Friedrich Weinreb — De Bijbel als Schepping (inleidend woord)

INLEIDEND WOORD

ZWERVEND EN DOLEND
Menigeen die het verhaal van Kaïn leest, krijgt bij de mededeling, dat deze na de broedermoord zijn levensweg zal moeten voortzetten “zwervend en dolend”, het gevoel van mede-begrijpen, hoe zwaar de gevolgen zijn van deze euveldaad. De aarde kon hem niet meer voeden; doordat hem ter bescherming een bepaald teken werd gegeven, werd hem een lang leven verzekerd. Naar onze maatstaven een rijkelijk milde behandeling voor deze eerste broedermoordenaar. Althans schijnbaar; want de dood zou een verlossing uit langdurig lijden en vertwijfelen zijn geweest. Merkwaardig is, dat de naam van zijn laatst bekende afstammeling “Tubal-Kaïn”, werd gedragen door de “eerste bewerker van metalen”, in feite dus de grondlegger van alle technische wetenschappen en de stamvader van onze industriële samenleving. In sommige kringen wordt deze naam gebruikt als symbool voor de mens, die naar vrijheid en zelfstandigheid streeft. Ieder, die deze drang naar vrijheid en vooral geestelijke vrijheid in zich voelt, weet, dat hij zijn weg zwervend en dolend zelf moet zoeken, totdat op meestal onverwachte wijze licht voor hem gaat gloren.

EEN VASTE RICHTLIJN ONTBREEKT
Meestal werpen zich wel gidsen op, die de zoeker op ‘s levens wegen hun voorlichting aanbieden. In de regel verlangen zij onvoorwaardelijke gehoorzaamheid aan hun voorschriften; slechts weinigen staan de mens toe zich te ontwikkelen naar de aard die hem ingeboren is of schijnt. Ook als zij naastenliefde aanbevelen, breekt hun belangstelling meestal af, wanneer men hun spreken of preken niet onvoorwaardelijk aanvaardt. Is het onredelijk een ruimer begrip voor de behoefte aan ongeknotte groei te verwachten?

LATEN HEILIGE BOEKEN ONS IN DE STEEK?
Van een aantal volkeren, nu nog krachtig voortlevend maar ook reeds in de oudheid van het toneel verdwenen, zijn ons Heilige Boeken bekend. Voor zover het mogelijk is van de inhoud kennis te verkrijgen, lijkt de theorie wel zeer aanlokkelijk, dat deze boeken één gemeenschappelijke oorsprong moeten hebben, of althans een zo sterke overeenkomst vertonen, dat men geneigd is, daarin één gemeenschappelijke factor te vermoeden. Door vergelijking van verschillende en toch schijnbaar zo verwante beschouwingen hopen we dan iets meer contact te verkrijgen met de wezenlijke zin daarvan. Toch blijft dit, ook na jaren van naarstig speuren “zwerven en dolen”. Het lijkt veel op de zenuwspannende opwinding van de jager, die zijn buit besluipt, welke hem steeds weer op het beslissende moment ontglipt.

EEN SYSTEMATIEK AANGEWEZEN
Als een plotseling helder schijnend licht is nu het boek “De Bijbel als schepping” verschenen. Niet als een bliksemstraal, waarvan het licht even snel verdooft als de flits ons verraste, maar als een opgaande zon, welks licht in kracht gestadig toeneemt. In dit merkwaardige boek wordt bloot gelegd, hoe de oorspronkelijke Hebreeuwse tekst van het Oude Testament een systematiek kenbaar maakt, die door het gehele boek wordt volgehouden. Teksten die tot nu toe volkomen duister bleven, komen in een zinvol licht te staan. Door bestudering van die systematiek wordt het duidelijk, hoe Kaïn met diens nazaat Tubal-Kaïn, de eerste bewerker van metalen of technicus, naar hun geaardheid verwant zijn aan Nimrod, een groot en machtig jager voor het aangezicht des Heren. Ook, dat hun werk als steden- en torenbouwer uiteraard niet tot blijvende resultaten kan voeren (Babylonische spraakverwarring). Zij zijn eigengereid, hebben het contact met hun Schepper verloren, en menen door eigen kracht en inzicht het levensdoel te kunnen bereiken. Dat rechtvaardigt hen, in eigen ogen, dictatoren te zijn, of wrede heersers als Pharao. Maar de toren van Babel blijft onvoltooid en Pharao’s leger wordt verzwolgen door de Schelfzee.

“SESAM, OPEN U!”
Op dit toverwoord, – aldus een van de diepzinnige verhalen uit “Duizend en één nacht”, – opende zich voor Ali Baba de berg en aan zijn verbaasde ogen vertoonden zich alle schatten waarvan hij ooit had kunnen dromen en daarnaast nog vele andere, die hij nooit had kunnen bevroeden. Zo verging het mij toen dit boek tot mij ging spreken. 

