Het had allang code zwart moeten zijn – volgens de modellen
De ‘derde golf’ corona is nu toch echt in aantocht, waarschuwen experts. Maar intussen zaten eerdere aankondigingen ernaast en liggen er in het ziekenhuis en op de ic’s juist mínder patiënten dan twee maanden geleden. Een reconstructie van de doemscenario’s die ons de avondklok opleverden – en wat er echt gebeurde.
auteur: Maarten Keulemans
datum: 22 maart 2021
website: https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/het-had-allang-code-zwart-moeten-zijn-volgens-de-modellen~b07dfe60/
20 januari 2021
Nieuw gemelde besmettingen: 5.530
Aantal ic-patiënten: 696
De gezichten stonden op ernstig, zelfs de pakken en stropdassen leken donkerder dan anders. ‘We komen hier uit’, zo begon Mark Rutte zijn persconferentie die middag. ‘Maar eerst moeten we ons nog een keer schrap zetten.’ Met een avondklok, een inperking van het bezoek tot één persoon en een vliegverbod, zo kreeg Nederland te horen. ‘Alle deskundigen binnen en buiten het Outbreak Management Team waarschuwen voor een derde golf. Dat moeten we serieus nemen.’
Als een verrassing kwam dat niet. Acht dagen eerder, op de vorige persconferentie, had Rutte ook al zijn ‘grote, grote, grote zorg’ geuit over de Britse variant. Het was de reden om de lockdown nog even te verlengen en advies over een avondklok aan te vragen. In Engeland en Ierland was de situatie zo uit de hand gelopen, dat men in lockdown was gegaan.
Ook in Nederland zou het aantal besmettingen razendsnel kunnen oplopen, tot liefst 170 duizend per dag, zo bleek uit grafieken die het kabinet in het Catshuis had gezien. Alleen was dat een zwaar overdreven kladberekening van ongeduldige corona-ambtenaren van VWS, geen officiële doorrekening door het RIVM, bleek toen de Volkskrant het ontrafelde.
Maar nu was die doorrekening er wel. Nog die middag, direct na de persconferentie, presenteerde RIVM-hoofdwetenschapper Jaap van Dissel aan de vaste Kamercommissie voor VWS wat zo’n derde golf zou betekenen.
Een breed uitwaaierende wolk van mogelijke toekomsten, kregen de Kamerleden te zien. In het gunstigste geval zou het aantal coronapatiënten op de ic afnemen, en op een laag pitje blijven sudderen, met zo’n 60 tot 70 patiënten.
Maar meer de aandacht trok de bovengrens. Een lichte afname, gevolgd door een ware explosie van het aantal doodzieke ic-patiënten in maart en april, met eind maart ‘code zwart’, het moment dat de ic’s zo bomvol liggen dat men noodgedwongen behandelbare patiënten moet afwijzen:
‘We zien een donkere wolk hangen, waarop we ons willen voorbereiden’, zei Van Dissel.
Het verschil tussen een nagenoeg lege ic, óf code zwart. ‘In gewone mensentaal zeg je dan dat het RIVM geen flauw idee heeft hoe het er in april of mei met de epidemie voor staat’, merkte natuurkundige en wetenschapsjournalist Arnout Jaspers daarover achteraf op in een weblog.
Maar dat was dan ook ‘precies de boodschap’, zegt Jacco Wallinga, hoofdmodelleur van het RIVM. ‘Voor mij is de hoofdboodschap dat het een stuk onzekerder was geworden dan voorheen. In november was het allemaal duidelijker. We gingen ervan uit dat de oude variant verder zou afnemen. De kans dat er weer hoge druk op de ic’s zou ontstaan, was nagenoeg uit de modellen verdwenen.’
Toen de modelleurs echter ook de besmettelijkere Britse variant meerekenden, zagen ze iets anders. ‘In onze modellen zouden we in meer dan 50 procent van de gevallen over de beschikbare ic-capaciteit heen gaan’, zegt Wallinga. ‘Dan zou het niet juist zijn om te zeggen: we kunnen er niets zinnigs over zeggen.’
