Scheiding van Daniël Gillissen

Het huwelijk van Daniël Gillissen strandde: “Ik heb het te laat aangevoeld”

Toen Daniël Gillissen, adjunct-hoofredacteur van het Nederlands Dagblad, vijf jaar geleden van zijn ex-vrouw te horen kreeg dat zij wilde scheiden, kwam dat als een donderslag bij heldere hemel. “Ik realiseerde mij: er is een heel proces aan voorafgegaan, dat ik niet in de gaten heb gehad.” Op zoek naar informatie, kwam hij tot de conclusie dat er maar heel weinig beschikbaar is over scheiden in christelijk Nederland. Zo ontstond het idee voor de zevendelige podcastserie ‘Gebroken Gelofte’.

auteur: HENDRIËLLE DE GROOT
datum: 25 april 2024
website: https://cvandaag.nl/100927-het-huwelijk-van-danil-gillissen-strandde-ik-heb-het-te-laat-aangevoeld/

Daniël leerde zijn ex-vrouw op de middelbare school kennen. Op jonge leeftijd kregen ze verkering, en na vijf jaar trouwden ze. In hun huwelijk werden zes kinderen geboren. “Ik heb goede herinneringen aan ons huwelijk. Er waren geen ruzies of andere signalen, waaruit bleek dat het niet goed ging. Het was goed zoals het was, zo zag ik het”, zegt Daniël.

Vlak voordat het misgaat, voelde Daniël de spanning in huis toenemen. “Dan merk je dat het niet fijn voelt. Als er spanning is, moet er gepraat worden. Maar bij ons was het al te ver. We begrepen elkaar niet meer. Het is lastig om dat aan de buitenwereld uit te leggen, om daar woorden aan te geven”, zegt Daniël. Een eyeopener was een interview met tv-presentator Filemon Wesselink. “Hij zei: ‘De ruimte die ik innam werd steeds groter en die van mijn ex steeds kleiner. Zo is het langzaam scheefgegroeid. Tot zij zich op een dag afvroeg: wie ben ik eigenlijk nog? Ik zag het te laat. Maar zij heeft het ook te laat aangegeven, vind ik.’ Het verhaal van Filemon gaf mij woorden voor wat er ook bij ons kan zijn gebeurd.”

Stilte en spanning
Ondanks de stilte overviel de scheiding Daniël. “Ik heb het te laat aangevoeld. Achteraf denk ik dat we langs elkaar heen leefden. Dat gaat sluipenderwijs.” Pas op het moment dat zijn ex de woorden uitsprak ‘Ik weet wat ik wil, ik wil scheiden. Ik houd niet meer van je’, wist hij dat het definitief over was, al drong de betekenis toen nog niet tot hem door. “Het voelde totaal onwerkelijk. Op dat moment kon ik niet overzien wat de woorden betekenen. Ook voelde ik paniek. Het was heel intens. Tegelijk realiseerde ik mij: er is een heel proces aan voorafgegaan, dat ik niet in de gaten heb gehad.”

Nadat zijn ex deze verdrietige boodschap bracht, stonden Daniël en zijn ex-vrouw voor de zware taak om het aan hun kinderen te vertellen. “Dat was totaal bizar. Het was een van de moeilijkste, heftigste dingen die ik gedaan heb. We gingen naar de kerk, kwamen thuis, en hebben het verteld aan de keukentafel. Wat ik het ergste aan de scheiding vond, is dat het voor de kinderen levenslang blijft”, zegt Daniël. “Een droom valt in duigen, dat is super intens en traumatiserend. Het is heel lelijk, het zou niet zo moeten zijn.”

Oordelen uit de christelijke wereld
De volgende stap was om familie, kennissen, vrienden en school in te lichten. Hij ontving daar gemengde reacties op. Sommige mensen stuurden een kaartje om hun steun en medeleven te betuigen of vroegen hoe het met hem ging, terwijl anderen hem juist uit de weg gingen. “In christelijke kringen speelt oordeel een rol”, vindt Daniël. “We willen weten wie goed en wie fout was, en vinden snel ergens iets van. Maar zowel voor mij als voor mijn ex was het super ingrijpend en complex. Degene die de knoop doorhakt, is meestal de klos en krijgt de oordelen over zich heen. Maar je bent samen verantwoordelijk voor het feit dat het mis is gegaan.”

Naar God toe voelde Daniël zich ook schuldig. “Je belooft dat je bij elkaar blijft. Daarin heb ik gefaald. De belofte ten overstaan van God ben ik niet nagekomen. Daarin zit de grootste pijn.” Aan zijn dominee heeft hij veel steun gehad. “Ik ben bij hem geweest, ik heb erover gepraat en gehuild. Door zijn woorden kon ik het mezelf toestaan om los te laten. Dat gaf mij de ruimte om te accepteren dat het voorbij was. Ik voelde berusting en acceptatie.”