WAT IS DAN DITSYSTEEM?
Dit wordt gevonden door het Hebreeuws niet alleen te lezen met de woorden die gevormd worden door de schrifttekens wanneer die worden beschouwd als letters van het alfabet (alpha, beta, gamma, delta in het Grieks; of aleph, beth, gimmel, daleth in het Hebreeuws, dat aan het Grieks voorafging). Maar ook als cijfers, door diezelfde tekens tegelijker tijd aangeduid,namelijk: 1, 2, 3, 4.

Eén is de Ene of het Ene, in absoluutheid alles omvattend; in eerste aanleg (en niet-geopenbaard‑zijn) onbenaderbaar en onkenbaar. 
Twee is de eerste onderscheiding of het daarmee in tegenoverstelling gedachte, zodra in de ongerepte Eénheid het voornemen gaat ontstaan, zich kenbaar te maken aan en door iets waarneembaars = concreets. 

Alle openbaring, levensuiting, groei, kan daarom worden aangeduid als een impuls uit de Eénheid naar een in ontelbare vormen waarneembare tweeheid. In het kort aangeduid als 1-2. Hieruit komt ten langen leste, na veel “zwerven en dolen” voort de terugkeer naar de Eénheid, aangeduid als 2-1. Het 1e bedrijf van het drama is het blazen van de levensadem in de neusgaten van de uit het stof der aarde geformeerde mens, die alzo werd tot een levende ziel (Genesis 2:7). Het 2e is de verdrijving uit de Hof van Eden om de aarde te gaan bebouwen “in het zweet uws aanschijns”. Het 3e bedrijf is de bezinning en de terugkeer. Het geheel kan worden weergegeven door de korte formule 1-2-2-1 = Uit de Eénheid naar de tweeheid en terugkeer naar de Eénheid. In Hebreeuwse tekens, overgezet in overeenkomstige Nederlandse tekens is dit ABBA. De betekenis van dit woord is, zoals aan de meesten onzer tijdgenoten welbekend, Vader. Voor wie dit verstaat is daarmee alles gezegd, wat van een mensenleven kan worden gezegd. 

De schrijver van dit boek is erin geslaagd, de wijsheid van vele eeuwen, die in kostelijke bibliotheken bijeen gezameld is, in hedendaags Nederlands over te brengen en voor ons verstaanbaar te maken, zelfs zonder voorafgaande bestudering van de Hebreeuwse taal. Door beleving van de universele waarheden, die in het al-oude geheimschrift van cijfertekens besloten liggen, is hij in staat, een daaraan overeenkomstig levensbesef bij zijn lezers wakker te roepen. Hij biedt ons de sleutel voor het ontcijferen aan. 

IS HET MOGELIJK DE SLEUTEL TE HANTEREN? 
Ik meen te mogen verzekeren, dat dit inderdaad het geval is. Na mijn overmoedige poging om althans iets van het systeem te laten zien, moge ik mij verontschuldigen voor het geven van nadere toelichting. Belangstellenden kan slechts worden aangeraden, het boek zèlf te raadplegen. Er behoort natuurlijk enige inspanning toe om zich te gaan bezig houden met een onderwerp dat geheel nieuw lijkt. Wie onbevooroordeeld wil kennis nemen van hetgeen hier geboden wordt, zal echter spoedig bemerken, dat de lectuur hem pakt en dat de gegeven uitwerkingen zich aaneen rijgen tot een logisch en volkomen verstaanbaar geheel.

UIT DE TWEEHEID NAAR DE ÉÉNHEID
Als vaststaand durf ik aannemen, dat wij allen de weg hebben te gaan: uit de tweeheid naar de Eénheid. De weg van de “verloren zoon”, van het “Verloren Paradijs” naar het “Herwonnen Paradijs” (Milton), uit Egypte terug naar Kanaän (begrijpend waarom deze tocht die wij allen hebben te volbrengen, 40 jaren moet duren, gemeten naar niet-aardse maatstaf!)
Spoedig leren wij inzien, dat het onvermijdelijk is, dat wij veel neigingen moeten afleggen en eigenschappen te boven komen; dat wij inderdaad “opnieuw geboren moeten worden”, vóórdat ons bewustzijn zo geschoold is, dat het de sfeer der Eénheid kan benaderen. Zoals in de bijbel wordt medegedeeld, dat van de velen, die uit Egypte uittrokken, slechts twee Kanaän mochten binnentreden, tezamen met hen, die op de tocht door de woestijn geboren werden. Het beloofde land moet dan nog voet voor voet worden veroverd.

DIT IS HET HOOFDDOEL VAN ONS BESTAAN
Dat uit dien hoofde alle aandacht, alle toewijding en alle inspanning verdient.
In deze fase van ‘s mensen levensweg, – die voor vele tijdgenoten eens moge zijn aangebroken, – kan “De Bijbel als schepping” een krachtige gids zijn.

‘s-Gravenhage, sept. 1963                                          J.J HOOGEWERF

Te vinden op de website van ACADEMIE VOOR DE HEBREEUWSE BIJBEL EN DE HEBREEUWSE TAAL