Het paardenmiddel dat het paard van Troje maskeert
2020 had het 75e jaar met vrijheid moeten worden. Het ging anders. Ironie ten top. De grondrechten bleken niet zo stevig meer in grond verankerd. Drijfzand.
In de taal kwam de oorlog weer tot leven. De vijand was het virus. De zorgverleners, de helden die streden in de frontlinie. De vijand ontnam de slachtoffers hun adem en ze stierven een eenzame dood. De oorlogsvoering werd nog adembenemender. We moesten bang worden voor elkaar. Ook je moeder, kleinkind of vriend kon het paard van Troje zijn en zomaar de vijand naar binnen loodsen. De adembenemende mondkapjes werden ons schild, al was de waarde twijfelachtig. Maar de dreiging van de vijand versloeg ook het Evidencebeest*.
Zelfverdediging (lees: preventie) zou niet evidence based zijn, maar verdedigingsmuren om alles en ieder (lees: o.a. lockdown) wel. De overwinningstactiek werd al snel helder: alleen samen, ja dodelijk alléén, krijgen we het onder controle. Hou vol, op naar D-day, wanneer iedereen geïnjecteerd zou worden met het ultieme moordwapen tegen de vijand. Volledig vernietigen? Een utopisch idee!
De grote angst voor de vijand ontnam het zicht op nieuwe informatie. De vijand bleek het vooral op ouderen en kwetsbaren te hebben gemunt. En de oorspronkelijke angst werd niet bewaarheid, maar de angst wérd de waarheid.
De al in gang gezette overwinningstactiek en investering ontnam het zicht op de realiteit.
Het gevecht tegen elkaar, mogelijke paarden van Troje, ontnam het zicht op het echte paard van Troje, dat niet de stad (lees: rechtstaat) in, maar úit ging, hierbij fundamentele waarden meenemend.
D-day werd V-day, maar dan van Verlies. Verlies van grondrechten en mensenrechten. Verlies van non-discriminatie. Verlies van gelijke behandeling. Verlies van vrijheid; vrijheid van onderwijs, van vereniging, van verplaatsing, van meningsuiting.
Laat dit afgelopen jaar een memorial zijn, om ons te herinneren aan wat er is te verliezen. Laten we gebruik maken van de aanzet tot open debat, die is gegeven door verschillende groepen in de samenleving, zoals bijvoorbeeld het Artsen Covid Collectief. Samen verder, dus zonder ‘hokjes’, wel constructief, open-minded én solidair met íedereen! Op naar de volgende 75 jaar!
Colinda van den Brink – Bil, tropenarts, Mwanza, Tanzania
24 maart 2021
*term met dank geleend van Y. Smulders
Wil je meer weten over dit onderwerp?
Kijk op: https://www.dinekevankooten.nl/tag/politiek/
Voor een overzicht kijk op: https://www.dinekevankooten.nl/archief/overzicht-great-reset-corona/