‘Ik ben het met Jacco eens’, reageert Anne Marthe van der Bles (Rijksuniversiteit Groningen), gespecialiseerd in risico- en onzekerheidscommunicatie, na kennisname van de zaak. ‘Het RIVM moet input geven voor beleidskeuzes. En juist hier is die onzekerheid van groot belang: let op, het kan anders lopen dan we dachten, we weten het niet zeker.’
Intussen was het beeld dat in de publieke perceptie beklijfde: donkere wolken, schrap zetten, derde golf. ‘Van Dissel spreekt van ‘sombere scenario’s’ en ‘donkere wolken’’, kopte de NOS. ‘Virusvarianten dwingen burger weer het huis in’, schreef ook de Volkskrant.
‘Het lijkt me vrij logisch om de nadruk op de bovenkant van de modellen te leggen’, reageert Van der Bles. ‘Dat is immers wat de grootste consequenties zou hebben. Het betekent alleen niet dat de marges er dus naast zitten.’
2 februari 2021
Nieuw gemelde besmettingen: 4.193
Aantal ic-patiënten sinds start avondklok: 91 minder
Het is een onrustige week geweest. In ruim tien steden waren er ‘avondklokrellen’, in Urk probeerde men een teststraat in brand te steken. Maar op de corona-persconferentie houdt Rutte voet bij stuk: ‘Alle doorrekeningen wijzen op een derde golf die onvermijdelijk op ons af lijkt te komen. Met als belangrijkste oorzaak: de Britse variant van het coronavirus.’
Die variant zou inmiddels tweederde van alle nieuwe besmettingen veroorzaken en ‘volgens de laatste wetenschappelijke inzichten’ een reproductiegetal hebben van haast 1,3, aldus de premier. ‘Wat we dus zien is dat de Britse variant het razendsnel overneemt.’
Bij praatprogramma Op1 had Ernst Kuipers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding eerder al laten zien wat dat betekent. Het publiek kreeg een grafiek te zien met twee kruisende lijnen: de afnemende ‘gewone’ variant, en de stijgende Britse variant.
Dat zou de ziekenhuisopnames vanaf half februari omhoog duwen. Op 3 maart zouden de ic’s vol liggen. En na 20 maart – de week waarin u dit leest – zouden er 1.700 ic-patiënten zijn. Het duistere spook genaamd Code Zwart zou dan onvermijdelijk zijn.
‘Voor de planning moeten wij weten: wat kunnen we ongeveer verwachten?’, legt Kuipers achteraf uit via een webverbinding. ‘En wat we zagen, was een vrij lange stabiele fase, gevolgd door een stijging. Dat geeft een signaal aan onze collega’s van de andere ziekenhuizen: gebruik deze rustige tijd nu niet om de ic-capaciteit af te schalen, er kan nog een stijging komen.’
Wat Kuipers niet wist, was dat de cijfers waarop hij zich baseerde – en die Rutte noemde in zijn persconferentie – niet klopten. In werkelijkheid was het reproductiegetal van de Britse variant niet 1,3 maar ongeveer 1,1.
Bovendien rukte de variant minder ‘razendsnel’ op dan Rutte aangaf: niet tweederde, maar iets minder dan de helft van alle besmettingen werd op dat moment veroorzaakt door de variant.
Alleen konden de deskundigen dat destijds onmogelijk weten, zeggen ook experts die niet bij de berekeningen betrokken waren. De ellende met zo’n epidemie is dat je de kerncijfers ervan vaak pas weken later kunt berekenen, als de geïnfecteerden ziek zijn geworden en zich hebben gemeld, zodat je kunt tellen hoeveel het er zijn. Dus leunde men sterk op met name de cijfers uit Engeland. ‘De Britten konden dit goed inschatten’, zegt hoogleraar epidemiologie Frits Rosendaal (LUMC). ‘En daar zag men een veel hogere R.’
Waarom het Britse virus in ons land dan toch zoveel tammer blijkt? Misschien komt het omdat het virus hier belandde in groepen die zich beter aan de regels houden, of minder contact hebben met elkaar, vermoedt RIVM-viroloog Chantal Reusken. Want hoe minder contacten, des te lager het R-getal.
