Discipline noodzakelijk voor persoonlijke ontwikkeling
In het schema over persoonlijke ontwikkeling dat in mijn compendium staat en gaat over serendipiteit, synchroniciteit en entropie zie je een overgang van luiheid, naar discipline.
Dat roept nogal wat verwarring en vragen op, omdat juist die persoonlijke ontwikkeling gaat over de reis van een slavenbestaan (waarin alles zo hoort en zo moet), naar leven in vrijheid. De vraag is dan: Hoe kunnen vrijheid en discipline nu samen gaan? Want de meeste mensen denken: O, ik ben vrij! Ik hoef niets te doen!
De belangrijke verbindende schakel is: bewustzijn!
Als slaaf (of zoals Dabrowski het laat zien in de eerste twee fasen van de persoonlijke ontwikkeling) van het leven, ben ik alleen maar bezig met ZO HOORT HET! en ZO MOET HET! Wat ik wil, wat ik vind, wat ik voel, waar ik behoefte aan heb, dat telt niet mee! Daar zit een soort luiheid in, want je hoeft geen eigen keuzes te maken. Je kunt het leven precies leven zoals het van jou verwacht wordt, zoals jouw omgeving het eigenlijk vindt horen. Dit doe je zo en dat doe je zus! Dat noemen wij met elkaar: Doe maar ‘gewoon’. Het lijkt heel vrij. En je kunt jezelf daarin drillen (africhten, inbranden, dresseren).
Daar neemt het leven zelf geen genoegen mee. Het leven geeft je allerlei situaties waar je in verzeilt raakt of mee te maken krijgt. Het leven vraagt daar een antwoord op van jou. Dat antwoord kan alleen JIJ geven. Ik kan je hooguit vertellen wat mijn antwoord op mijn lot is, maar ik kan jou niet vertellen hoe jouw antwoord zou moeten zijn! Je moet gewoon zus of je moet gewoon zo! Dat zeggen we wel tegen elkaar, maar daarmee zetten we elkaar niet in onze kracht. Daarmee houden we elkaar ‘gewoon’.
Het boekje ‘De Droomgever’ van Bruce Wilkinson vertelt ons dat heel mooi: “Niet lang geleden en niet zo ver hier vandaan woonde Gewoon, een Niemendal, in het Vertrouwde Land. Voor Gewoon verschilde de ene dag niet zoveel van de andere. ‘s Morgens stond hij op en ging hij naar zijn Gewone Werk. Na het werk at hij meestal hetzelfde als de avond daarvoor. Dan ging hij in zijn luie stoel zitten en keek, zoals de meeste Niemendallen, avond aan avond geboeid naar zijn kijkdoos. (…) Over het algemeen gebeurde er niet veel in Vertrouwd dat nog niet eerder was gebeurd. Gewoon dacht dat hij tevreden was. Hij voelde zich veilig bij al die voorspelbare, terugkerende zaken, net als alle andere inwoners van Vertrouwd. Hij verlangde meestal niet naar meer.”
TOTDAT fase 2 zich aandient! “Totdat Gewoon op een dag diep van binnen het knagende gevoel kreeg dat hij iets miste in zijn leven. Iets groots. Of dat HIJ ergens werd gemist. Hij wist het niet precies. Het gevoel groeide. En hoewel Niemendallen in Vertrouwd zelden het onverwachte verwachtten, begon Gewoon ernaar te verlangen.” (…) Zodra hij Beste Vriend zag, flapte hij het nieuws eruit: “De DroomGever heeft mij een Grote Droom gegeven! Ik ben gemaakt om Iemand te zijn en om Grote Dingen tot stand te brengen!” Beste Vriend keek hem met open mond van verbazing aan, maar hij lachte hem niet uit. “Dat is heel… groot”, zei hij. “Maar als ik jou was, zou ik niet teveel ruchtbaarheid geven aan die Droom van je. De Niemendallen hier in de buurt zouden je voor gek verklaren.” Gewoon wilde niet voor gek worden verklaard. Dus besloot hij zijn Grote Droom voor zich te houden.“
Een fascinerend herkenbaar verhaal. Want met deze onrust komt Gewoon in fase twee van de persoonlijke ontwikkeling, zoals Dabrowski hem beschrijft. Hij begint te sluimeren. Zo’n toestand waarvan je weet, dat je het niet weet, maar dat er iets staat te gebeuren. Je staat op het punt om wakker te worden. Aan jou de keuze om dat te doen OF je nog een keer om te draaien.
