De kunst van ouder worden: ‘Jong willen blijven is onzin’
Ouder worden is niet erg, zie het als een kunst die je later nog moet leren, zegt hoogleraar ethiek Frits de Lange (65) in zijn nieuwe boek.
Waarom hebben we moeite met ouder worden?
,,Onvermijdelijk komen daar kwalen en ziekten bij kijken. Anderen zien je minder staan en je verliest je schoonheid. Veel mensen zien daar tegenop. Als hoogleraar ethiek aan de Protestantse Theologische Universiteit in Groningen houd ik me al jaren bezig met vraagstukken over de vergrijzing van de samenleving en ouderenzorg.
auteur: Carin Röst
datum: 28 februari 2021
website: https://www.ad.nl/gezond/de-kunst-van-ouder-worden-jong-willen-blijven-is-onzin~ab071710/
Nu ik met pensioen ga, stel ik mezelf de vraag: hoe worden we goed oud? Ons ideaal is succesful aging: je moet op je tachtigste nog de marathon kunnen rennen. Maar veel succesverhalen hebben te maken met goede genen. Als het op dit vlak toevallig tegenzit, is niet alles verloren. Ik pleit voor een positiever script voor de tweede levenshelft. De levensavond moet meer zijn dan een jammerlijke verlenging van de ochtend.’’
Hoe zouden we dan ouder moeten worden?
,,We moeten leren omgaan met de beperkingen die in de tweede levenshelft komen. In de eerste helft zijn we bezig met het opbouwen van een carrière, druk met een gezin, we verwerven een plekje in de samenleving. Dat is goed, maar tijdens de tweede helft moet de focus ergens anders op liggen. Sommige mensen zijn tot hun dood bezig met zichzelf neerzetten. Wijs worden is een beter ideaal.’’
Hoe word je wijs?
,,In de tweede levenshelft leer je jezelf beter kennen en relativeren. Dat gaat vanzelf, maar je kunt er ook moeite voor doen door jezelf in ruimer perspectief te zien en uit te zoomen. Over twintig jaar weten veel mensen waarschijnlijk niet meer wie ik was. Dat inzicht is heilzaam. Je leert dat grotere verbanden belangrijker zijn dan jouw ego. Je gaat denken aan volgende generaties. Je richt je meer op je kinderen of kleinkinderen, of wordt bijvoorbeeld actief in de buurt of in de milieubeweging. Wijsheid bestaat er ook uit dat je nederig wordt. Dat wil niet zeggen dat je bij de bakker anderen voor laat gaan, het is een houding waarbij niet meer alles om jou draait en die je een aangenamer mens maakt.”
We kunnen allemaal wijs worden, of je nu krakkemikkig bent of kerngezond
Ga je anders denken over de dood?
,,Je kunt jezelf helpen door je af te vragen waarom je bang bent voor de dood. Omdat je je kinderen achterlaat? Ben je gefrustreerd omdat iets nooit gelukt is? Als je weet wat erachter zit, ben je minder bang.”
Is zo oud worden voor iedereen weggelegd?
,,We kunnen allemaal wijs worden, of je nu krakkemikkig bent of kerngezond. Maar de maatschappij moet er ook voor gaan. In onze samenleving is alles gericht op kennis en techniek, niet op het verwerven van wijsheid. In veel Aziatische culturen worden mensen gewaardeerd om hun ouderdom en wijsheid. We moeten af van dat ideaal van forever young. Oud zijn kan dan gezien worden als een kunst die je later in je leven nog moet leren.’’
‘Eindelijk volwassen, de wijsheid van de tweede levenshelft’ is verschenen bij Ten Have €21