‘Of misschien komt het gewoon doordat de avondklok meer effect heeft dan we beseffen’, oppert Rosendaal. ‘Dat zou ik met mijn simpele logica althans denken.’
4 februari 2021
Nieuw gemelde besmettingen: 4.193
Aantal ic-patiënten sinds start avondklok: 94 minder
Twee weken oud is de avondklok nu. En hoewel het percentage positieve tests in de teststraat verder daalt, de sterfte afneemt en er een paar honderd mensen minder in het ziekenhuis zijn beland dan een week eerder, zijn het in de Tweede Kamer vooral de nieuwe doorrekeningen van het RIVM die erin hakken.
‘Angstig’ en ‘zorgelijk’, zo noemen Kamerleden de grafieken die Van Dissel heeft meegenomen:
RIVM-modelleur Wallinga heeft de donkere wolken van Van Dissel nader uitgesplitst. Met vaccinatie, zonder vaccinatie; met geopende basisscholen, zonder. En alweer is het beeld: griezelig omhoog zwellende lijntjes, in haast alle gevallen. Binnen de perken blijft de situatie eigenlijk alleen als de winkels dichtblijven en de avondklok gehandhaafd blijft, is op de plaatjes te zien (de bovenste twee rijen).
‘Dit zijn toch wel sombere scenario’s’, zegt Van Dissel, als hij de grafieken presenteert.
Er is een reden waarom de prognoses zo spectaculair overkoken. Juist de opeenstapeling van alle onzekere factoren zorgt ervoor dat de krul griezelig hoog kan worden: hoe meer onzekerheid, des te meer er immers tegelijk mis kan gaan. Bovendien kan het aantal ic-patiënten niet onder nul komen. Alleen al daarom zal de middenwaarde van alle scenario’s, de dikke lijn van de mediaan, een neiging omhoog hebben.
Maar aan de hand is er begin februari wel degelijk iets, zo zal achteraf uit de terugrekeningen blijken. Terwijl Van Dissel zijn plaatjes presenteert, is het reproductiegetal van het virus voor het eerst sinds half december weer boven de 1 gekomen.
Ongemerkt is de epidemie weer aan het groeien gegaan. Zelfs met de horeca en de winkels op slot, de scholen dicht en een avondklok en bezoekersbeperking erbovenop.
8 maart 2021
Nieuw gemelde besmettingen: 3.834
Aantal ic-patiënten sinds start avondklok: 93 minder
Het kabinet verlengt de avondklok dus toch. Tot het einde van de maand, met een enkele kleine versoepeling als handreiking, maakt het kabinet bekend, tot ongenoegen van steeds meer burgers. Want uit Van Dissels donkere wolken valt nog altijd verdacht weinig regen. Waar is die zorgapocalyps nou?
Dus moppert in Den Haag de vaste Kamercommissie voor VWS van links tot rechts over de ‘rekenkundige realiteit’ waarin het land gevangen lijkt te zitten. ‘We hebben het gezien met de basisscholen: de besmettingen gaan niet omhoog’, houdt Fleur Agema (PVV) Van Dissel voor. ‘Die avondklok moet er toch af kunnen zonder dat de besmettingen omhoog gaan?’
Maar een andere, veel relevantere gebeurtenis blijft intussen onopgemerkt. 8 Maart is de dag waarop de ic-aantallen voor het eerst buiten de bandbreedtes van de oude RIVM-prognoses schieten, van de berekeningen zónder de Britse variant. Bewijs, dat er toch echt een nieuwe motor achter de epidemie op gang is gekomen. Een motor, die de afnemende cijfers stilletjes weer oppompt.
‘Een gedeelte van de vraag: waar is-ie nou, die golf’, zegt modelleur Wallinga, ‘is gewoon te beantwoorden met: er zijn maatregelen genomen’. Die zijn strenger dan ooit. En nog steeds blijft het R-getal boven de 1 en neemt de druk op de zorg niet af.’
