Emancipatie doodgezwegen
‘De emancipatie van dereformatorische vrouw wordt doodgezwegen.’ In Gouda willen ze dat doorbreken.
REPORTAGE
Wat is de positie van de vrouw in reformatorisch Nederland? De ‘stille emancipatie’ is het onderwerp van gesprek in Gouda.
Eén man heeft zich afgemeld omdat er alleen maar vrouwen spreken en hoopt dat er volgend jaar ‘op hoog niveau’ gesprekken worden gevoerd.
‘Klopt het dat een reformatorische vrouw maar één recht heeft, namelijk het aanrecht?’ Onderzoeker Anneke Pons stelt de vraag, in een zaal vol reformatorische christenen, ofmensen die interesse hebben in reformatorisch Nederland.
auteur: Ilse Brandemann
datum: zaterdag 18 november 2023
website: https://www.nd.nl/nieuws/nederland/1200939/de-emancipatie-van-de-reformatorische-vrouw-wordt-dood-gezweg
Pons is organisator van de studiedag. Volgens haar is er een ‘stille emancipatie’ aan degang. Het aantal werkende reformatorische vrouwen stijgt, net zoals het aantal meidenen vrouwen met een hoge opleiding. En tegelijkertijd, ziet Pons, hebben reformatorischevrouwen nog geen stem- en spreekrecht in de kerk.
Het Dutch Bible Belt Network is een groep christelijke wetenschappers die geïnteresseerdis in de reformatorische wereld. Elk jaar zetten zij op hun netwerkdag een themacentraal, dit jaar is dat de positie van reformatorische vrouwen.
Meestal zijn er tussen de tachtig en de honderd mensen, voornamelijk mannen. Ponsgokt dat maar 10 procent normaliter vrouw is. Maar vandaag is dat helemaal anders, demannen zijn weggebleven en de zaal zit vol vrouwen.
geweten
Eén van de mannen die normaal altijd komt, maar nu schittert door afwezigheid, heeftzich keurig afgemeld. Pons laat de afmelding zien, die veelzeggend is. ‘Op bijna alledagen (studiedagen tot nu toe, red.) vonden op hoog niveau gesprekken plaats. Hoekunnen we hierover spreken als er geen tegengas wordt gegeven? Als er alleen maarvrouwen spreken is de boodschap al duidelijk.’ De mannelijke afmelder hoopt dat ervolgend jaar weer ruimte is om ‘op hoog niveau’ met elkaar in gesprek te gaan, over eenander thema.
Eén van de mannen die wél is gekomen, is Rien Melis. Normaal neemt hij ook watvrienden en bekenden mee, maar die zijn vandaag thuis gebleven. ‘De Biblebelt (destreek in Nederland waar veel reformatorische mensen wonen, red.) heeft mijn interesse.Ik volg de ontwikkelingen graag.’ Volgens Melis wordt de emancipatie van reformatorischevrouwen ‘doodgezwegen’. Het is goed dat dit thema op de kaart wordt gezet, vindt Melis.
Meneer Teerds (79), gekleed in een zwart pak en een zwarte trui, vindt de studiedag overvrouwen heel interessant. Ook ziet hij dat de kloof in reformatorisch Nederland groterwordt. ‘Tussen de wat meer behoudende en de vooruitstrevende christenen’, zegt Teerds.‘Ook op het thema vrouwen.’ Teerds vindt het noodzakelijk om met elkaar in gesprek teblijven. Hijzelf hoort meer bij de behoudende tak, naar eigen zeggen. ‘Maar let op; datkomt met name doordat ik al 79 jaar een visie op de vrouw hoor vanaf de kansel.’ En daarzit volgens Teerds nu verandering in. ‘Er zijn grote verschuivingen gaande en die raken degewetens van mensen.’
ingebakken
De zaal zit vol vrouwen, jong en oud. Een jonge vrouw heeft haar baby mee, een jongetjevan een paar maanden oud. Verder zijn er juffen, onderzoekers, vrouwen die politiekactief zijn of in organisaties en bedrijven werken. In de pauze herkennen ze zich in dedilemma’s die aan bod komen.
Want wat is de rol van de vrouw? Moet zij alleen maar onderdanig zijn aan de man? Enhoeveel ruimte is er om te werken? Verschillende sprekers krijgen het woord. Oprichtervan het SGP-vrouwennetwerk Gonda van den Heuvel en wethouder Paula Schot sprekenvooral over de progressievere reformatorische vrouw, die werkt en haar eigen keuzesmaakt.
Ook journalist en juf Gertrude de Wildt krijgt een podium. Zij benadrukt dat er eenBijbelse taakverdeling is tussen man en vrouw, die is ‘ingebakken’ in de schepping. Zeziet verandering, ook in de wens om moeder te worden. Volgens De Wildt is het belangrijk‘ontvankelijk’ te blijven en de ‘kinderzegen’ te blijven waarderen.
Aan de andere kant vindt ook De Wildt dat de rolverdeling niet vast ligt in ‘het koninkrijkvan God’. De Bijbelteksten die gaan over onderdanigheid zijn zo cryptisch, zegt De Wildt,dat het net lijkt alsof God wilde dat vrouwen ermee zouden worstelen. Maar ook geeft zeeen boodschap mee. ‘Behoud je waardigheid, er is geen vrouw geroepen om de viezesokken van je man in de was te gooien.’
De Wildt ergert zich ook mateloos aan boeken geschreven door christelijke vrouwen, meteen visie over de rolverdeling. ‘Het zijn vaak uitingen die klinken als een klok, zoals dat jeeen vrouw naar Gods hart moet zijn. Dus eigenlijk moet je als vrouw onderdanig zijn énhet nog leuk vinden ook.’ Maar, benadrukt De Wildt, de defi nities zijn niet zo nauw. ‘Weschrijven toch ook geen boekjes voor mannen met de titel: met vreugde doornen endistels trekken.’ Ze hint op de vrouwelijke boekvariant:
Met vreugde vrouw zijn
.