Wanneer je in het leven tegen dingen aanloopt, dat kan zijn door het verlies van een baan, verlies van gezondheid, verlies van een relatie, verlies van…, dan kun je doen alsof er niets aan de hand is en gewoon nuchter doorleven. Of, je kunt wakker worden en kijken wat dat verlies jou zegt, van jou vraagt of jou wil laten ontdekken. En juist als we dreigen wakker te worden, lijkt dat niet de beste oplossing, omdat er mensen in onze omgeving zeggen: dat hoort niet! Dat je dat niet moet doen! Maar we zien of ervaren niet dat de Grote DroomGever ons een duwtje in ons rug geeft en ons vraagt om Vertrouwd te verlaten. Dan zijn er duizende redenen om dat niet te doen!
Als je wakker begint te worden en eindelijk net zo ver bent om, net als Gewoon, op pad wilt gaan, dan kom je Bullebakken tegen die met gegronde bezwaren komen om te voorkomen dat je de grens van Vertrouwd naar Grensland overgaat. Ze hebben daar voor het oog hele goede argumenten voor. Die argumenten hebben eigenlijk allemaal de grondtoon in zich, die zegt: Dat hoort niet! Dat kun je niet! Dat doe je niet, want dat is raar! Pas op! Kijk uit!
En dan zegt iemand tegen Gewoon: “Je moet het anders zien! Dat zijn eigenlijk GrensDoorbrekers. Ze willen jou juist helpen om door hun tegenstand heen te breken. Hij zegt tegen Gewoon: “Je moeder, oom en beste vriend doen gewoon wat voor de hand ligt. Toen jij je Veilige Omgeving verliet, schudde hun wereld op haar grondvesten. Er staat voor hen iets op het spel als jij je reis vervolgt!”
En om door te gaan, verder te reizen, wakker te worden en te ontdekken wie je bent en wat je wilt, daarvoor heb je discipline nodig. Discipline helpt je om dat te doen wat je vanuit je hart weet dat je moet doen om je droom waar te maken, om te worden waarvoor je op aarde bedoeld bent! Discipline helpt je om stap voor stap verder te gaan, wat anderen daar ook van zeggen, wat anderen daar ook van vinden.
In mijn schema zie je een dikke lijn. Dat is de grens die je over moet trekken en dat is zo lastig. Daar moet je een enorme hobbel voor nemen. Daar staat je veel tegenstand te wachten. Daar word je bewust onbekwaam, want je weet niet wat, je weet alleen dat!
Discipline is doen wat je moet doen, ook al gilt de angst in je lijf dat het nu toch echt fout gaat in jouw leven of dat er echt andere belangrijkere dingen zijn in het leven, dat het nu niet de tijd is, dat je eerst steviger in je schoenen moet staan, dat je eerst…, etc.
Discipline is tegen beter weten in doorgaan! Niet vanuit de slavendrijver, maar vanuit de hoop, vanuit het weten dat er diep in je iets ligt te wachten op ont-wikkeling.
Als je je discipline even verzwakt, even niet inzet, is mijn ervaring, drijf je zo weer af door de tegenstroom (- entropie: de thee wordt vanzelf koud, je droom wordt vanzelf onzichtbaarder, je doet vanzelf weer ‘gewoon’, je valt vanzelf weer in slaap). Discipline is dus niet een gevangenis, maar de peddel die mijn bootje naar mijn levensbestemming de rivier op brengt.