Toch stuiten epidemiologen ook op een meevaller. Iets geheimzinnigs eigenlijk: ‘De ic-opnames stijgen, maar de bezetting van de intensive cares blijft redelijk stabiel’, zegt Wallinga. ‘Dat snappen we niet. Waar blijven die mensen?’
Misschien komt het doordat ic-patiënten korter op de ic liggen. ‘Ik denk dat de patiënten van nu iets jonger en relatief gezonder zijn’, vermoedt Rosendaal. ‘En vlak de betere behandeling niet uit. Het middel dexamethason doet een hoop.’
Het is alleen niet genoeg, blijkt als het RIVM de zaak opnieuw doorrekent. Zelfs met de omlaag bijgestelde besmettelijkheid van de Britse variant, de avondklok en al het andere erbij, blijven de modellen een mogelijk catastrofale golf voorspellen. Het hoogtepunt zou nu eind april zijn, met ergens tussen de 500 en de 3.500 coronapatiënten op de ic (zo rond de duizend wordt het penibel):
Verleidelijk om te denken: dus die vorige prognoses klopten niet. Maar in het spiegelhuis van de kansrekening is niets wat het lijkt. Wie twee keer laag heeft gegooid met de dobbelsteen, kan er niet van uitgaan dat het de derde keer dus ook wel laag zal zijn. ‘We maken elke week een nieuwe schatting, op basis van de gegevens van dat moment’, zegt Wallinga. ‘Niet omdat de vorige fout schatting was, maar omdat we steeds nieuwe brokjes informatie hebben.’
Nog altijd zeggen de modellen: het kan goed gaan, maar pas op, in meer dan de helft van de toekomsten die we naspelen, gaat het fout.
18 maart 2021
Nieuw gemelde besmettingen: 6.187
Aantal ic-patiënten sinds start avondklok: 128 minder
‘Hier, een melding van gisteren: we zitten helemaal vol, we moeten de spoedeisende hulp tijdelijk op rood zetten, laat even geen nieuwe ambulances komen. Of deze, van dinsdag: we sluiten tijdelijk de deur voor covid-patiënten.’
Ernst Kuipers leest de meldingen voor zoals die bij hem binnenkomen. ‘Je merkt hier niets van’, zegt hij. ‘En het is ook helemaal geen panieksituatie. We hebben dit onder controle. Maar we zien wel een aanhoudende forse druk.’
Vandaag is de dag waarop het eigenlijk Code Zwart zou zijn in het ziekenhuis, volgens de grafiek die Kuipers in januari toonde bij Op1. Maar in plaats van meer, liggen er nu juist mínder patiënten op de intensive care. Dat komt omdat de maatregelen werken, zegt Kuipers ogenblikkelijk. Maar ook doordat de cijfers waarop hij bouwde een stevige slag te hoog waren. In werkelijkheid voltrekt de grafiek van Kuipers zich nog steeds. Het gaat alleen een stuk langzamer.
Ook de prognoses van Wallinga blijken aardig te kloppen: we zitten een beetje onder de mediane verwachting van februari, maar iets boven de mediaan van de ‘donkere wolken’-prognose uit januari. En, ruime marges of niet, de grote lijnen die het RIVM-team al in januari schetste, kloppen: een snelle opmars van de Britse variant, met als gevolg lijntjes die eerst omlaag gaan, en daarna geleidelijk weer omhoog.
Eerst even de ‘donkere wolken’-prognose van Jaap van Dissel:
Bij de nader uitgewerkte ‘roze bergjes’-modellen van het RIVM van 4 februari loopt de werkelijkheid voorlopig iets meer achterop:
De apocalyptische toestanden zijn tot dusver uitgebleven. Maar dat was dan ook de bedoeling, zegt Wallinga. ‘Moet je nagaan: we hebben nu strengere maatregelen dan ooit, en nog steeds zie je de aantallen stijgen. De zorg dat de ic’s overlopen is sinds januari continu aan de orde. Het is gewoon veel meer billenknijpen dan vóór die variant.’
