over een vaccin?
28:50 Waarom laat jij je niet inenten?
30:44 Over hoe voor te bereiden op hoe de nieuwe wereld eruit ziet
33:51 Hoe heb je een positieve draai aan je verslaving kunnen geven?
38:25 “De relatietherapeuten zijn niet aan te slepen in Nederland op dit moment”
43:37 Leven we in een van de gelukkigste landen of is het problematisch dat veel mensen gezondheidszorg en pillen nodig hebben?
Wil je meer weten over dit onderwerp?
Kijk op: https://www.dinekevankooten.nl/tag/politiek/
Voor een overzicht kijk op: https://www.dinekevankooten.nl/archief/overzicht-great-reset-corona/