Wat hem in het rouwproces heeft geholpen, is praten met mensen die dicht bij hem staan, zodat hij zijn gedachten kon delen en ordenen. “Mensen die naar je luisteren, en je goede raad geven. Maar ook kritische vragen stellen, over wat mijn rol was geweest. Onder ogen zien dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid is. Ik vond het heel belangrijk om niet in die slachtofferrol te zitten, en wilde er beter uitkomen.”

Fijngevoeliger
Heeft de scheiding en de nasleep daarvan, hem als mens gevormd of veranderd? “Ik hoop het”, zegt Daniël. “Ik denk dat ik fijngevoeliger ben geworden. Ik merk ook dat ik dingen spannender vind qua relatie, en daarin ook aan het checken ben of het goed gaat. Nu ik sinds drie jaar een vriendin heb, vraag ik ook hoe het met haar gaat. En ik probeer beter te luisteren. Ik wist altijd heel snel hoe het zat. Ik moet gewoon af en toe mijn mond houden, en heel even wachten voor ik iets zeg. Het is belangrijk de ander ook de ruimte te geven.”

Tips en adviezen
Voor christenen die middenin een scheiding zitten, heeft Daniël een aantal tips. “Belangrijk is om je te realiseren dat je totaal niet toerekeningsvatbaar bent. Je zit in een emotionele rollercoaster, en bent op zo’n moment niet in staat om belangrijke beslissingen te nemen. Dus zorg ervoor dat je mensen in je omgeving hebt, die echt goed kunnen luisteren en wijze dingen zeggen. Zonder deze mensen red je het niet.”

Een echtscheiding raakt veel mensen. “Neem ze mee in je proces”, is daarom Daniëls tweede advies. “Om te kunnen begrijpen waarom je bepaalde dingen doet, moeten ze wel de juiste informatie hebben. Laat hen weten wat je bezig houdt, met welke vragen je worstelt en hoe je je voelt. Blijf in contact.” Sommige mensen reageren niet handig, of ronduit bot. “Ze zeggen bijvoorbeeld: ‘waarom doe je dit? Dat mag toch niet?’ Dat komt omdat ze zelf ontzettend schrikken”, denkt Daniël. “Het komt ook voort uit betrokkenheid. Maar zo’n oordeel helpt niet.”

Ook is het belangrijk om oog te hebben voor de kinderen. Dat kan al op een heel praktische manier. “Neem de kinderen mee, ga wat leuks met ze doen en vraag hoe het gaat. Kinderen hebben de neiging zichzelf aan te passen en weg te cijferen. Daarom is het juist belangrijk oog voor ze te hebben.” Tenslotte adviseert hij mensen uit de omgeving om praktisch te helpen, bijvoorbeeld door eten te koken of het huis schoon te maken. “Mensen zijn vaak niet meer in staat hun normale leven goed op te pakken.”

Tenslotte adviseert Daniël om bij scheiding alles tot in detail vast te leggen. “Spreek af hoe je verjaardagen en vakanties verdeelt. Maak het concreet en zet het op papier in een ouderschapsplan. Op dat moment heb je nog een beetje verbinding en kun je het goed regelen. Waar nodig kun je daarop terugvallen. En is het niet nodig en lukt het om na scheiding te blijven praten, dan is dat natuurlijk geweldig.”

Podcast Gebroken Gelofte
Al kort na de scheiding, speelde Daniël met de gedachte om een podcast over te maken, omdat hij zelf niet veel goede informatie over scheiden in christelijk Nederland kon vinden. “Maar de tijd was er toen nog niet rijp voor. Ik stond er niet ver genoeg vanaf om zo’n podcast op een gebalanceerde manier te kunnen maken”, vertelt hij daarover. “Het is nodig om afstand te kunnen nemen van het onderwerp.”

Een half jaar geleden voelde hij aan dat het nu wel de juiste tijd was. In de zevendelige podcastserie Gebroken Gelofte gaat hij in gesprek met dominees, een relatietherapeut en met christenen die een punt achter hun huwelijk zetten. “Onze doelgroep zijn betrokken christenen, die met scheiding te maken hebben. Omdat ze middenin het proces zitten, of gescheiden zijn en terug willen blikken. Maar het is ook bedoeld voor de omgeving: een scheiding raakt niet alleen partners, maar ook kinderen, vrienden en de kerkelijke kring.” Ook mensen die een goed huwelijk hebben, kunnen volgens Daniël lessen uit de podcast halen, bijvoorbeeld dat het belangrijk is om in contact te blijven met elkaar en regelmatig te vragen of het nog goed gaat in de relatie.

Je kunt Gebroken Gelofte vinden in je favoriete podcastapp of op YouTube. Klik hier voor meer informatie.

Lees ook: Scheiden-in-de-christelijke-wereld