Intussen duwt het RIVM-model de ‘bult’ van de derde golf steeds verder vooruit, richting de lente. Berekende de computer de piek eerst nog op eind maart, inmiddels wordt de grootste drukte in de ziekenhuizen ergens in de tweede helft van april voorzien. En, opvallend: de laatste weken begint de bult per prognose minder hoog te worden, als een klontje boter dat bij het uitsmeren geleidelijk kleiner wordt. Dat komt doordat de lente in zicht komt, maar vooral ook omdat er steeds meer mensen gevaccineerd zijn.
Zo lopen we nog altijd door een mijnenveld, stapje voor stapje, met iedere keer weer die kans dat het aantal besmettingen omhoogschiet.
‘Er zijn twee manieren waarop dit verder kan gaan’, denkt Kuipers. ‘Of we houden dit vol tot het voorjaar aanbreekt en de vaccins ons beschermen, dan komen we goed weg. Of je ziet dat de druk op de zorg toch nog tot forse hoogte stijgt.’
Met dank aan Hans Heesterbeek (Universiteit Utrecht), Chantal Reusken (RIVM), Eric Snijder (LUMC) en Marino van Zelst (Universiteit van Tilburg).
De drie grafieken waardoor we een avondklok kregen
Drie grafieken, deden in januari bij de aftrap van de avondklok de ronde. Twee stelden de zaak te somber voor, die van het RIVM zat in de goede richting maar had te grote onzekerheidsmarges.
1| De Catshuisgrafiek (10 januari)
De boodschap: als de Britse variant in ons land toeslaat, kunnen we begin februari tot wel 170 duizend besmettingen per dag verwachten.
De bron: als ‘rekenvoorbeeld’ door ambtenaren van de covid-eenheid van het ministerie voor VWS ingebracht in het Catshuisoverleg.
Maar: de grafiek rust op allerlei aantoonbaar onjuiste aannames. Zo deden de ambtenaren alsof alle virussen in januari opeens bij toverslag ‘Brits’ zouden zijn, en ging men uit van 2.500 besmettingen méér dan er op 8 januari werkelijk waren.
2 | Kuipers’ kruisende lijnen (19 januari)
De boodschap: door de opmars van de Britse variant zullen op 3 maart de ic’s vol liggen, en breekt op 20 maart ‘code zwart’ aan.
De bron: door Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg ingebracht bij praatprogramma Op1.
Maar: de grafiek schat van beide virussen het R-getal te hoog in: zo zit het Britse virus al bij de R van 0,95 inbegrepen. Bovendien is de inschatting van het aantal besmettingen te hoog en, een slordigheidsfout, zitten bij de ‘ic-bedden covid-ic’ in werkelijkheid ook de gewone ic-bedden inbegrepen.
2 | De donkere wolken van Van Dissel (20 januari)
De boodschap: er is gerede kans dat er in april en mei een nieuwe coronagolf komt, met meer ic-patiënten dan er plek is.
De bron: Op verzoek van het kabinet gemodelleerd door het RIVM en gepresenteerd in de vaste Kamercommissie van VWS.
Maar: let op de onzekerheidsmarges. Prima denkbaar is ook dat het aantal ic-patiënten niet stijgt, maar juist daalt tot enkele tientallen.
De deskundigen hadden het wèl kunnen weten, Volkskrant!
Samenvatting van het artikel
De Volkskrant beschrijft vandaag hetgeen ik al twee maanden aangeef over de zwartgallige modellen van het RIVM. Met de onterechte conclusie dat deskundigden het destijds niet konden weten. Voorbijgegaan wordt aan de belangrijkste conclusie: Dat het RIVM de regering, media en de bevolking de mogelijkheid ontnam afwegingen te maken tussen de voordelen en de -enorme- nadelen van de genomen maatregelen. En dat zullen we vandaag weer zien bij de persconferentie van vanavond.
