IJsberg – jezelf kennen
Ten volle leven, gaat niet van de een op de andere dag. Daar gaat een zoektocht, een persoonlijke ontwikkeling aan vooraf.
Ten volle leven gaat zich ontvouwen als ik mijzelf bewust ken, als mijn bewustwording zich vergroot.
In het plaatje bij dit artikel maak ik gebruik van 3 moddelen tesamen:
1) Het IJsbergmodel van de Amerikaanse psycholoog David McClelland (1917–1998) kijkt naar het zichtbare gedrag, kennis en vaardigheden van mensen en naar de onderliggende, onbewuste diepere lagen. Net zoals bij een ijsberg, bevindt het grootste deel zich onder water.
Boven de waterlijn wordt het antwoord op de vraag WAT DOEN JE? zichbaar in gedrag, de vaardigheden en de kennis van mensen. Het doen, zoals afspraken, structuren, diploma’s, staat hier centraal.
Onder de waterlijn zitten de onzichtbare componenten en worden twee vragen onbewust beantwoord:
WAT VIND JE? en worden de antwoorden gevonden in je opvattingen, overtuigingen en aannames. normen en waarden;
WAT WIL JE? en worden de antwoorden gevonden in je persoonlijke kenmerken, zoals je karakter en competentes; maar ook in motieven, waarden en drijfveren.
Dit model is zo belangrijk omdat het laat zien dat het bewuste eigenlijk maar 10 tot 20% van ons gedrag bepaalt, terwijl het onbewuste veel bepalender is, maar we daar veelal geen weet van hebben.
2) Het stromenmodel van Dinke van Kooten Hierin gaat het om de verschillende stromen die elkaar versterken of juist verzwakken. Waarbij de onderstroom ook hier een grotere invloed heeft en gevaarlijker is in het laatste geval (als onderstroom groter is dan en tegengesteld is aan de bovenstroom. Meer hierover lees je op: https://www.dinekevankooten.nl/archief/coaching-gelukkig-leven/
3) In 1954 heeft Maslow vier fasen onderscheiden in het zich eigen maken van nieuwe kennis, vaardigheden of competenties. Bewustwording is een leerproces. Het is een proces van persoonlijke ontwikkeling. Van veel zaken zijn we ons niet bewust en reageren weer instinctmatig. Bewust worden gaat via het proces van onbewust onbekwaam. Een lastige fase die iedereen zo snel mogelijk weer doormaken en het liefst overslaan. Terwijl het een fase is die vaak het langst duurt en gepaard gaat met vallen en weer opstaan, met ontdekken en oefenen.
Bewust betekent in feite: weten. Bewustzijn of zelfbewust is dat ik me bewust ben van mijn eigen mogelijkheden en kunnen maar ook van mijn onmogelijkheden en onvermogen of valkuilen.
Bewustwording is de weg naar zelfbewust. Hoe zelfbewuster u bent, hoe zekerder u kunt optreden, hoe meer uitstraling u hebt en hoe zelfverzekerder u zich voelt. Onbewust noemen we gekscherend ook wel bewust-loos, slapend. Ik heb het wel in huis maar ik heb er eigenlijk geen erg in. Ik ben niet wakker. Zie voor meer informatie hierover: https://www.dinekevankooten.nl/archief/onbewust-onbekwaam/
Een manier om de eigenschappen van jezelf onder de loep te nemen is via het Johari raam. Daarin zie je een viertal categorieën namelijk: open, verborgen, blinde vlek en onbekend.