auteur: Maurice de Hond
datum: 23 maart 2021
website: https://www.maurice.nl/2021/03/23/de-deskundigen-hadden-het-wel-kunnen-weten-volkskrant/
Er wordt al regelmatig voorbeschouwd op de parlementaire enquête, die ooit gehouden gaat worden over deze Corona-crisis. Om eerlijk te zeggen heb ik er weinig fiducie in, dat daaruit de juiste conclusies zullen worden getrokken. Teveel partijen hebben het afgelopen jaar hun kerntaak verzaakt. De regering om de juiste afwegingen te maken, het parlement om de regering goed te controleren, de media als waakhond van de democratie, en natuurlijk het RIVM. Om dan te denken dat daar veel uitkomt, is erg naïef. De sleutelzin die dan in dat rapport zal komen heb ik nu al gelezen in een uitgebreid artikel vandaag in De Volkskrant. Het gaat over de zwartgallige modellen van het RIVM, die de afgelopen twee maanden het beleid in Nederland bepaalden. Het beschrijft datgene wat ik vanaf 21 januari al in diverse blogs heb beschreven. Maar wel met de zin erin, die ook in die toekomstige parlementaire enquete op vrijwel iedere pagina zal komen te staan “alleen konden deskundigen dat destijds onmogelijk weten”.
Maar als je goed de ontwikkelingen wereldwijd en de belangrijkste wetenschappelijke bevindingen vanaf dag 1 volgt, dan was en is dat flagrante nonsens. Er was en is veel meer bekend, maar het wordt niet gebruikt/toegepast in Nederland (en veel andere Europese landen), met noodlottige gevolgen.
Samenvatting van mijn blogs zag ik vandaag in De Volkskrant
Op 21 januari schreef ik een blog met de titel “Met deze twee grafieken zijn we een avondklok in gemanipuleerd”. Daarin liet ik zien hoeveel fouten er stonden in de grafiek die Ernst Kuipers bij OP1 gebruikte om te laten zien dat we op 18 maart meer dan 1700 covid-19 patienten op de IC’s zouden hebben. Een grafiek die hij toonde aan de vooravond van het debat in de Tweede Kamer, waarbij er een meerderheid ontstond voor de avondklok. En ik beschreef de grafiek die Van Dissel had gebruikt bij het Catshuisberaad van het weekend daarvoor. Daarin werd ook aangegeven dat er een code zwart in aantocht was.
Sindsdien heb ik diverse blogs geschreven over de zwartgallige cijfermatige prognoses en een RIVM-model dat werd gebruikt om regering, media en publiek datgene te laten doen wat het RIVM het liefste wilde. Houden aan maatregelen van afstand nemen en handen wassen. (Maar die -veel te- weinig besmettingen voorkwam van het virus dat in de lucht zweeft en geruime tijd ingeademd wordt). O.a. deze met de titel “Nederland, model-dictatuur”.
Maar het hielp toen niet, en ook nu niet. Want de avondklok werd ingevoerd en wordt gewoon doorgezet en de terrassen blijven nog een tijd gesloten.
En weer hoorden we de afgelopen dagen ministers De Jonge en Grapperhaus reproductiefactoren uit hun mouw schudden om de verlenging van maatregelen te onderbouwen. Een reproductiefactor van 1,14 die gebaseerd is op het aantal positieve testen (die zelfs volgens het RIVM inmiddels mede zo omhoog lopen door de toename van het aantal testen), een aantal dat betrekking heeft op de situatie van ruim 2 weken geleden.
Vandaag heeft De Volkskrant een groot artikel geschreven met de titel “Volgens de modellen hadden de IC’s nu bomvol moeten liggen”. Voor het overgrote deel is het gewoon een samenvatting van de artikelen die ik over de grafieken, data en scenario’s de afgelopen twee maanden heb geschreven. Dit staat aan het begin van het artikel.
U kunt het artikel gaan lezen, maar als u de blogs van mij hierover sinds 21 januari goed gevolgd heeft, is het eigenlijk zonde van uw tijd.
Alleen werkte Prof. Wallinga, de chief modelleur van het RIVM, niet mee aan mijn blogs en wel aan dit artikel in De Volkskrant. Maar ook wat hij daar zegt, is niet verrassend. De modellen waren alleen om te laten zien wat er zou kunnen gebeuren. (met -compleet uit de lucht gegrepen- bovengrenzen van 4500 patiënten en ondergrenzen van 500). En hij en Kuipers zeggen natuurlijk in koor dat de zwarte scenario’s niet uitgekomen zijn wegens de genomen maatregelen.
Vergoelijkt wordt gesteld door de Volkskrant dat met de informatie die men toen had, men eigenlijk geen andere opstelling had kunnen kiezen. Lees maar dit fragment over de grafiek die Kuipers bij OP1 in januari gebruikte.
Maar op 21 januari schreef ik dit in mijn kritiek op die grafiek van Ernst Kuipers:
Dit nog los van het feit dat in januari het RIVM, bij haar onderzoek naar de ontwikkeling van het aandeel van de Britse variant in Nederland, met kleine en slechte steekproeven werkte (en dat ook wist), maar alle prognoses wel daarop baseerde. Ik schreef daar o.a. op 14 februari het blog over “Zo manipuleert het RIVM ons met de Britse variant”.
Maar
Natuurlijk vermeldt De Volkskrant in dit artikel mijn naam niet of geven ze aan dat er blijkbaar toch wel eerder de kennis aanwezig was om te zien dat de scenario’s te zwartgallig waren. Dat ben ik nu wel gewend van die krant. Maar er wordt een cruciaal punt niet geadresseerd. En dat zou, zeker nu aan de vooravond van een persconferentie waar alle maatregelen worden verlengd, veel belangrijker horen te zijn.
Een regering dient bij het maken van keuzes rondom maatregelen een goede afweging te kunnen maken tussen van wat men voorkomt door het nemen van de maatregelen en welke schade wordt berokkend door die maatregelen. Doordat het RIVM en Ernst Kuipers werken met scenario’s die onvermijdelijk lijken te leiden tot een code zwart, ontneem je de regering en de bevolking in feite een goed afwegingsproces. Daardoor houd je maatregelen in stand die deels overbodig zijn en deels niet werken. Maatregelen die een ongekende schade berokkenen aan economie en samenleving (en volksgezondheid). Maar het overgrote deel van onze beleidsmakers en media is zoveel angst aangejaagd, dat de ratio blijkbaar uitgeschakeld is. En men aan de leiband blijft lopen van het RIVM.
Door het artikel in De Volkskrant weten we ook al wat bij de parlementaire enquête het excuus gaat worden over al die maatregelen, die een grotere schade berokkenen dan wat ze opleveren. Het staat al letterlijk in het artikel van De Volkskrant “alleen konden de deskundigen dat destijds onmogelijk weten”.
Het artikel in De Volkskrant zal ook geen reden zijn voor de regering om hun beleid nu aan te passen en zich niet meer volledig over te geven aan het RIVM en OMT. We zullen de gifbeker van het RIVM-model waarschijnlijk tot de laatste druppel moeten leeg drinken. Zelfs de belachelijke maatregel om terrassen gesloten te houden, blijft bestaan, terwijl het lenteweer nadert. (Eind van deze maand krijgen we een aantal dagen met een temperatuur van ruim 15 graden. Helaas lijkt het daarna weer wat kouder te gaan worden).
Ooit zal ook in Nederland keihard worden aangetoond hoe fout de maatregelen waren om activiteiten in de buitenlucht te beperken. Maar kom dan niet met het excuus “alleen konden deskundigen dat destijds onmogelijk weten”. Want al in april 2020 kwamen de adviezen “move all activities outside” (tijdens een persconferentie in het Witte Huis). Op 17 mei 2020 schreef ik daar ook een uitgebreid artikel over.
Het enige lichtpuntje aan het eind van de tunnel is dat door een combinatie van echt lenteweer en de toename van het vaccineren de cijfers fors zullen gaan dalen (In Israël is de reproductiefactor al rond de 0,6). Maar zelfs dan ben ik bang dat we toch nog door het RIVM-model bestuurd blijven worden.
Help ons de ontwikkelingen bij deze Corona-crisis kritisch te blijven volgen. Klik hier voor een (kleine) donatie.
Wil je meer weten over dit onderwerp?
Kijk op: https://www.dinekevankooten.nl/tag/politiek/
Voor een overzicht kijk op: https://www.dinekevankooten.nl/archief/overzicht-great-reset-corona/